Μια περιπέτεια δίχως τέλος μπορεί να αποδειχθεί η παρουσία κύστης κόκκυγος εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως με την κατάλληλη θεραπεία. Αυτή η πολύ συχνή φλεγμονώδης πάθηση δεν είναι επικίνδυνη, ωστόσο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ζωή των ασθενών, ψυχολογικά και οικονομικά. Η παρουσία συμπτωμάτων είναι η απόλυτη ένδειξη για τη χειρουργική θεραπεία της, η οποία είναι άλλωστε η μόνη που μπορεί να δώσει οριστική λύση, αρκεί να πραγματοποιείται με σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους. Διότι διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος καθυστερημένης επούλωσης του τραύματος και παρατεταμένης νοσηλείας και υποτροπής.
«Η κύστη κόκκυγα δημιουργείται στη βάση της σπονδυλικής στήλης εκεί όπου ξεκινά η σχισμή των γλουτών (μεσογλουτιαία πτυχή). Πρόκειται για μια “φωλιά” από υπολείμματα δέρματος και από τρίχες που εισχωρούν στο δέρμα όπου και ενσωματώνονται. Εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες ηλικίας 15-45 ετών, χωρίς να αποκλείονται οι γυναίκες και άτομα άλλων ηλικιών. Αρχικά ο ασθενής δεν νιώθει καμία ενόχληση, εάν όμως η κύστη μολυνθεί, το προκύπτον απόστημα είναι συχνά εξαιρετικά επώδυνο», μας εξηγεί ο δρ Αναστάσιος Ξιάρχος, ιδρυτικό μέλος και πρώτος Πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Ερευνητής & Διδάσκων στο Εργαστήριο Βιοπληροφορικής & Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο (www.axiarchos.gr).
«Άλλα συμπτώματα είναι η ύπαρξη οιδήματος (πρήξιμο) και η ερυθρότητα στην
περιοχή. Ενδεχομένως να υπάρχει και πυρετός. Σε μερικούς ασθενείς
δημιουργούνται φυσικά ανοίγματα στο δέρμα, μικρές οπές από τις οποίες
παροχετεύεται το πύον. Αυτό δεν σημαίνει ότι η κύστη θεραπεύεται με αυτόν τον
τρόπο, απλά ο ασθενής ανακουφίζεται προσωρινά από τα συμπτώματα, τα οποία
επανέρχονται μετά από λίγο καιρό. Τα αντιβιοτικά αποτελούν μόνο προσωρινή λύση,
αφού δεν μπορούν να απομακρύνουν τις εγκλωβισμένες τρίχες που έχουν
δημιουργήσει εξ αρχής την κύστη».
Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή της πάθησης είναι το φύλο και η ηλικία, η κληρονομικότητα, η έντονη τριχοφυΐα στην περιοχή, οι οποίοι είναι μη τροποποιήσιμοι. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένοι άλλοι που είναι στην ευχέρεια του καθένα να αλλάξει, ώστε να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες εμφάνισης της πάθησης. «Η σχολαστική υγιεινή και η αποφυγή πίεσης και τριβής στην περιοχή είναι οι δύο χρυσοί κανόνες. Πίεση και τριβή προκαλούν το υπερβολικό βάρος, κάποιες δραστηριότητες (όπως η ποδηλασία και η ιππασία), τα στενά ρούχα και η καθιστική ζωή. Κάθε ένα από αυτά είναι εύκολα διαχειρίσιμα και μπορούν να μειώσουν αισθητά τον κίνδυνο δημιουργίας κύστης κόκκυγα», επισημαίνει ο δρ Ξιάρχος, Δ/ντής Χειρουργικής Κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών - Ιατρικό Περιστερίου.
Δεν μπορούν βέβαια να την εξαλείψουν. Στην περίπτωση που δεν αποφευχθεί η δημιουργία της κύστης κόκκυγα, καθοριστικό ρόλο στην πορεία του ασθενή έχει η χειρουργική μέθοδος που θα επιλεχθεί για τη θεραπεία της. «Η πάθηση παλαιότερα αντιμετωπιζόταν με ανοιχτή επέμβαση, η οποία έχει ενοχοποιηθεί για κακή μετεγχειρητική πορεία, επώδυνες αλλαγές και συχνές υποτροπές που οδηγούσαν τον ασθενή στο χειρουργείο ξανά και ξανά. Τα τελευταία χρόνια η κύστη κόκκυγα μπορεί να αντιμετωπιστεί με λέιζερ. Η νέα ενδοσκοπική θεραπεία EPSIT μπορεί να απαλλάξει οριστικά τον ασθενή από αυτή μέσα σε 15 έως 20 λεπτά, ανώδυνα και αναίμακτα, χωρίς να χρειαστεί να νοσηλευτεί ούτε μια μέρα. Η απουσία μεγάλης τομής (η οποία απαιτείται στο κλασικό χειρουργείο) τον γλιτώνει από την ανάγκη αλλαγών και του επιτρέπει τη συνέχιση της καθημερινότητάς του χωρίς την παραμικρή τροποποίηση», καταλήγει ο δρ Αναστάσιος Ξιάρχος.