Γράφει ο
Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
Μετά το 1950 αρχίζουν να διαγράφονται συγκλονιστικά γεγονότα στην ιστορία της Κύπρου οι οδυνηρές συνέπειες δυστυχώς συνεχίζονται μέχρι σήμερα με δυσοίωνο το μέλλον της Κύπρου και της Ελλάδος. Μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στην εποχή μας συνωστίζονται γύρω από την Κύπρο-Αιγαίο με επικίνδυνες διαστάσεις. Σε όλες τις δύσκολες στιγμές της Κύπρου η Ελλάδα συμμετείχε και πλήρωσε βαρύ τίμημα για τα πολιτικά λάθη που ακολούθησαν. Ο λαός της Κύπρου μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έπαψε, συμμεριζόμενος την ευνοϊκή τύχη της αυτοδιάθεσης των αποικιακών κρατών της Βρετανίας. να διεκδικεί την ελευθερία και την Ένωσή του με την Ελλάδα
Η έναρξη των διαπραγματεύσεων για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα έγινε σε λάθος χρόνο και με λάθος τρόπο διαχείρισης του όλου προβλήματος Τα Ευρωπαϊκά κράτη με τη λήξη του πολέμου προσπαθούσαν να συνέλθουν από τις μεγάλες καταστροφές. Επομένως το κλίμα που επικρατούσε για τις διεκδικήσεις των αδικημένων κρατών δεν ήταν το κατάλληλο. Η Ελλάδα έβγαινε και αυτή από δύο πολέμους, τον Β.’Π. Π. (1940-1944,) και τον τριετή εμφύλιο,(1946-1949) καθημαγμένη και καταστραμμένη. Δεν ήταν ακόμα έτοιμη για σκληρές διαπραγματεύσεις και μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις, όπως ήταν το Κυπριακό πρόβλημα. Είχε πολλές εκκρεμότητες του πολέμου να διευθετήσει. Παρά ταύτα έδειξε το ενδιαφέρον της. Ούτε και η Αγγλία ήταν πρόθυμη για παραχωρήσεις, διότι μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο έχασε τις κερδοφόρες στρατηγικής σημασίας αποικίες της που την στήριζαν οικονομικά . Τρόμαζε με την ιδέα να χάσει και την Κύπρο την περίοδο εκείνη, μετά και την απώλεια των στενών του Σουέζ. Η ευμετάβολη πολιτική στάση της Κύπρου ήταν ένα πρόσθετο πρόβλημα. Στην αρχή μιλούσαν για Ένωση με την Ελλάδα στη συνέχεια όμως διάφοροι αστάθμητοι παράγοντες περιορίστηκαν στην Αυτοδιάθεση.
Το 1949,ως γνωστό, ήταν μια δραματική χρονιά για την Ελλάδα και την Κύπρο. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο είχε και την καταραμένη διχόνοια του εμφυλίου ο οποίος έληξε στις 29 Αυγούστου στο Γράμμο-Βίτσι με ήττα των κομμουνιστών. Το γεγονός αυτό επηρέαζε τις πολιτικές αποφάσεις στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Κύπρο, γιατί σε περίπτωση της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, το κόμμα του ΑΚΕΛ θα ετίθετο εκτός νόμου, αφού το ΚΚΕ στην Ελλάδα δεν αναγνωρισμένο.(Αναγνωρίστηκε το1975). Το ΑΚΕΛ υποστήριζε το διάστημα εκείνο την Αυτοδιάθεση για δικές του πολιτικές σκοπιμότητες, κυρίως για την αντιιμπεριαλιστική του θέση προς το ΝΑΤΟ. Βέβαια, μετά, γνωρίζοντας ότι οι Βρετανοί δεν θα επέτρεπαν την Ένωση, αποφάσισε να αλλάξει γραμμή και υποστήριζε την Ένωση. Πρωταγωνιστής των αγώνων και των εξελίξεων στην Κύπρο είναι ο Αρχιεπίσκοπος και κατόπιν πρόεδρος της Κύπρου Μακάριος Γ’ .
Το 1950 αρχίζει πιο έντονα ο Κυπριακός αγώνας με το δημοψήφισμα που έγινε υπέρ της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα στις15 Ιανουαρίου 1950. Το αποτέλεσμα ήταν συντριπτικό υπέρ της Ένωσης.(Επί 224.700 ψηφισάντων 215.000 ήσαν υπέρ.) Αυτό το ευνοϊκό αποτέλεσμα με τις υπογραφές το Σεπτέμβριο του ιδίου έτους, 1950, θέλησε η Κύπρος να αξιοποιήσει με την κατάθεσή του αιτήματος της Ένωσης στον ΟΗΕ. Στην Ελλάδα την περίοδο εκείνη 1949-1953, η πολιτική εικόνα στην Ελλάδα δεν είχε την κατάλληλη ευκαιρία των απαιτήσεων των πολιτικών εξελίξεων.
Το 1952 το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα αλλάζει με την εμφάνιση του Παπάγου μετά το θάνατο του συνταγματάρχη-πρωθυπουργού Νικολάου Πλαστήρα. Ο Στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος, ήταν ο νικητής των δύο πολέμων, του Ιταλικού και του Εμφυλίου. Γνώριζε τις εξελίξεις με το Κυπριακό για αυτό και αποφάσισε να δράσει. Όταν έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδος ως αρχηγός του κόμματος ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ,στις δηλώσεις στη Βουλή τη 17 Δεκεμβρίου 1952 ανακοίνωσε τις προθέσεις του να ασχοληθεί για τη λύση του Κυπριακού προβλήματος.
Αυτή την περίοδο όμως κορυφώνεται ο απελευθερωτικός αγώνας των Κυπρίων κατά της βρετανικής αποικιοκρατίας με αποτέλεσμα την άμεση εμπλοκή της Ελλάδας στο θέμα, Είχε όμως η Ελληνική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει και την αντίδραση της ισχυρής συμμάχου, της Μεγάλης Βρετανίας. Η ελληνική διπλωματία έδρασε αστραπιαία και επίσημα με προσφυγή στον Ο.Η.Ε. στις 16 Αυγούστου 1954,κατάθεση το αίτημα της Ένωσης. Είχε προηγηθεί στις 22 Δεκεμβρίου 1953 συνάντηση του Παπάγου με το Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών Άντονι Ήντεν χωρίς να υπάρξει συμφωνία. Τελικά η υπόθεση της Κύπρου αποφασίστηκε να μη συζητηθεί από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.
Το Δεκέμβριο του 1954 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δεν μπήκε στη ουσία του προβλήματος με το αιτιολογικό ότι: « σαν Διεθνές πρόβλημα θα είχαν λόγο και τρίτα μέρη στη Συνέλευση και οι Άγγλοι έσπευσαν να επωφεληθούν από αυτό και να προτείνουν την Τουρκία σαν ενδιαφερόμενο μέλος» ενώ μέχρι τότε το Κυπριακό θεωρούνταν οικογενειακή υπόθεση Ελλάδας –Αγγλίας.
Η Ελλάδα οδηγήθηκε στη λαιμητόμο της Τριμερούς Διάσκεψης του Λονδίνου που είχε ως δραματικό αποτέλεσμα της έντασης ανάμεσα σε Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους Τότε οι Τούρκοι εκβιάζουν τις αποφάσεις της Διάσκεψης με αντίποινα τα Σεπτεμβριανά έκτροπα του 1955 εναντίον των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης, στα οποία η κυβέρνηση αντέδρασε με χλιαρό τρόπο.
συνεχίζεται