Την άμεση αλλαγή των προϋποθέσεων καταβολής του επιδόματος ορεινών και μειονεκτικών περιοχών στις οικογένειες που έχουν χαμηλό εισόδημα, ζήτησε από τον Υπουργό Οικονομικών ο Αναπληρωτής Γραμματέας ΚΟ της ΝΔ και Βουλευτής Ημαθίας κ. Λάζαρος Τσαβδαρίδης με ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου μαζί με άλλους συναδέλφους του.
Πιο συγκεκριμένα, στην κατατεθείσα ερώτηση αναφέρεται ότι σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου, το επίδομα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών το δικαιούνται μόνο οι οικογένειες (και όχι μεμονωμένα άτομα) που έχουν συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 4.700 ευρώ. Το εισόδημα αυτό προκύπτει από το άθροισμα των εισοδημάτων (πραγματικό/ τεκμαρτό κλπ.) όλων των μελών της οικογένειας που έχουν δηλωθεί στην εφορία. Όμως, μια οικογένεια που έχει χαμηλό πραγματικό εισόδημα δεν μπορεί να λάβει το επίδομα, αφού το τεκμαρτό της εισόδημα υπερβαίνει πάντα το όριο των 4.700 ευρώ που έχει τεθεί. Σύμφωνα με το νόμο (Ν3842/2010) το τεκμαρτό εισόδημα ενός ζευγαριού δεν μπορεί να είναι κάτω από 5.000 ευρώ. Έτσι, πολλές οικογένειες που έχουν πραγματικά ανάγκη το επίδομα αποκλείονται.
Αναλυτικότερα, η ερώτηση που κατετέθη αναφέρει τα εξής:
«Στο πλαίσιο των μέτρων κοινωνικής προστασίας ευπαθών ομάδων του πληθυσμού θεσπίστηκε με τις διατάξεις της παρ. 2, του άρθρου 27 του ν.3016/2002 η χορήγηση ετήσιας εισοδηματικής ενίσχυσης, προκειμένου να στηριχθούν οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και να αποτραπεί ο κίνδυνος να ερημωθούν ολόκληρα χωριά που βρίσκονται σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές.
Με τις διατάξεις αυτές, δικαιούχοι της εν λόγω εισοδηματικής ενίσχυσης είναι οι οικογένειες Ελλήνων υπηκόων και υπηκόων κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων και των μονογονεϊκών, των οποίων τα μέλη κατοικούν μόνιμα σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές, όπως αυτές ορίζονται στην οδηγία 85/148/ΕΟΚ, και των οποίων το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων επτακοσίων (4.700) Ευρώ.
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι μόνο όσοι δεν υπερβαίνουν τις 4.700 Ευρώ το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, το συνολικό ετήσιο φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό, καθώς και το απαλλασσόμενο ή το φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα του φορολογουμένου, της συζύγου και των ανήλικων τέκνων του από κάθε πηγή.
Περαιτέρω και για τον ίδιο σκοπό η έννοια του όρου «ετήσιο οικογενειακό εισόδημα» προσδιορίζεται ως ακολούθως:
Κατόπιν αυτού κατά τον υπολογισμό του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των προαναφερόμενων εισοδημάτων όλων των μελών της οικογένειας, όπως αναγράφεται στο αντίγραφο του εκκαθαριστικού σημειώματος της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους για το οποίο αιτείται η εισοδηματική ενίσχυση. Σε περίπτωση δε ύπαρξης τεκμαρτού εισοδήματος διενεργείται σύγκριση πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος και λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο εξ αυτών.
Επίσης, απαραίτητο στοιχείο χορήγησης της εισοδηματικής ενίσχυσης είναι η οικογένεια και δεν χορηγείται μεμονωμένα σε πρόσωπα. Με τον όρο «οικογένεια» εννοείται το ζεύγος των σε νόμιμο γάμο συμβιούντων συζύγων μετά των ανηλίκων και αγάμων τέκνων αυτών (συγγενική οικογένεια) που συμβιούν κάτω από την ίδια στέγη. Κατόπιν αυτού ως «οικογένεια» θεωρούνται: οι σύζυγοι μόνο ή και με τέκνα (ανήλικα ή ενήλικα άγαμα) που βαρύνουν φορολογικά το δικαιούχο – αρχηγό της οικογένειας.
Το παράλογο και παράδοξο της υπόθεσης όμως είναι το γεγονός πως ακόμη και αν το πραγματικό εισόδημα μιας οικογένειας δεν υπερβαίνει τις 4.700 Ευρώ, το τεκμαρτό εισόδημα είναι βέβαιο ότι θα το υπερβαίνει. Ο Νόμος 3842/2010 ορίζει ως ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη τις 5.000 Ευρώ για ένα άτεκνο ζευγάρι (δηλαδή 2.500 Ευρώ τεκμαρτό εισόδημα κατά κεφαλήν). Το αποτέλεσμα είναι πως μία οικογένεια εξ ορισμού αποκλείεται από τους δικαιούχους του επιδόματος επειδή βάσει του νόμου έχει τεκμαρτό εισόδημα τουλάχιστον 5.000 Ευρώ. Όμως το συγκεκριμένο επίδομα προορίζεται για οικογένειες και όχι για μεμονωμένα άτομα που έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα κάτω των 4.700 Ευρώ.
Επιπροσθέτως μία οικογένεια με ιδιόκτητο σπίτι έχει επιπλέον τεκμαρτό εισόδημα τουλάχιστον 3.000 Ευρώ, αν διαθέτει και αυτοκίνητο το τεκμαρτό εισόδημα αυξάνεται ακόμη περισσότερο.
Κατόπιν τούτου ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Τι προτίθεστε να κάνετε ώστε το επίδομα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών να το δικαιούνται και οι οικογένειες που το τεκμαρτό τους εισόδημα υπερβαίνει τις 4.700 Ευρώ αλλά το πραγματικό τους εισόδημα είναι χαμηλότερο;
2. Θα αλλάξετε την εγκύκλιο που ορίζει τους δικαιούχους ώστε να μην αποκλείονται εξ ορισμού οι οικογένειες;
3. Πότε θα διανεμηθεί το επίδομα»;
