Γράφει η Σοφία Πιστοφίδου-Τσόγκα
Καθηγήτρια Φιλόλογος
«Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί
εθνικόν ό,τι είναι Αληθές»
[Διονύσιος Σολωμός]
«Ἥρη δ᾽ ἀΐξασα λίπεν ῥίον Οὐλύμποιο,
Πιερίην δ᾽ ἐπιβᾶσα καὶ Ἠμαθίην ἐρατεινὴν»
«κι η Ήρα γοργά χιμάει, τ’ ακρόκορφα του Ολύμπου παρατώντας•
την Πιερία και την πασίχαρη την Ημαθία διαβαίνει»
[ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΣ, Ξ 225-226]
Όλυμπος – Πιέρια – Πίνδος – Όσσα – Βόρρας – Βέρμιον
Άργος Ορεστικόν – Αλμωπία – Λυγκηστίς – Ελιμεία – Άσκιον
«αἱ δ’ ἱστοὺς ὑφόωσι καὶ ἠλάκατα στρωφῶσιν
ἥμεναι, οἱά τε φύλλα μακεδνῆς αἰγείροιο•»
«άλλες πάλιν ύφαιναν πανιά και κλώθανε στο αδράχτι,
Καθισμένες στην σειρά πυκνά σαν τα φύλλα
της λυγερής λεύκας»
[ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, η, 105-106]
«Από τους απογόνους του Τημένου έφτασαν στη χώρα των Ιλλυριών, φυγάδες από το Άργος, τρία αδέρφια, ο Γαυάνης, κι ο Αέροπος κι ο Περδίκκας. Και από την Ιλλυρία, περνώντας πάνω απ’ τα βουνά, έφτασαν στην Άνω Μακεδονία, στην πόλη Λεβαία. Εκεί δούλευαν μεροκαματιάρηδες στο σπίτι του βασιλιά […] Κάλεσε λοιπόν τους παραγιούς και τους παράγγελνε να σηκωθούν να φύγουν από τη χώρα του. Κι εκείνοι αποκρίθηκαν πως το δίκιο είναι να πάρουν τα μεροκάματά τους, και τότε να φύγουν. Τότε ο βασιλιάς, ακούγοντας για μεροκάματα, έτσι που γλιστρούσε ο ήλιος από την καμινάδα στο σπίτι, είπε, «θεοβλαβής γενόμενος». «Σας δίνω το μιστό που σας αξίζει, να, αυτόν!, κι έδειξε τον ήλιο. Λοιπόν, ο Γαυάνης κι ο Αέροπος, οι μεγαλύτεροι, έμειναν αποσβολωμένοι ακούοντας αυτά. Όμως το παιδαρέλι, τύχαινε δα να κρατά μαχαίρι, είπε αυτά τα λόγια: Δεκτά αυτά που μας δίνεις, βασιλιά, και πήρε να χαράζει με το μαχαίρι στο πάτωμα του σπιτιού το μέρος που φώτιζε ο ήλιος. Κι αφού χάραξε τον κύκλο, χουφτώνει σαν να ‘ταν νερό τρεις φορές το φως του ήλιου, το αποθέτει στον κόρφο του κι ύστερα πήρε δρόμο κι ο ίδιος και η παρέα του. […] Κι εκείνοι φτάνοντας σ’ άλλη περιοχή της Μακεδονίας, εγκαταστάθηκαν κοντά στα περιβόλια που λεν πως ήταν του Μίδα, του γιού του Γορδίου, όπου φύτρωναν άγρια ρόδα, που το καθένα τους έχει εξήντα φύλλα και το άρωμά τους είναι ανώτερο από των άλλων. […] Και πάνω απ’ αυτά τα περιβόλια υψώνεται βουνό, το Βέρμιο που λεν, αδιάβατο απ’ τ’ αγριοκαίρια. Και μόλις εξουσίασαν αυτήν την περιοχή, έχοντάς την ορμητήριο υπέταξαν και την υπόλοιπη Μακεδονία. Λοιπόν αυτού του Περδίκκα απόγονος ήταν ο Αλέξανδρος (Α’), μ’ αυτήν την σειρά:»
Περδίκκας ≈700 π.Χ. -652, Αργαίος 652-621, Φίλιππος Α’ 621-588, Αέροπος 588-560, Αλκέτας 560-540 π.Χ. , Αμύντας Α’ 540-498, Αλέξανδρος Α’ 498-454 π.Χ.
