Του Αναστάσιου
Βασιάδη
Η πολλαπλώς σχολιασθείσα επίταξη από το Υπουργείο Υγείας ορισμένου αριθμού αυτοαπασχολούμενων ιατρών, αποδεικνύει ει μη τι άλλο την έλλειψη οργάνωσης του Συστήματος Υγείας σε πραγματικά εθνική βάση, που να είναι αντίστοιχη των μεγάλων προσδοκιών των πολιτών, οι οποίοι υφίστανται τις συνέπειες της επιδημικής κρίσης του κορωνοϊού.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όπως φιλόδοξα ονομάστηκε όταν θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 1397/1983, εξελίχθηκε τις επόμενες δεκαετίες από την ίδρυση του ως ένα αμιγώς Κρατικό Νοσοκομειακό Σύστημα, αφήνοντας εκτός σχεδιασμού τα μη κρατικά νοσηλευτήρια και την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, όπως αυτή εξυπηρετούνταν από τα αγροτικά ιατρεία, τους υγειονομικούς σταθμούς, τα κέντρα υγείας, τα ιατρεία των ασφαλιστικών και αυτοδιοικητικών οργανισμών και από τους αυτοαπασχολούμενους ιατρούς.
Όλα αυτά τα χρόνια το Κρατικό Νοσοκομειακό Σύστημα προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στους πολίτες, με τους ιατρούς που προσέτρεξαν να το πλαισιώσουν και να αναλώσουν τον εαυτό τους σε αυτό, καταθέτοντας την επιστημονική τους εγκυρότητα, την εμπειρία τους, την κοινωνική αναγνώριση και την αγάπη προς τον συνάνθρωπο.
Η πολιτεία με τα κατά καιρούς κυβερνητικά της πρόσωπα όμως, δεν προχώρησε ποτέ στις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε το Σύστημα Υγείας να μετεξελιχθεί σε πραγματικά Εθνικό, όπως ορίζει ο τίτλος του και όπως προβλέπεται από τον ιδρυτικό νόμο.
Αντ αυτού το Σύστημα αφέθηκε στη γήρανση που επέρχεται λόγω υποστελέχωσης μετά τις συνταξιοδοτήσεις των ιατρών που αρχικά εντάχθηκαν σε αυτό, ενώ υφίσταται την μεγάλη καθημερινή πίεση από την υπέρμετρη αύξηση του αριθμού των προσερχομένων πολιτών, που δυσχεραίνονται να απευθυνθούν στον ιδιωτικό τομέα υγείας, μετά την πολυετή δημοσιονομική κρίση που μείωσε δραματικά την οικονομική τους επιφάνεια .
Ήδη η αναγκαιότητα να επανασχεδιαστεί το Σύστημα Υγείας σε Ενιαία Εθνική Βάση, ισότιμη γιά όλους τους πολίτες, έχει διαφανεί από χρόνια και έχει αναδειχθεί από τους αρμόδιους θεσμοθετημένους Φορείς με σωρεία προτάσεων και εισηγήσεων.
Αυτή η αναγκαιότητα αναδείχθηκε ως κυρίαρχη με την επιδημική έξαρση και την μεγάλη πίεση που δέχονται τα Κρατικά Νοσοκομεια, τα οποία καλούνται να διαχειριστούν την επιδημική κρίση σε μιά χρονική συγκυρία, όπου οι αντοχές τους έχουν περιέλθει σε οριακό σημείο, ως απόρροια της υποστελέχωσης και των χρηματοδοτικών περιορισμών που επιβλήθηκαν από χρόνια και παρά τις ηρωικές προσπάθειες που καταβάλουν οι εργαζόμενοι σε αυτά.
Εάν το Σύστημα Υγείας στη χώρα είχε θεσμοθετηθεί να λειτουργεί με Εθνικό Σχεδιασμό και κάτω από ενιαίες προδιαγραφές, θα είχε αυτορυθμιστεί και δεν θα χρειαζόταν η πολιτεία να μετέλθει ατυχή και αναποτελεσματικά μέτρα όπως αυτά της κλήσης εθελοντών και της επίταξης ιατρικών υπηρεσιών των αυτοαπασχολούμενων ιατρών.
Το εθελοντικό ιατρικό κίνημα έχει προσφέρει και προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες υγείας σε κοινωνίες κυρίως του τρίτου κόσμου, που δεν διαθέτουν οργανωμένες υπηρεσίες υγείας και χειμάζονται από φυσικές καταστροφές και εμπόλεμες καταστάσεις.
