Πολυεθνικές εταιρείες έχουν ήδη περάσει ορισμένες αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων τους στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να προκαλούν φόβο στους καταναλωτές, ενώ έχουν αρχίσει να διατυπώνονται απόψεις για την ανάγκη αντιμετώπισής τους από τα πιο επίσημα χείλη, όπως από τον Βασίλη Κορκίδη, πρόεδρο των ΕΒΕΠ και ΠΕΣΑ.
Ο Βασίλης Κορκίδης σε ανακοίνωσή του σημειώνει ότι «η εισαγόμενη ακρίβεια βλάπτει σοβαρά αγορά και καταναλωτές». Ο πρόεδρος των ΕΒΕΠ και ΠΕΣΑ σημειώνει ότι:
«Οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών που αναπόφευκτα πέρασαν και το κατώφλι της ελληνικής αγοράς προβληματίζουν παραγωγούς, εισαγωγείς και εμπόρους.
Αυξημένο το κόστος των πρώτων υλών
«Οι ανατιμήσεις πηγάζουν κυρίως από το κόστος των πρώτων υλών, λόγω της μειωμένης αποδοτικότητας στις μεγάλες παραγωγικές χώρες, την αύξηση της ζήτησης από την Ασία και τη συρρίκνωση των αποθεμάτων παγκοσμίως. Σημαντικός παράγοντας είναι βεβαίως και η ετήσια αύξηση των ναύλων μεταφοράς container από 350% έως και 485%.
Σύμφωνα με το Γραφείο Έρευνας Αγοράς IRI και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στις τιμές φυτικής και ζωικής παραγωγής και γενικά σε 10 κατηγορίες τροφίμων, καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2021 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του 2020, αύξηση 4,6%», τονίζει ο κ. Κορκίδης.
Λίστα ανατιμήσεων
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, πρώτοι στη λίστα των ανατιμήσεων είναι οι «εισαγόμενοι κωδικοί» βιομηχανικών ειδών με 9,3%. Έχουμε μεγάλες αυξήσεις στη τιμή του φυσικού αερίου 80%, του πετρελαίου 40%, την ηλεκτρική ενέργεια 30%, τις πρώτες ύλες ακόμα και στον καφέ 60%, ενώ ακολουθούν τα εγχώρια προϊόντα και κυρίως τρόφιμα, όπως αρνί και κατσίκι 13%, οπωροκηπευτικά 8%, νωπά ψάρια 7%, φρούτα 5%, τυριά και λάδι 3%.
«Το ανησυχητικό είναι πως πολλά ακόμη προϊόντα από το «καλάθι της νοικοκυράς» ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το «ράλι τιμών», που καταγράφεται εδώ και 20 εβδομάδες, δεδομένου ότι οι αντοχές των προμηθευτών για απορρόφηση του επιπλέον κόστους που υφίστανται είναι περιορισμένες.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι εύκολο, οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους προσπαθούν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους να συγκρατήσουν τις τιμές και να αποτρέψουν οποιαδήποτε μετακύλισή στον τελικό καταναλωτή, αφού γνωρίζουν ότι οι αυξήσεις θα περιορίσουν τον όγκο πωλήσεων τους.
Το σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει παρακολουθεί στενά η κυβέρνηση, με τα αρμόδια υπουργεία να μην κρύβουν τον προβληματισμό τους για τον εισαγόμενο πληθωρισμό που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Μια γενικευμένη ακρίβεια μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά στην αναθέρμανση της κατανάλωσης, η οποία αποτελεί βασικό ζητούμενο για την ελληνική οικονομία στη μετά πανδημία εποχή.
Οι διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις που οφείλονται στην αύξηση των τιμών πετρελαίου, φυσικού αερίου, λιπασμάτων, αγροτικής παραγωγής, βασικών αγαθών και παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικού ρεύματος, δύσκολα αντιμετωπίζονται σε εθνικό επίπεδο, εκτός βεβαίως εάν η εκτίναξη του πληθωρισμού αποδειχθεί παροδικό φαινόμενο, που οφείλεται στις επιπτώσεις της πανδημίας και στο μεγάλο χρονικό διάστημα διακοπής της παραγωγής».
Τι θα γίνει στο μέλλον
Ο Βασίλης Κορκίδης επισημαίνει για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα ότι: «Πάντως, οι δείκτες δεν δείχνουν προοπτική αποκλιμάκωσης, αλλά το αντίθετο, με τον δείκτη των Ηνωμένων Εθνών για το παγκόσμιο κόστος των τροφίμων να αυξάνεται τον Αύγουστο για 15ο συνεχόμενο μήνα και τις τιμές να σκαρφαλώνουν στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.