«Το Βέρμιο ανήκει στα εγκάρδια βουνά…Οι πολιτείες και τα χωριά που αναπαύονται στις πλαγιές του είναι σαν τεράστιοι κήποι, που τους συντηρούν, τους ανανεώνουν και τους ωραϊζουν οι θαυμάσιες ροές του Βερμίου»
[Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος «Ελληνικοί ορίζοντες» 1940]
«ἐκ δὲ τῆς Ἱστιαιώτιδος ὡς ἐξανέστη ὑπὸ Καδμείων, οἴκεε
ἐν Πίνδῳ, Μακεδνὸν καλεόμενον»
«και από την Ιστιαιώτιδα (οι Δωριείς), αφότου εκπατρίστηκαν
από τους Καδμείους, κατοικούσαν στην Πίνδο με το όνομα:
(έθνος) Μακεδνόν»
[ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ, 1.56]
«ἐόντες οὗτοι… Δωρικόν τε καὶ Μακεδνὸν ἔθνος, ἐξ Ἐρινεοῦ τε
καὶ Πίνδου καὶ τῆς Δρυοπίδος ὕστατα ὁρμηθέντες»
«(όλοι αυτοί… είναι «έθνος» Δωρικό και Μακεδνό, κι ήταν αυτοί
που τελευταίοι μετακινήθηκαν από τον Ερινεό και την Πίνδο
και την Δρυοπίδα»
[ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ, 8.43]
Βέρνον – Όρβηλος – Παγγαίον – Άθως – Θέρμη – Θεσσαλονίκη – Θεσσαλίη - Πηνειός – Τέμπεα – Γόννος – Περραιβοί – Στρυμών –
Νέστος – Αξιός – Άκανθος - Χαλέστρη – Σάνη – Μένδη – Σκιώνη – Μεθώνη – Πύδνα – Τορώνη – Σάρτη -
Γαληψός – Όλυνθος – Σιθωνίη – Παλλήνη – Κρουσσαίη – Σερμύλη (Ορμύλια) - Άφυτος – Βέρης – Βέροια – Αλιάκμων – Λυδίεως ποταμός
«Το πελασγικόν έθνος, το αρχαιότερον της Ελλάδος, εκτεινόταν από την Πελοπόννησο μέχρι και την Μακεδονία και την Ήπειρο»
[ΑΙΣΧΥΛΟΣ «Ικέτιδες»]
«βασιλέϊ τῷ πέμψαντι ἀπαγγείλητε ὡς ἀνὴρ Ἕλλην,
Μακεδόνων ὕπαρχος,
εὖ ὑμέας ἐδέξατο»
«Αναγγείλατε εις τον βασιλέα σας, ότι ως ανήρ Έλλην αρχηγός
των Μακεδόνων, σας εδέχθην καλώς…» ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Α’, 490-450 π.Χ.
[ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ, 5.20]
ΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ, ιστ’, 8-12
«8παρελθόντες δὲ τὴν Μυσίαν κατέβησαν εἰς Τρωάδα. 9 καὶ ὅραμα διὰ τῆς νυκτὸς τῷ Παύλῳ ὤφθη· ἀνὴρ Μακεδών τις ἦν ἑστὼς καὶ παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων· διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν. 10 ὡς δὲ τὸ ὅραμα εἶδεν, εὐθέως ἐζητήσαμεν ἐξελθεῖν εἰς Μακεδονίαν συμβιβάζοντες ὅτι προσκέκληται ἡμᾶς ὁ θεὸς εὐαγγελίσασθαι αὐτούς. 11 Ἀναχθέντες οὖν ἀπὸ Τρωάδος εὐθυδρομήσαμεν εἰς Σαμοθράκην, τῇ δὲ ἐπιούσῃ εἰς Νέαν πόλιν, 12 κἀκεῖθεν εἰς Φιλίππους, ἥτις ἐστὶν πρώτη τῆς μερίδος Μακεδονίας πόλις, κολωνία.»
Αρχή του Μακεδονικού Ζητήματος
Ελλάδα. Νότια Βαλκάνια.
Η Ελλάδα με τον απελευθερωτικό Αγώνα του 1821 συστάθηκε σε κράτος ελεύθερο, με σύνορα περίπου μέχρι την νότια Θεσσαλία. Όλες οι άλλες περιοχές παρέμεναν ακόμη υπό τουρκική κατοχή. Ομοίως και λαοί της Βαλκανικής. Δεν έχουν όλοι εθνική συνείδηση και κράτος, αλλά κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση, και δικαίως, αρχίζουν αγώνες διπλωματικούς στην αρχή και ένοπλους αργότερα.
