-Ανακοινώσεις Μητσοτάκη – Λιβανού για τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις στον πρωτογενή τομέα
Πόρους 19,3 δισεκατομμυρίων ευρώ έχει ήδη εξασφαλίσει η Ελλάδα για την αγροτική παραγωγή κατά την προγραμματική περίοδο 2021-2027(νέα ΚΑΠ), χωρίς μειώσεις σε σύγκριση με άλλα κράτη-μέλη για την περίοδο 2014-2020, παρά το γεγονός ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι πόροι μειώθηκαν κατά 10%. Εξ αυτών, περισσότερα από 14,5 δισ. ευρώ προορίζονται για άμεσες ενισχύσεις. Στους πόρους αυτούς προστέθηκαν και οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, ένα σημαντικό τμήμα των οποίων θα κατευθυνθεί προς τον πρωτογενή τομέα, ειδικά σε ζητήματα υποδομών, και προφανώς συμπληρωματικά πόροι από το νέο ΕΣΠΑ. Αυτό ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στην εκδήλωση για τη νέα ΚΑΠ της ΕΕ, που έγινε στην Τρίπολη, επισημαίνοντας τα σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει η χώρα στη διάθεσή της ώστε να χρηματοδοτηθεί το φιλόδοξο σχέδιο των μεταρρυθμίσεων στον πρωτογενή τομέα.
Ευεργετικές αλλαγές με την νέα ΚΑΠ
Στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις ευεργετικές αλλαγές που μπορεί να επιφέρει η νέα ΚΑΠ στη λειτουργία του πρωτογενούς τομέα, στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής, στις οικονομικές προοπτικές της περιφέρειας αλλά και στο brand name της χώρας, υπογραμμίζοντας ότι τα τελικά οφέλη θα ευνοήσουν ολόκληρη την κοινωνία.
«Θα παίξουμε και θα κερδίσουμε στο παιχνίδι της ποιότητας», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Η ποιότητα είναι λέξη αδιαπραγμάτευτη. Έχει πολλές διαφορετικές πτυχές. Δεν είναι μόνο η γεύση του προϊόντος. Είναι το πώς παράγεται, εάν η παραγωγή αυτή είναι μία παραγωγή η οποία είναι φιλική προς το περιβάλλον».
Ο Πρωθυπουργός επισήμανε πως «δεν θα είμαστε ανταγωνιστικοί αν πάμε να παίξουμε το παιχνίδι του χαμηλού κόστους», εξηγώντας ότι η ποιότητα του μοναδικού ελληνικού διατροφικού προϊόντος μπορεί να βρει συνέργειες στον τουρισμό, αποτελώντας πολύτιμο μέρος της όλης εμπειρίας των επισκεπτών, οι οποίοι στη συνέχεια θα επιζητούν ελληνικά αγαθά.
«Έχουν γίνει -και μέσα στην πανδημία έγιναν- σημαντικά βήματα και μπορούν να γίνουν ακόμα πολλά περισσότερα. Το πώς θα πρέπει να συνδέσουμε τον πρωτογενή μας τομέα με τον τουρισμό μας. Το πώς ο κάθε επισκέπτης ο οποίος έρχεται στη χώρα θα πρέπει να φεύγει με μια εμπειρία μέσα στην οποία θα βρίσκεται και το ελληνικό φαγητό, με ελληνικά προϊόντα και ελληνική γαστρονομία, έτσι ώστε όταν επιστρέψει στον τόπο του να αναζητήσει ποιοτικά και προστατευμένα -όπου υπάρχει προστασία- ελληνικά προϊόντα, τα οποία θα είναι διατεθειμένος να τα πληρώσει ανάλογα με την αξία που ο ίδιος ή η ίδια τους αποδίδει», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ελληνική και όχι μεσογειακή διατροφή
Στο πλαίσιο αυτό, ο Πρωθυπουργός σημείωσε πως δεν πρέπει πλέον να μιλάμε για μεσογειακή αλλά για ελληνική διατροφή. «Ελληνική διατροφή. Με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με υψηλή προστιθέμενη αξία, με προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας τα οποία θα πρέπει όχι απλά να αποτελούν τον πυρήνα της εγχώριας, της εθνικής μας διατροφής, αλλά να διεκδικήσουν και τη θέση που τους αξίζει στις αγορές του εξωτερικού», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ανταγωνιστικότητα η λέξη-κλειδί
Όσον αφορά την κοινωνική πτυχή της ΚΑΠ και την σύνδεσή της με την ανταγωνιστικότητα, ο Πρωθυπουργός στάθηκε στη σημασία της συνεργασίας στην πρωτογενή παραγωγή και στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι.
