1821 – 2021, 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Το ΡΟΥΜΛΟΥΚΙ κατά την επανάσταση - ΤΟ ΚΑΨΙΜΟ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΩΝ

1821 – 2021, 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Το ΡΟΥΜΛΟΥΚΙ κατά την επανάσταση - ΤΟ ΚΑΨΙΜΟ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΩΝ

Η εκδικητική μανία των Τούρκων δεν σταμάτησε στην ισοπέδωση της Νάουσας, αλλά επεκτάθηκε και σ’ ολόκληρη τη γύρω περιοχή. Τουρκικά αποσπάσματα ξεχύθηκαν στα γύρω χωριά ανεξαρτήτως της συμμετοχής τους ή μη στην επανάσταση, σκότωναν όσους από τους κατοίκους τους βρίσκονταν ακόμη εκεί, τα λεηλατούσαν και τα έκαιγαν. Την ίδια τύχη με τα χωριά είχαν πολλά μοναστήρια και εκκλησίες. Tότε άρπαξαν και το ασημένιο θυμιατό από το ναό του Αγίου Γεωργίου Τριχοβίστας. Ο Φιλιππίδης αναφέρει πως ο αριθμός των χωριών που καταστράφηκαν ανέρχονταν στα εκατόν είκοσι, ενώ ο Π. Καρολίδης αναφέρει ότι ο αριθμός αυτός περιορίζεται στα εβδομήντα χωριά. Σύμφωνα με τον κατάλογο του ιεροδικείου της Βέροιας (Α.Ι.Β. 20 Σεβάλ 1236), ο αριθμός των χωριών που ερειπώθηκαν ανέρχονταν στα πενήντα. Επίσης ο Ν. Κασομούλης αναφέρει ότι κάηκαν όλα τα χωριά του κάμπου και των ακρωρειών της Βέροιας ως τα Βοδενά. «Έπειτα από 9 ή 10 ημέρας […] είδομεν ένα εσπέρας καιγόμενα όλα τα χωρία του κάμπου και των ακρωρείων από την Βέροιαν ως και τα Βοδενά». «Επυρπολούντο το ένα μετά το άλλο τα χωριά του Ρουμλουκιού, και καθόλην την έκτασιν από Βεροίας μέχρι της Εδέσσης, παντελής δε καταστροφή και ερήμωση είχε εξαπολυθεί εναντίον των χριστιανών της περιφέρειας εκείνης». Σ’ εκείνες τις καταστροφές χωριών και στις συλλήψεις γυναικών για τα σκλαβοπάζαρα, αναφέρεται καθαρά το παρακάτω ρουμλουκιώτικο τραγούδι:

«Μας χάλασαν, μάνα μ’, μας πάτησαν τρία κιφαλουχώρια,

μά τον ουρανό, κορμί που τυραννώ, ψυχή μ’ καρδίτσα μ’.

Δεν τό ‘λπιζα, μάνα μ’, δεν τό ‘λπιζα στους Τούρκους να δοθώ,

μά τον ουρανό, κορμί που τυραννώ, ψυχή μ’ καρδίτσα μ’».

Kάηκαν τότε πολλά μοναστήρια του καζά Βεροίας. Ενθύμηση σε εκκλησιαστικό βιβλίο του Aγίου Γεωργίου Κολινδρού αναφέρει: «1822, Μαρτίου: κα: την μεγάλη πέμπτη έκαυσαν το ιερόν μοναστήριον του / Τιμίου προδρόμου της σκήτεως Βερροί(ας), κατά τα λοιπά όλα τα μοναστήρια. / μετά έκαυσαν και την νάουσαν. Εφονεύθησαν πολύ άνθρωποι / και εχμαλωτήσθησαν, εχάλασαν και από την / Βέρροιαν πολλούς όσον και από έξοδα τόσον και / από σφαγήν, έγινε μεγάλος θρήνος και διογμός εις τους χριστιανούς από τους οθομανούς.».

Για τη μονή του Γκινταχώρ (δηλαδή του Γιδά), καθώς και για το ησυχαστήριο της αδελφότητας του «Καυσοχωρίου», δεν είχαμε έκτοτε ειδήσεις.

Η πρόθεση της μονής του αγίου Αθανασίου της Σφήνιστας φαίνεται ότι (ξανα)κτίσθηκε το 1830 «… κεόλες η αγιε ηκόνες κεκτήριον …». Ο Χιονίδης υποστήριξε ότι λόγω των στενών σχέσεων του καπετάν Διαμαντή με τη μονή, οι μοναχοί τον βοήθησαν στην επανάσταση, οπότε το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Τούρκους το 1822, αλλά ο Γκλαβίνας θεωρεί ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις γι’ αυτό.

Δεν έχουμε ενδείξεις ή πληροφορίες για καταστροφή ή μη της μονής του Προφήτη Ηλία.

Η επιγραφή της 9 Μαρτίου 1837 της μονής Αγίων Πάντων, μας λέει ότι «[…] + ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΑΥΤΗ / Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΝ/ΤΕ ΚΕΛΛΙΑ […]». Ο Αθαν. Βουδούρης έγραψε ότι αυτά τα ανακαινιστικά έργα συνδέονται με την προσπάθεια επαναλειτουργίας του μοναστηριού, το οποίο φαίνεται πως είχε εγκαταλειφθεί μετά από την επανάσταση του 1822 και τις καταστροφές που προκάλεσαν τα οθωμανικά στρατεύματα.