«Οι Βούλγαροι, εκσλαυϊσθείσα τουρκική φυλή, και των οποίων η εθνική συνείδησις δεν είχεν εκδηλωθεί μέχρι το 1845, απεδέχοντο ήδη την εθνικήν παρά της Ρωσσίας υϊοθεσίαν… η Ρωσσία είχε ήδη στρέψει την προσοχήν της προς την δημιουργίαν Βουλγαρίας, χρησίμου δια τα σχέδια προς ρωσσικήν επέκτασιν προς νότον της Ευρώπης. Υπεκινήθη κατ’ αρχάς κίνησις εκκλησιαστική με τον σκοπό να ιδρυθή βουλγαρική Εκκλησία, η οποία θα ελάμβανεν εθνικόν χαρακτήρα».
«…Και η Πύλη … διότι απέβλεπεν εις την εξασθένησιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εξέδωσε κατά τον Μάρτιο του 1870 φιρμάνιον δια του οποίου ιδρύετο αυτόνομη Βουλγαρική Εκκλησία υπό θρησκευτικόν αρχηγόν τον Έξαρχον», με δικαιώματα προσηλυτισμού και μεταξύ των Χριστιανών Ελλήνων κατοίκων της Μακεδονίας. Και συμπληρώνεται αυτή η κίνηση το 1878 με την συνθήκη Αγίου Στεφάνου Κωνσταντινουπόλεως, μετά τον Ρωσσοτουρκικό πόλεμο με νικήτρια την Ρωσσία, οπότε και αυξάνεται, τερατωδώς, και η έκταση του νεοσύστατου βουλγαρικού κράτους εις βάρος της Ελλάδος κυρίως. Βέβαια, σύντομα ακυρούται η συνθήκη με νέο συνέδριο. –Βερολίνου-αλλά και πάλιν έδινε δικαιώματα και όνειρον! δια την ίδρυσιν της Μεγάλης Βουλγαρίας, οπότε αρχίζουν οι Βούλγαροι τις βιαιότητες, με επικεφαλής τους κομιτατζήδες, εκβιάζοντας, τρομοκρατώντας τους Έλληνες, δολοφονώντας διδασκάλους, ιερείς, προκρίτους και λαό της υπαίθρου κατ’ αρχάς, καίοντας, καταστρέφοντας χωριά και τμήματα πόλεων, για να επιβάλλουν στους Έλληνες Μακεδόνες την Εξαρχία, και δι’ αυτής να «μετονομαστούν» Βούλγαροι, ώστε με πλειονότητα πληθυσμιακή να διεκδικήσουν περισσότερα εδάφη για την Μεγάλη Βουλγαρία. Δεν έπεισαν! τον λαό. Τότε, αρχίζουν, φανερά σχεδόν, τις ένοπλες στρατιωτικές επιχειρήσεις, και με την υποστήριξη, προτροπή, βοήθεια των ευρωπαϊκών Δυνάμεων! –ηθική και υλική- προς όφελος και εκείνων ως κρατών, αλλά και προσωπικού – διπλωματών, όπως κατεγγέλλετο.
Μακεδονικός Αγώνας 1870-1908
Οι προσφυγές της Ελλάδος αφήνουν αδιάφορους και ιδιαίτερα εχθρικούς τους διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι προσπαθούν να επιβάλλουν την τάξη με προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις. Δεν ενδιαφέρονται όμως γι’ αυτές, γιατί ήδη ο καθένας έχει διαλέξει την περιοχή επιβολής που τον συμφέρει: Οι Αυστριακοί τα Σκόπια. Οι Ιταλοί το Μοναστήρι-Φλώρινα-Καστοριά, οι Ρώσοι την Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, οι Γάλλοι τις Σέρρες και οι Άγγλοι την Δράμα και την Καβάλα. Οι Βούλγαροι είχαν εξασθενήσει και οι Τούρκοι στρέφονταν όλο και περισσότερο εναντίον των Ελλήνων.
Αλέξανδρος – Αρχέλαος – Αέροπος – Φιλόξενος – Νικάνωρ – Αριστοτέλης - Παρμενίων – Φιλώτας – Ορέστης – Περδίκκας – Κλείτος – Πτολεμαίος - Καλλίας – Ηγήσιππος – Αγαθάνωρ – Λύσσων – Κρατερός – Κοίρανος – Καλλικλής - Αντίγονος
Άγριος διεξάγεται στην Μακεδονία ο Αγώνας ανάμεσα στους Έλληνες και στους Βούλγαρους και Τούρκους. Οι Βούλγαροι για να αρπάξουν όσα περισσότερα μπορούν. Οι Τούρκοι για να «ξεκάνουν» και τους άλλους δύο, μήπως και περισώσουν «τον κατάκοιτο μεγάλο ασθενή» την αυτοκρατορία τους.