Επιπρόσθετα ο δείκτης «Commodity Food and Beverage Monthly Price Index», των πρώτων υλών τροφίμων και ποτών του ΔΝΤ παρουσίασε σε ένα μόλις χρόνο αύξηση 30%. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων, που επισημαίνουν πως παρατηρούνται ανοδικές τάσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, από τα δημητριακά και το γάλα μέχρι τα υλικά συσκευασίας. Αντίστοιχα έμποροι του κλάδου αναφέρουν πως λαμβάνουν μηνύματα από τους μεγάλους προμηθευτές τους πως δεν αναμένεται υποχώρηση των τιμών από τα σημερινά επίπεδα».
Γεωργιάδης - Έρχονται αυξήσεις
Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης αναφέρθηκε σε αυτό το θέμα που όπως είναι φυσικό ανησυχεί την κυβέρνηση από κάθε άποψη.
Ο υπουργός Ανάπτυξης είπε ότι οι αυξήσεις στις τιμές τροφίμων αλλά και φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος και άλλων βασικών αγαθών συμβαίνουν, καθώς «μάλλον λόγω πανδημίας παγκοσμίως έχουμε περίοδο μεγάλης αύξησης διεθνών τιμών. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία μεγάλη πληθωριστική πίεση».
Όπως είπε ο ίδιος, «η κυβέρνηση θα πάρει τα μέτρα που δύναται», ενώ συμπλήρωσε ότι «οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον πρωθυπουργό». Ο Άδωνις Γεωργιάδης συνέχισε ότι η προτεραιότητα θα δοθεί από την κυβέρνηση στο ηλεκτρικό ρεύμα. «Η ενέργεια αποτελεί προτεραιότητα και θα έχουμε στοχευμένη παρέμβαση», τόνισε.
Στην ίδια εκπομπή μίλησε και ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, Νίκος Μαραβέγιας. Για το κύμα ανατιμήσεων είπε ότι: «Αυτό οφείλεται οφείλεται στη μεγάλη κρατική χρηματοδότηση που έγινε για να αντιμετωπισθεί η πανδημία, παγκοσμίως. Δημιούργησε ρευστότητα και ανέβηκαν οι καταθέσεις. Και οι εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν διαρραγεί. Έτσι, έχουμε αυξημένη ζήτηση με χαμηλή προσφορά». Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό; Ο κ. Μαραβέγιας τόνισε ότι θα «πρέπει να μειωθούν οι έμμεσοι φόροι και να αυξηθεί το εισόδημα». Κάνοντας τη δική του πρόβλεψη, σχετικά με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ο καθηγητής εκτίμησε ότι «θα εξαγγείλει μειώσεις έμμεσων φόρων».
Αναλυτικά οι αυξήσεις στα προϊόντα
Μεγάλες αυξήσεις στην τιμή του ψωμιού Χωρίς να μπουν στην εξίσωση οι ανατιμήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος- ήδη εδώ και μήνες η επιβάρυνση από τη σχετική ρήτρα σύνδεσης με τις χονδρικές τιμές έχει «τσιμπήσει» τα τιμολόγια ιδιωτών παρόχων - οι καταναλωτές θα βρεθούν μέσα στο επόμενο 15νθήμερο μπροστά στις πρώτες αυξήσεις σε ένα βασικό αγαθό: το ψωμί. Οι αρτοποιοί κάνουν λόγο για 10-15%, χωρίς να διευκρινίζεται αν στα αρτοσκευάσματα πολυτελείας και στα άλλα είδη ψωμιού, οι αυξήσεις θα είναι υψηλότερες.
Ανεβαίνουν οι τιμές και στα super market
Ο Σεπτέμβριος μπαίνει με αυξήσεις και στα ράφια των super markets και μάλιστα με τον πλέον επίσημο τρόπο. Οι εταιρίες έχουν αποστείλει ενημερωτικά e-mail και πάμε για αυξήσεις ως 15% σε λάδια, μπισκότα, καταψυγμένα, συσκευασμένα τρόφιμα, γαλακτοκομικά. Οι καταναλωτές παρατηρούν, πάντως, ήδη ανατιμήσεις, οι οποίες πολλές φορές καλύπτονται από συνδυαστικές προσφορές προϊόντων.
Αυξάνεται η τιμή του καφέ
Μεγάλος τζόγος θα γίνει, όπως φαίνεται, με τον καφέ. Οι καταστροφές στις φυτείες της Βραζιλίας προκάλεσαν σοκ στις διεθνείς αγορές, με αποτέλεσμα η τιμή του να έχει αυξηθεί κατά 49%, χωρίς μάλιστα να διαφαίνεται προοπτική μείωσης του, καθώς η ζημιά στον κύκλο της παραγωγής δεν αποκαθίσταται από τη μια ημέρα στην άλλη. Σε ανάλογη περίπτωση, όταν η γρίπη των χοίρων είχε ρημάξει την κινεζική παραγωγή και είχε εκτοξεύσει τις τιμές του χοιρινού κρέατος παγκοσμίως, το εγχώριο σουβλάκι είχε τραβήξει τον ανήφορο, χωρίς φυσικά να επιστρέφει στα πρότερα επίπεδα όταν ομαλοποιήθηκε η διεθνής παραγωγή-ζήτηση χοιρινού κρέατος.