Η μονή των αγίων Αναργύρων στο Νησί φέρεται ότι διατηρεί το από το 1813 καθολικό της μονής, αλλά ο νάρθηκας ανακαινίσθηκε το 1840 λόγω προηγηθείσας καταστροφής του (;).

Σίγουρα όμως τότε καταστράφηκαν τα μετόχια και τα υποστατικά που διατηρούσε η μονή Προδρόμου Βεροίας σε διάφορα χωριά του Ρουμλουκιού. Η κατάπνιξη του κινήματος της Νάουσας και των χωριών του καζά της Βέροιας σήμαινε νέα κατάκτηση. Γι’ αυτό καταγράφηκαν και καταλήφθηκαν από το οθωμανικό δημόσιο κτήματα μονών και περιουσιακά στοιχεία αγωνιστών που φονεύθηκαν ή εγκατέλειψαν οριστικά την περιοχή στα χωριά Νεόκαστρο, Παλιοχώριο, Μελίκη, Βετσίστα (προφανώς Βούλτιστα), Μικρογούζι [του Τάσιου (Καρατάσιου;)]

Γιάννης Δ. Μοσχόπουλος, Το Ρουμλούκι [Kαμπανία] κατά την πρώιμη και μέση οθωμανοκρατία [14ος αιώνας -1830], Θεσσαλονίκη, εκδόσεις Εντευκτηρίου 2012, σελ. 229-231.

02.06.2021/ mosio@otenet.gr / 6977336818

Εφημερίδα Λαός
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Εφημερίδα Λαός - Τοπική Εφημερίδα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Δήμος Νάουσας: Ευχαριστήριο  για τις εκδηλώσεις της 203ης Επετείου  του Ολοκαυτώματος

Δήμος Νάουσας: Ευχαριστήριο για τις εκδηλώσεις της...

Ο Δήμος Ηρωικής Πόλεως Νάουσας, με αφορμή την...

ΤΟ  ΚΔΑΠ-ΑμεΑ Νάουσας,  πάει Αγρίνιο

ΤΟ ΚΔΑΠ-ΑμεΑ Νάουσας, πάει Αγρίνιο

Με μεγάλη χαρά το ΚΔΑΠ-ΑμεΑ του Δήμου Νάουσας...

H Lidl Ελλάς απορροφά τον ΦΠΑ  σε όλα τα φρέσκα χοιρινά και βόεια κρεατικά

H Lidl Ελλάς απορροφά τον ΦΠΑ σε όλα τα φρέσκα χοιρινά...

Η εταιρεία συνεχίζει να παραμένει δίπλα στο πλευρό των...

 Stand up comedy με τον Ζήση Ρούμπο την Παρασκευή 2 Μαΐου στο κινηματοθέατρο ΣΤΑΡ

Stand up comedy με τον Ζήση Ρούμπο την Παρασκευή 2 Μαΐου στο...

Stand up comedy με τον Ζήση Ρούμπο θα πραγματοποιηθεί την...

Πρόγραμμα Κινηματοθέατρου ΣΤΑΡ 1/5/25 – 7/5/25

Πρόγραμμα Κινηματοθέατρου ΣΤΑΡ 1/5/25 – 7/5/25

ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ MINECRAFT (μεταγλ στα Ελληνικά.) Προβολές στην...

Έφυγε από τη ζωή η Άννα Παπαντζάλα σε ηλικία 80 ετών

Έφυγε από τη ζωή η Άννα Παπαντζάλα σε ηλικία 80 ετών

Έφυγε από τη ζωή και κηδεύεται την Τετάρτη 30 Απριλίου...

Υποδοχή της εικόνας  της Παναγίας Βηματάρισσας στον Ι. Ν. Αγίου  Ελευθερίου Επισκοπής

Υποδοχή της εικόνας της Παναγίας Βηματάρισσας στον Ι....

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και κατάνυξη, ο Ιερός Ναός...

ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ  ΚΕΝΤΡΟ ΒΕΡΟΙΑΣ Εργατική  Πρωτομαγιά:   Κάλεσμα συμμετοχής  στην κατάθεση  στεφάνου στο άγαλμα της Πιερίων

ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΕΡΟΙΑΣ Εργατική ...

Ανακοινώνεται από Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Βέροιας,...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Η είδηση της αιφνίδιας απώλειας του 66χρονου ηλεκτρολόγου Γιώργου Κουτσιώνη, το πρωί της Τετάρτης (29/5/2024), σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Βέροιας.  Ο Γιώργος Κουτσιώνης υπήρξε άριστος επαγγελματίας και...

Θανατηφόρο τροχαίο σημειώθηκε σήμερα, πρωί Δευτέρας 1 Απριλίου, λίγο πριν τις 10.00, στην Πατρίδα Βέροιας, όταν  ΙΧ αυτοκίνητο που κινούνταν απο Βέροια προς Νάουσα , ξέφυγε απο τον έλεγχο, πέρασε στο αντίθετο...

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...