Διαβάζοντας, φίλε μου, το προηγούμενο σημείωμά μου, θα κατάλαβες πως στην πολιτική αποδίδω ιδιαίτερη σημασία, αφού μάλιστα στη δική μα εποχή έχει στα χέρια της τεράστια δύναμη, που την χρησιμοποιεί όπως θέλει, εξαιτίας μιας ιδιότυπης ελευθερίας στο χειρισμό της εξουσίας.
Ακόμα φαίνεται πως οι λαοί της γης έχουν συνδέσει τους φόβους τους με την επιπολαιότητά της και τις ελπίδες τους με την ωριμότητά της. Έτσι, η πολιτική στον αιώνα μας αποκτά πέρα από τις εθνικές της διαστάσεις και τις παγκόσμιες…
Με τις σκέψεις αυτές θέλησα απλά να δικαιολογήσω τον αποφασιστικό ρόλο της πολιτικής για την παγκόσμια ειρήνη, ευημερία και πρόοδο.
Καθώς, όμως, συνειδητοποιείς την καίρια σημασία της πολιτικής, ο νους σου αβίαστα θα τρέχει στους ανθρώπους που την υπηρετούν, τη διαμορφώνουν, την εκφράζουν.
Ο Γάλλος μαθηματικός, φυσικός, φιλόσοφος και συγγραφέας Βλάσιος Πασκάλο (1623-1662) έλεγε ότι: «ψυχή καθαρή, έχει πάθη καθαρά κα ευγενικά, ψυχή ακάθαρτη έχει πάθη όμοια με τη φυσιογνωμία της». Όσοι, λοιπόν, έχουν το πάθος της πολιτικής, αν έχουν ψυχή καθαρή, απαλλαγμένη από ιδιοτελείς σκοπιμότητες και ευτελείς μικροφιλοδοξίες, οπωσδήποτε θα την υπηρετήσουν με τιμιότητα, θα την εκφράσουν με πίστη, θα την χρησιμοποιήσουν σαν εργαλείο για να δημιουργήσουν ένα κόσμο ευτυχισμένο ή έστω λιγότερο απάνθρωπο απ’ το σημερινό.
Παράλληλα, η πολιτική αποτελεί μία αποκαλυπτική δοκιμασία για όποιον την ασκεί. Ο πολίτης μπορεί να υποκριθεί, ο πολιτικός όχι. Ο Αθηναίος τραγικός ποιητής Σοφοκλής (496-4-6 π.Χ.), έλεγε: «Αμήχανον δε παντός ανδρός εκμαθείν ψυχήν τε και φρόνημα και γνώμην, πριν αν αρχαίς τε και νόμοισιν εντριβής φανεί» (Αντιγ. στ΄ 175). Δηλαδή: Αδύνατον είναι να γνωρίσεις την ψυχή, τις ιδέες και τη γνώμη ενός ανθρώπου, πριν δοκιμαστεί στην εξουσία επάνω και τους νόμους.
Αναμφίβολα, η πολιτική σε παγκόσμια κλίμακα, ελάχιστα προσφέρει σήμερα για να βοηθήσει τον ταλαιπωρημένο άνθρωπο. Δεν είναι τολμηρό να πει κανείς πως η πολιτική συμμαχεί με τις δυνάμεις του κακού επιτείνοντας έτσι το ανθρώπινο δράμα. Ας φαίνεται ότι σ’ αυτήν οφείλεται η ευημερία μας. Ίσως η επιστήμη, όση απομένει ανεξάρτητη απ’ την πολιτική, συνέβαλε σ’ αυτό. Αντίθετα, η πολιτική χρησιμοποίησε την επιστήμη, όχι σπάνια (διάσπαση του ατόμου ας πούμε), για να επιφέρει καταστροφές, βεβηλώνοντας έτσι ό,τι ιερότερο είχε ο άνθρωπος και διαστρέφοντας τον προορισμό της επιστήμης. Αποτέλεσμα ήταν αντί να υπηρετηθεί ο άνθρωπος, οδηγήθηκε μοιραία στα πρόθυρα της αυτοκτονίας.
Γι’ αυτό προβάλλει επιτακτική ανάγκη της παρουσίας στο στίβο της πολιτικής, όσο το δυνατόν πιο πολλών ανθρώπων με αρχές, με ήθος, με βαθύ αίσθημα ευθύνης, με ευθύτητα σκέψης, με άσβεστο πάθος για τον συνάνθρωπο.
Αλλιώς, ας μην αυταπατόμαστε. Όσο συστήματα κι αν εφαρμοστούν, όσες πομπώδεις μεταρρυθμίσεις κι αν γίνουν, όσες μεγαλόστομες υποσχέσεις και αν δοθούν, δεν πρόκειται να πετύχουμε, ούτε ελάχιστα το επιδιωκόμενο.
Ο άριστος οδηγός σε ένα, ακόμη κι ελαττωματικό, αυτοκίνητο, αποτελεί εγγύηση. Ο κακός οδηγός και στο αρτιότερο αυτοκίνητο, αποτελεί δημόσιο κίνδυνο.
Πέρα για πέρα σωστό είναι αυτό που έγραψε ο Έντμοντ Μπουρκ: «Για να επικρατήσουν οι δυνάμεις του κακού στον κόσμο, φτάνουν και μόνον οι καλοί να μην κάνουν τίποτε». Υπάρχει, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη στον χώρο της πολιτικής διακονίας να στρατευθούν άνθρωποι με διάθεση κοινωνικής προσφοράς, όχι αυτοπροβολής. Για να μη θεωρείται πια η πολιτική μια έννοια διαζευγμένη από την ηθική, που έχει μοναδικό στόχο το αδίστακτο συμφέρον.
Ποιος, λοιπόν, μπορεί στα σοβαρά ν’ αμφισβητήσει, ότι ένας άνθρωπος με ήθος, δεν μεταβάλλει την πολιτική σε λειτουργία, σε έργο δηλαδή, που γίνεται για χάρη και για όφελος του λαού.
Αλλά θα συνεχίσουμε.