«Το ποσοστό των αγροτών, των κτηνοτρόφων που συνεργάζονται στη χώρα μας, αυτό το οποίο αποκαλούμε σχήματα συνεργασίας, εξακολουθεί να είναι σχετικά μικρό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πολύ πιο μικρό σε σχέση με τις χώρες εκείνες που έχουν πολύ υψηλότερη παραγωγικότητα στον πρωτογενή τομέα», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Αυτό πρέπει να αλλάξει. Πρέπει να αλλάξει αφενός μέσα από μια πολιτική κινήτρων φορολογικών και όχι μόνο που ήδη το κράτος δίνει, αλλά πρέπει να αλλάξει και μέσα από την ίδια την αντίληψη των παραγωγών, οι οποίοι πρέπει να αντιληφθούν -και πάρα πολλοί ήδη το κάνουν και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα- ότι μέσα από τη συνεργασία έρχονται οι απαραίτητες οικονομίες κλίμακος προκειμένου να μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί. Ανταγωνιστικοί. Η λέξη αυτή είναι λέξη-κλειδί για τον πρωτογενή τομέα», προσέθεσε.
«Δεν μπορούμε πια να ανεχτούμε αυτές τις πολύ μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ των πόλεων και της υπαίθρου. Κατά συνέπεια προτεραιότητες που έχουν να κάνουν όχι απλά με τη στήριξη του εισοδήματος του αγρότη, αλλά με τον τρόπο με τον οποίο θα γεφυρώσουμε αυτές τις ανισότητες, προσωπικά για εμένα όλες αυτές οι πολιτικές έχουν πολύ μεγάλη σημασία» συμπλήρωσε ο Πρωθυπουργός.
«Όλοι θα δουλέψουμε, όλοι θα κερδίσουμε…»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι αυτή είναι μία πρόκληση που μπορεί να κερδηθεί, προς όφελος όλων. «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτήν την ευκαιρία δεν θα την αφήσουμε να πάει αναξιοποίητη και ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική 2021-27, όπως λέει και το εύστοχο σύνθημα του Υπουργείου, θα είναι μια πολιτική που θα τη δουλέψουμε όλοι μαζί για να την εφαρμόσουμε, αλλά τελικά θα κερδίσουμε όλοι. Όχι μόνο οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι ψαράδες μας αλλά και οι καταναλωτές των καταπληκτικών προϊόντων της ελληνικής γης», είπε, προσθέτοντας ότι «και αυτό το στοίχημα θα έχει την προσωπική μου φροντίδα»
«Έχω μεγάλο μεράκι να μπορέσω να υλοποιήσουμε συνολικά αυτές τις πολιτικές. Ένα στοίχημα μεγάλο το οποίο, όπως και άλλα στοιχήματα τα οποία βάλαμε με τους εαυτούς μας αυτά τα τρία χρόνια, μην έχετε καμία αμφιβολία ότι θα το κερδίσουμε», σημείωσε ο Πρωθυπουργός, ενώ υπογράμμισε ότι είναι «απολύτως αποφασισμένος να μην επαναλάβουμε, αυτή τη φορά, με τη νέα ΚΑΠ, τα ίδια λάθη του παρελθόντος», εξαιτίας των οποίων κάποιες ευκαιρίες έμειναν αναξιοποίητες.
«Σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια χρειαζόμαστε τον αγροτικό κόσμο σύμμαχο. Και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτό θα συμβεί. Διότι συνολικά πια διαθέτουμε ένα συγκροτημένο σχέδιο το οποίο πατάει πάνω στις προτεραιότητες της νέας ΚΑΠ, εξειδικεύεται όμως με έναν τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσει ο πρωτογενής τομέας πραγματικά να γίνει τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα», επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Λιβανός: Μεγάλες τομές στο πρωτογενή τομέα
Τις μεγάλες τομές και μεταρρυθμίσεις που θα δώσουν τη δυνατότητα στον πρωτογενή τομέα να αποτελέσει κεντρικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας, αξιοποιώντας τα 22 δισ. ευρώ από την ΚΑΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης, ανέπτυξε στην ομιλία του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός.
Όπως επισήμανε ο κ. Λιβανός, η παρουσία του Πρωθυπουργού στη Συνδιάσκεψη για την ΚΑΠ αποδεικνύει το ενδιαφέρον και την αγάπη του για τους Έλληνες αγρότες και αγρότισσες και δείχνει «το ενδιαφέρον και την προσήλωσή του στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και τη διασύνδεσή του με τη μεταποίηση, την εμπορία και τις υπηρεσίες».
Διαμορφώνοντας μια συγκροτημένη και συνεκτική Εθνική Στρατηγική για τον αγροδιατροφικό τομέα, ο κ. Λιβανός ανακοίνωσε μια σειρά στοχευμένων μεταρρυθμίσεων:
– Αναδιαρθρώνονται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία καταναλωτών και παραγωγών από νοθείες και παράνομες ελληνοποιήσεις, αλλά και την τιμωρία όσων παρανομούν
– Καταργούνται αδικίες και διορθώνονται στρεβλώσεις που αφορούν σε κακοδιαχείριση επιδοτήσεων, ανισοκατανομή δικαιωμάτων, αυθαιρεσίες και ανομίες του παρελθόντος.
– Συνδέονται οι ενισχύσεις με την παραγωγή και την καινοτομία
Εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης έργα φραγμάτων νερού και δικτύων άρδευσης ύψους 1 δισεκ. ευρώ
– Προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού αγροτικού τομέα, εντάσσοντας στο Ταμείο Ανάκαμψης έργα για την έξυπνη γεωργία, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό και τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων
– Το ΥΠΑΑΤ επενδύει στην εξωστρέφεια για την αύξηση των εξαγωγών χτίζοντας μια δυναμική αγροτική εξωτερική πολιτική για τα ελληνικά προϊόντα και διαμορφώνοντας ένα ισχυρό εθνικό brand name για τις παγκόσμιες αγορές
Βασικά εργαλεία στην άσκηση της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων που εξήγγειλε ο κ. Λιβανός θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, όπως σημείωσε, «κινητοποιεί πάνω από 2 δισ. ευρώ στον αγροτικό τομέα» και η νέα ΚΑΠ από την οποία για την προγραμματική περίοδο 2021- 2027, η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός, με τις διαπραγματεύσεις που έκανε, πέτυχε να παραμείνει ίδια στη νέα περίοδο, δηλαδή στα 19,3 δισ. ευρώ, τη στιγμή που στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ υπήρξε μείωση κατά 10%, ενώ ως χώρα αποφύγαμε την εξωτερική σύγκλιση.
Για τα επόμενα χρόνια, όπως είπε ο κ. Λιβανός, το ΥΠΑΑΤ εκπονεί «ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα ενίσχυσης της αγροτικής μας οικονομίας ύψους 22 δισ. ευρώ». Και σημείωσε ότι η ΚΑΠ «αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα μας, που θα καθορίσει την αγροτική μας οικονομία τα επόμενα 10 χρόνια».