Σε οργανωμένες όμως κοινωνίες που διαθέτουν Σύστημα Υγείας, η απρόσωπη και γενικόλογη επίκληση εθελοντισμού προς αυτοαπασχολούμενους εξωνοσοκομειακούς ιατρούς, να εγκαταλείψουν τις θέσεις από τις οποίες δίνουν τον δικό τους αγώνα, ώστε να συνδράμουν στο έργο των νοσοκομειακών συναδέλφων τους, αποτελεί κραυγαλέα ομολογία αποτυχίας στη διαχείριση της επιδημικής έξαρσης, που μόνο θλίψη προκαλεί.
Το δε μέτρο της επίταξης αποτελεί την επωδό αυτής της αποτυχιας.
Η επίταξη του ιατρού που κατά κανόνα παρέχει τις υπηρεσίες του επί χρόνια στην κοινότητα, ορίζει την φυσική του παρουσίαση στο νοσοκομείο, όπου διατάσσεται να παρουσιαστεί με το έγγραφο μετακίνησης του, το οποίο του αποδίδει προσωρινά τον βαθμό του Επιμελητή Β΄, με τον οποίο συνήθως ξεκινούν την σταδιοδρομία τους στα νοσοκομεία οι νεότεροι ιατροί.
Το Σύστημα όμως δεν χρειάζεται απλώς την φυσική παρουσία του ιατρού, αλλά κυρίαρχα την αποτελεσματικότητα του.
Η αποτελεσματικότητα όμως του κάθε ιατρού προσδιορίζεται από το ήθος, την επιστημονική κατάρτιση, την εμπειρία, την γνώση των διαδικασιών του Συστήματος Υγείας, την αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης με τον ασθενή και την κοινωνική προσωπικότητα του.
Και όλα αυτά δεν είναι δυνατόν να επιταχθούν.
Όλα αυτά για να αποδώσουν προς όφελος των πολιτών, χρειάζεται πρώτιστα σχεδιασμός σε Ενιαία και Εθνική βάση.
Δεν είναι δυνατόν σε μια ευνομούμενη κοινωνία η οποία διαθέτει οργανωμένο Κρατικό Σύστημα Υγείας, με ίδια νομοθεσία, με σαφή διοικητική πυραμίδα, με κανονισμούς, με διοικήσεις και με οργανισμούς νοσοκομείων, να ζητούνται εθελοντές εκ των αυτοαπασχολούμενων εξωνοσοκομειακών ιατρών, για να αντιμετωπιστούν οι επίκαιρες ανάγκες και στη συνέχεια να γίνονται επιτάξεις.
Για την συνολική διαχείριση της επιδημικής κρίσης επιβάλλεται να διαμορφωθεί εξ αρχής Εθνικό Σχέδιο, ενταγμένο στο πλαίσιο πραγματικού και συνολικά Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Η επίταξη των αυτοαπασχολούμενων εξωνοσοκομειακών Ιατρών, είναι κίνηση πανικού και αναποτελεσματικότητας, με την οποία επιχειρείται εκτροπή από τις πραγματικά αναγκαίες πρωτοβουλίες που πρέπει να πάρει πολιτεία, η οποία διαθέτει την νομοθετική, την εκτελεστική και την διοικητική εξουσία προς τούτο.
Πέραν από όλα αυτά οι ιατροί θα εξακολουθούν όπως πάντα να υπηρετούν τον συνάνθρωπο σύμφωνα με τον όρκο και την συνείδηση τους από την θέση που βρίσκονται, ανεξάρτητα εάν το καθεστώς απασχόλησης τους είναι η αυτοαπασχόληση, η υπηρεσιακή ιδιότητα, ο εθελοντισμός ή η επίταξη.
Η επιδημική κρίση ας είναι το έναυσμα για την έναρξη του αναγκαίου διαλόγου σύμφωνα και με τις εισηγήσεις των Φορέων, για την μορφή που θα λάβει το πραγματικά συνολικό και Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Η αντίληψη ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει, αφού ΠΡΩΤΑ παρέλθει η επιδημική κρίση, είναι επισφαλής και υπονομευτική.
Το πιθανότερο είναι ότι με την επάνοδο στην κανονικότητα, όλα αυτά θα τεθούν στο περιθώριο, όπως συνήθως συμβαίνει, εν αναμονή της επόμενης επιδημικής πρόκλησης.
Τώρα είναι η πλέον κατάλληλη συγκυρία για να τεθούν η βάσεις ενός πλήρους Εθνικού Συστήματος Υγείας, που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών και στις προσδοκίες των πολιτών.
Αποτελεί άλλωστε αξίωμα ότι πάντα μέσα από την κρίση έρχεται η λύση.
