Επιστρέφοντας στη Βέροια (ιδιαίτερη πατρίδα της μητέρας μου) μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα παραμονής μου στο Λιβόρνο της Ιταλίας, αντίκρισα έκπληκτος τα εργοτάξια της ανάπλασης στην περιοχή της Εληάς. Μία όψη της πόλης, φορτωμένη με πολλές παιδικές αναμνήσεις, περνούσε οριστικά στο παρελθόν.
Αντίκρισα ξηλωμένα κράσπεδα και πλακόστρωτα, το ξεριζωμένο σιντριβάνι, το «βομβαρδισμένο» τοπίο στο ημικύκλιο της βεράντας της πόλης και την «αποκαθήλωση» μεταξύ των άλλων και της Κόρης - το άγαλμα της γυμνής λουόμενης νεαρής γυναίκας που στεκόταν στο ταπεινό της βάθρο μέσα στο ακόμα πιο ταπεινό σιντριβανάκι ελάχιστα μέτρα από το κεντρικό.
Η «Κόρη της Βέροιας», όπως αποκλήθηκε, είναι ένα σπουδαίο εύρημα που ανάγεται στον 3ο αι. π.Χ. Πρόκειται για ένα μπρούτζινο αγαλματίδιο ύψους περίπου 24 εκ. και το πρωτότυπο του φυλάσσεται στο Μόναχο (στην Staatliche Antikensammlungen und Glyptotek) όπου μάλιστα εκτίθεται σε προβεβλημένη προθήκη. «Η Κόρη της Βέροιας» αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της ελληνιστικής τέχνης, προέρχεται από άγνωστο καλλιτεχνικό εργαστήριο της εποχής και πιθανόν χρησιμοποιήθηκε ως αφιέρωμα.
Η «Κόρη της Βέροιας» είναι μια «λουόμενη Αφροδίτη», και αποτελεί εμβληματική φιγούρα της πόλης, η οποία ωστόσο δεν αξιοδοτήθηκε ποτέ από τους ντόπιους. Οι Βεροιώτες δεν γνωρίζουν γι’ αυτήν, την προσπερνούν επιδεικτικά, πριν από χρόνια την πάρκαραν σε ένα σιντριβάνι (να το κάνει ο Θεός!) κι όμως είναι η πιο διάσημη εκπρόσωπος της πόλης. Πληροφορήθηκα πάντως ότι κάποιος συγγραφέας ετοιμάζει την μετάφραση της αξεπέραστης μέχρι σήμερα μονογραφίας για την «Κόρη» (Adolf Greifenhagen, Das Mädchen von Beröa).
Εάν, σύμφωνα με τη μυθολογία, η Βέροια είναι κόρη του Ωκεανού και της Θέτιδος, ή κόρη του Αδώνιδος και της Αφροδίτης, η «Κόρη της Βέροιας» αποτελεί την εμβληματικότερη έκφραση αυτής της ένωσης.
Καιρός λοιπόν να ξαναδείτε την Κόρη, όχι ως ένα ακόμα άγαλμα που συμπληρώνει κενά στα πάρκα, αλλά ως την πιο διάσημη αρχαία Βεροιώτισα, να συνομιλήσετε, μέσα από την πόζα της, με την Ιστορία της πόλης, και να της δώσετε, ως λουόμενη Αφροδίτη, την θέση που της πρέπει στο πιο γνωστό τοπόσημο της πόλης – μέσα στο στοιχείο της, στο νερό.
Μην την παρκάρετε όπου νάναι!
Filippo de Strada
Μουσταλή Βέροιας