Οι Έλληνες, όπως πάντα, άπαντες συμμετέχουν: άνδρες, γυναίκες, οικογένειες ολόκληρες, πλούσιοι και πάμφτωχοι, σπουδαγμένοι και αγράμματοι, αξιωματικοί και απλός λαός, ξακουσμένες πολιτείες και θεόφτωχα χωριά, παλεύουν σαν ένδοξοι «Διγενήδες» στα μαρμαρένια αλώνια και στα γκρεμνά των αναπόφευκτων συγκρούσεων, μέχρι θανάτου.
Παύλος Μελάς Μίκης Ζέζας
- Ακρίτας Μαζαράκης – Αμύντας - Νικηφόρος – Κόρακας –
Δεμέστιχας - Καλαποθάκης - Ίων Δραγούμης – Πηχεών - Λίτσας - Κώττας – Πύρζας –
Άγρας - Μίγκας - καπετάν Κανένας – Τσόντος – Βάρδας –
Ματαπάς – Γαρέφης – Γιαγκλής – Δουμπιώτης – Κορομηλάς –
Γερμανός Καραβαγγέλης ο Καστορίας - Αιμιλιανός Γρεβενών
Αξιωματικοί ανώτεροι και απλοί μαχηταί, κλήρος ανώτερος και απλοί πρεσβύτεροι, άρχοντες και καθημερινοί βιοπαλαιστές, αρχόντισσες και γυναίκες χωρικές, όλοι εθελοντικά, γενναία και τιμημένα προσέφεραν τα πάντα και την ζωή τους ακόμη. Είμαστε αιώνια ευγνώμονες.
Φίλα – Θανάσαινα – Φιλίστα – Πανάγιω - Κλεοπάτρα – Περιστέρα – Ευρυδίκη – Ελένη – Βασίλω – Βερενίκη – Φώτω - Τασούλα – Γλαύκα – Ανδρομάχα - Λαοδίκη
«-Μάνα μου που με ρώτησες θα σου το μολοήσω
Να ‘βγούμε απόψε στα βουνά, να βγούμε στα λημέρια
-Να πας παιδί μου στο καλό και πίσω να γυρίσεις
Και να γυρίσεις με τιμή και να ‘ρθεις με τη νίκη»
ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ
«Μητρός τε καὶ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων ἀπάντων τιμιώτερόν ἐστιν ἡ Πατρὶς καὶ σεμνότερον καὶ ἁγιώτερον καὶ ἐν μείζονι μοίρᾳ καὶ παρὰ θεοῖς καὶ παρ᾿ ἀνθρώποις τοῖς νοῦν ἔχουσι»
Ο πρώτος αξιωματικός από την ελεύθερη Ελλάδα, εθελοντής, που πέρασε στην σπαρασσομένη από Τούρκους και Βουλγάρους Μακεδονία, ήταν ο Παύλος Μελάς, γνωστός με το ψευδώνυμο Μίκης Ζέζας. Πόσο τρυφερό ψευδώνυμο για Μακεδονομάχο, ήταν τα ονόματα των παιδιών του, του Μίκη και της Ζωής–Ζέζας. Ο Μελάς ήταν και ο πρώτος αξιωματικός που έπεσε, αντάρτης, για την τιμή και την ελευθερία της Μακεδονίας.
«Σε κλαίει λαός. Πάντα χλωρό να σειέται το χορτάρι
Στον τόπο που σε πλάγιασε το βόλι , ώ παλλικάρι…
Πλατιά του ονείρου μας η γη και απόμακρη. Και γέρνεις εκεί και σβεις γοργά»
[Κωστής Παλαμάς, 25-10-1904]
Μακεδονία – Στάτιστα – Κορρέστια – Καστοριάς,
1904, Οκτώβριος
Δολοφονείται ο Παύλος Μελάς από τουρκικό απόσπασμα κατόπιν προδοσίας των Βουλγάρων. Ο θάνατός του διαδόθηκε σαν αστραπή και τον έκλαψαν όλοι. Μα όταν πεθαίνει ένας γενναίος ανασταίνεται ένας λαός. Έκλαψαν το παλληκάρι, με το μέτωπο ψηλά και την απόφαση στα μάτια. Μαζί με τον θρήνο ακούστηκε και η ιαχή. Ο Αγώνας έγινε πια υπόθεση ολόκληρου του Ελληνισμού και όχι μόνον της Μακεδονίας.