Οι 7 αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις
Ο κ. Λιβανός ανακοίνωσε στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΑΠ τις εξής αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις:
- Καταργούνται τα ιστορικά δικαιώματα. Καταργούνται οι ανισότητες των ιστορικών δικαιωμάτων, με στρατηγικό σχεδιασμό, σταδιακά από το 2022 με συγκεκριμένα βήματα έως το 2026.
- Ενισχύονται οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης. Από το 2023 εφαρμόζεται η αναδιανεμητική ενίσχυση, δηλαδή η δίκαιη ενίσχυση των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων με πόρους που προέρχονται από τον περιορισμό των ενισχύσεων που λαμβάνουν οι μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
- Στηρίζονται στοχευμένα σημαντικοί τομείς παραγωγής που αντιμετωπίζουν προβλήματα ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας
- Ενσωματώνονται στο Στρατηγικό Σχέδιο γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον.
- Προωθείται η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού μας πληθυσμού μέσω της προσέλκυσης νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα.
- Στηρίζονται οι βιολογικές καλλιέργειες με βάση τη Στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο».
- Ενδυναμώνεται η αγροτική εκπαίδευση και κατάρτιση.
Όπως επισήμανε ο κ. Λιβανός, «εφαρμόζοντας αυτή τη στρατηγική, κάνοντας πράξη αυτές τις ξεκάθαρες πολιτικές μεταρρυθμίσεις, έχουμε μετρήσιμα οφέλη για όλους: Στηρίζουμε τους Έλληνες παραγωγούς, ενισχύουμε το νέους αγρότες, προστατεύουμε το περιβάλλον, παράγουμε πιο ποιοτικά προϊόντα, δίνουμε ασφάλεια στον καταναλωτή, ανοίγουμε νέους δρόμους ανάπτυξης. «Σε αυτήν την προσπάθεια είμαστε όλοι μαζί. Όπως λέει και το σύνθημά μας: Δουλεύουμε μαζί, κερδίζουμε όλοι.», κατέληξε ο κ. Λιβανός.
Νέα ΚΑΠ και αγρότες
Αρχής γενομένης από το 2023 η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΚΑΠ) θα αναμορφωθεί, προκειμένου να διασφαλιστούν η δικαιότερη ενίσχυση των αγροτών, η στήριξη για μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις, η είσοδος νέων παραγωγών που θέλουν να ασχοληθούν με τον αγροδιατροφικό κλάδο, η προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, η καλύτερη υγεία των ζώων και μέριμνα για τους εργαζόμενους.Στο πλαίσιο αυτό, η οικονομική ενίσχυση μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων στην Ελλάδα θα αυξηθεί κατά 190 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 10% των χορηγούμενων άμεσων ενισχύσεων, με εξαίρεση την ειδική καλλιεργητική ενίσχυση για το βαμβάκι.
Παράλληλα, στηρίζονται οι νέοι παραγωγοί, καθώς οι πόροι που διατίθενται για τις ανάγκες τους αυξάνονται στο 3% του εθνικού φακέλου ενώ δρομολογείται, και θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026, η κατάργηση των ιστορικών δικαιωμάτων.
Κλιματική αλλαγή και πράσινη ανάπτυξη
Όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της, η Ελλάδα θα διαθέσει 440 εκατομμύρια ετησίως σε οικολογικά προγράμματα. Η νέα ΚΑΠ έχει ως στρατηγικό στόχο την πράσινη ανάπτυξη -σε σύμπλευση με τους ευρύτερους περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ- καθιερώνοντας περισσότερους κανόνες και πρότυπα που θα πρέπει να τηρούν οι ωφελούμενοι.
Το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την νέα ΚΑΠ, που οφείλουν να καταθέσουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όλα τα κράτη-μέλη έως την 1η Ιανουαρίου 2022, θα καταρτιστεί λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις και τα προβλήματα των ελλήνων παραγωγών.