Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε την Πέμπτη 4 Μαρτίου 2021 από το Υπουργείο Εσωτερικών, το Νομοσχέδιο «Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών», η οποία θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη 18 Μαρτίου.
Ο νέος εκλογικός νόμος για την Αυτοδιοίκηση, επιφέρει βασικές αλλαγές, όπως:
-Επαναφορά της 5ετούς θητείας. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία.
-Μείωση του αριθμού των μελών των δημοτικών συμβουλίων, των συμβουλίων δημοτικής κοινότητας και των περιφερειακών συμβουλίων.
-Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43% συν μία ψήφο.
-Τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές και ανεξάρτητο από τον αριθμό των μελών του.
-Εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.
-Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως στο εκλογικό σώμα γνωστοί οι υποψήφιοι.
Εκλογικός νόμος και Περιφέρειες
Σε σχέση με τις Περιφέρειες, τα Περιφερειακά Συμβούλια και τον αριθμό των υποψηφίων αλλά και των εκλεγμένων περιφερειακών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας, ο νέος νόμος προβλέπει τα εξής:
- Ο αριθμός των περιφερειακών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών με βάση τον μόνιμο πληθυσμό της, όπως προκύπτει από την τελευταία απογραφή.
- Μέτρο για τον υπολογισμό του αριθμού των περιφερειακών συμβούλων κάθε εκλογικής περιφέρειας αποτελεί το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού πληθυσμού όλης της περιφέρειας δια του συνολικού αριθμού των μελών του περιφερειακού συμβουλίου.
- Από το πηλίκο της διαίρεσης του πληθυσμού κάθε εκλογικής περιφέρειας δια του εκλογικού μέτρου προκύπτει ο αριθμός των περιφερειακών της συμβούλων.
- Οι θέσεις στο περιφερειακό συμβούλιο που παραμένουν αδιάθετες προστίθενται ανά μία στις εκλογικές περιφέρειες με τα μεγαλύτερα, κατά σειρά, υπόλοιπα και ώσπου να συμπληρωθεί ο συνολικός αριθμός τους.
Σε περίπτωση εκλογικών περιφερειών με τον ίδιο αριθμό εδρών, στις οποίες περιλαμβάνονται όσες έχουν ήδη αφαιρεθεί σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, η έδρα αφαιρείται από εκείνη με το μικρότερο πληθυσμό.
Μειώνονται οι έδρες της Ημαθίας
στο Περιφερειακό Συμβούλιο
Κ. Μακεδονίας
Από τις αλλαγές του νομοσχεδίου, προκύπτουν και ανατροπές στην κατανομή των εδρών, κάτι που αφορά και την Π.Ε. Ημαθίας, με δεδομένα τα σημερινά πληθυσμιακά κριτήρια για περιφέρειες άνω των 800.000 κατοίκων καθώς εκτιμάται ότι με την απογραφή του 2021 δεν θα αλλάξει σημαντικά ο συσχετισμός.
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας θα αποτελείται πλέον από 51 μέλη, ενώ μέχρι τώρα είχε 71 μέλη. Αυτό για την Ημαθία, με πληθυσμό 140–150.000 μόνιμων κατοίκων, σημαίνει μείωση εδρών, από 5 που κατέχει σήμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, σε 4 έδρες (περιφερειακούς συμβούλους). Οι τρεις από το εκλογικό μέτρο και μία με τα υπόλοιπα…
Το δεύτερο ενδιαφέρον, είναι ότι οι υποψήφιοι περιφερειακοί σύμβουλοι, θα μπορεί να είναι σε κάθε συνδυασμό τόσοι, όσοι είναι οι έδρες δηλαδή τέσσερις, συν 150% που σημαίνει ότι ο κάθε συνδυασμός θα έχει μέχρι 10 υποψηφίους, για να εκλεγούν τέσσερις, συνολικά, από όλους τους συνδυασμούς. Ο πρώτος συνδυασμός θα εκλέξει στην Ημαθία δύο έδρες ή εάν έχει μεγάλη επίδοση, τρεις έδρες… Πράγμα που αναμένεται να διαμορφώσει την εκλογική διαδικασία των Περιφερειακών εκλογών στην Ημαθία, πραγματικό ντέρμπι.
Να σημειωθεί ότι στην Κεντρική Μακεδονία υπάρχει κι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, αφού οι έδρες των νομών, καθορίζονται σε συνάρτηση με την Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη η οποία κατέχει 42 από τις 71 έδρες λόγω του πληθυσμού της, ενώ η Ημαθία αλλά και οι υπόλοιποι νομοί της Περιφέρειας έχουν από 4 έως 7 έδρες στην καλύτερη περίπτωση, σε ένα περιφερειακό συμβούλιο 71 μελών.
Σ αυτή τη λογική του εκλογικού μέτρου κινούνται και οι Δήμοι, οι οποίοι αναρωτιούνται (λόγω και του μεγαλύτερου αριθμού υποψηφίων) κατά πόσο θα ενθαρρύνει αυτή η αλλαγή, το ενδιαφέρον των πολιτών, για συμμετοχή στα ψηφοδέλτια.