-«Ήταν η ανάσταση του Μεγαλέξανδρου»
-«Ήταν ο Αγιώργης της Μακεδονίας»
-«Σαν τέτοια ώρα στο βουνό ο Παύλος πληγωμένος…»
-«Μελά μ’ σε κλαΙει η Ήπειρος και η Μακεδονία
Σε κλαίει η δόλια μάνα σου κι η κυρά Ναταλία»
«Ακόμη και τα χορτάρια είναι κόκκινα εκεί όπου το αίμα του ανακατώθηκε με τα δάκρυα των Μακεδόνων. Και τα κόκκινα χορτάρια τα ονομάζουν «Λούδια τ’ Μελά». Από τα λουλούδια αυτά μοσχομύρισε ο τόπος κι έφυγε η βρώμικη ανάσα του δράκοντα που πλανιόταν τριγύρω».
Γιατί, ακόμη και σήμερα, ορισμένοι λαοί ντρέπονται για την καταγωγή τους και την παρουσία τους, και προσπαθούν να κλέψουν, να αρπάξουν, με κάθε μέσο και τρόπο, το όνομα, την ιστορία και εδάφη, βέβαια, άλλου λαού, ενδόξου αναμφιβόλως και μεμαρτυρημένα!
Γιατί, λαοί απορρίπτουν ανεντίμως την φυλετική τους ρίζα, και αποδύονται σε αγώνα, από ενάμισυ περίπου αιώνα, για να «ενδύσουν» την ιστορική «γύμνια» τους, με όποια άϋλα και υλικά στοιχεία, με όνομα και ιστορία και εδάφη, βέβαια, άλλου Λαού, άλλου Έθνους, άλλου Κράτους, ενδόξου αναμφιβόλως, και μεμαρτυρημένα!
Πώς είναι δυνατόν ο σφετεριστής να ισχυρίζεται πως ένα κομμάτι της Ελλάδος, μια ιστορικώτατη περιοχή της, η οποία ονομάζεται από τα βάθη των χιλιετιών Μακεδνία–Μακεδονία, αρχαιότατη ελληνική ομηρική λέξη, όπου ονομάζονται, από τα βάθη των χιλιετιών, θεοί και άνθρωποι -άνδρες, γυναίκες- πολιτείες, όρη, ποταμοί, θάλασσες, με ωραιότατα, χαρακτηριστικά αρχαιότατα ελληνικά ονόματα, από τους ίδιους γηγενείς κατοίκους της περιοχής, πόσο θράσος πρέπει να έχει ο σφετεριστής, όταν ισχυρίζεται ότι όλα αυτά του ανήκουν, και να τα διεκδικεί, όχι από τα βάθη των χιλιετιών, αλλά μόλις προ ενός και κάτι αιώνος, απρεπέστατα!
Βέβαια, και παλαιότερα «διεμερίσαντο» οι Δυνάμεις-σταυρωτές τα ιμάτια του Ελληνισμού, και «πάλιν και πολλάκις» το επιχειρούν. Και μέχρι σήμερα, οι «ανόσιοι» σχεδιάζουν, και πάλιν μελετούν «διαμέρισιν», και παράλληλα προς βοήθειάν των, αναφύεται κίνημα! «υπέρ αντιπατριωτισμού».
Αλλά όπου υπάρχει υπέρβασις του «υπέρ», αυτό γίνεται «ύβρις», και αυτή οδηγεί στην «άτη»=παραφροσύνη, και αυτή επιφέρει την «τίσιν»=πληρωμή, τιμωρία!
Έχουσι γνώσιν οι φύλακες;
«Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες
μετά των Λακεδαιμονίων»!
-«Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;»
-«Ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει»
---------------------- . -----------------------
ΠΗΓΕΣ:
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΩΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ – ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΚΟΚΚΙΝΟΥ
– ΜΕΛΙΣΣΑ Τ.1ος, 1970
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ, Κ.ΔΟΥΦΛΙΑ – ΑΙΓΑΙΟ
ΗΛΙΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ «Μακεδονία και Μακεδόνες στον Ηρόδοτο»
Γκοβόστη, 1993
ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΡΑΤΣΟΓΛΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» ΕΚΔΟΤΙΚΗ «Πέλλα»
ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΗΡ. ΦΙΤΖΙΟΥ «ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ, ο πρωτομάρτυς»
ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ, 1988
«ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ» ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ «Πέλλα»