Η αποκαθήλωση από το βάθρο του, του αγάλματος του Τόμας Τζέφερσον στο Πόρτλαντ, από διαμαρτυρόμενους, που προφανώς αγνοούσαν ότι ο τρίτος πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν και ο συντάκτης της Διακήρυξης της Αμερικάνικης Ανεξαρτησίας, δείχνει που μπορούν να φτάσουν τα πράγματα όταν ενεργοποιηθεί η ψυχολογία του όχλου. Ορισμένες από τις αντιδράσεις στις ΗΠΑ και σε κάποιες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, που ακολούθησαν τη βάρβαρη δολοφονία του Αφροαμερικανού Τζωρτζ Φλόιντ από αστυνομικούς, δεν μπορεί παρά να μας γεμίζουν ανησυχία.
Χαρακτηριστικοί είναι οι βανδαλισμοί διαφόρων αγαλμάτων προσωπικοτήτων της ιστορίας, που μερίδα των διαμαρτυρομένων χαρακτηρίζει ως ρατσιστές. Αν και η αρχή έγινε με συγκεκριμένες εμβληματικές προσωπικότητες του αμερικανικού νότου, που άνθισε ο κατάπτυστος θεσμός της δουλείας, σύντομα η «μπάλα» πήρε κι άλλους. Στις ΗΠΑ πραγματοποιήθηκαν επιθέσεις κατά αγαλμάτων του Χριστόφορου Κολόμβου.
Στην Μ. Βρετανία εκτός από τον Edward Golston, δουλέμπορο του 17ου αιώνα που κατεδαφίστηκε στο Μπρίστολ, και τον «συνάδελφό» του Robert Milligan, που απομακρύνθηκε στο Λονδίνο, οι διαδηλωτές τα έβαλαν με τον «πατέρα της νίκης» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Ουίνστον Τσώρτσιλ, το άγαλμα του οποίου θωρακίστηκε για να μην βανδαλιστεί.
Την ίδια ώρα ακτιβιστές στο Leicester ζητούν την αποκαθήλωση αγάλματος του Ινδού πνευματικού και πολιτικού ηγέτη Μαχάτμα Γκάντι(!), που επίσης κατηγορείται από κάποιους για ρατσισμό... Στο όνομα, υποτίθεται, της προόδου και του δικαίου γίνεται απόπειρα να επιβληθεί ένας πνευματικός σκοταδισμός από τους οπαδούς της «πολιτικής ορθότητας».
Αυτή τη βίαιη επιβολή «ξαναγραψίματος» της ιστορίας την έχουμε δει πρόσφατα και στον αντίποδα του πολιτικού φάσματος. Αναφέρομαι στην προσπάθεια αποκατάστασης συνεργατών των ναζιστικών στρατευμάτων στις χώρες της Βαλτικής ή στην Ουκρανία, που βαρύνονται με ειδεχθή εγκλήματα κατά του άμαχου πληθυσμού και, ιδίως, των Εβραίων.
Τον Σεπτέμβριο για παράδειγμα του 2019, ο υπουργός Άμυνας της Λετονίας δήλωσε ευθαρσώς σε επετειακή εκδήλωση για τους Λετονούς λεγεωνάριους μέλη των ένοπλων SS, ότι οι βετεράνοι συμπατριώτες του, που πολέμησαν στο πλευρό των Ναζί, ήταν «ήρωες» και πως οι «θυσίες» τους πρέπει να μνημονεύονται με λατρεία.
Στην Ουκρανία, επίσης, συνεργάτες των ναζί, που διέπραξαν απίστευτης αγριότητας εγκλήματα, όπως η εξόντωση των Εβραίων της πόλης Λβοφ, τιμούνται ως ήρωες και χιλιάδες, κυρίως νέοι, κάνουν πορείες με πυρσούς προς τιμή τους. Οι τάσεις αυτές, που θολώνουν τη μεγαλειώδη νίκη των λαών της Ευρώπης κατά του ναζιστικού ολοκληρωτισμού, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες και πυροδοτούν το φαινόμενο του νεοφασισμού στη γηραιά ήπειρο.
Δυστυχώς, όμως και στα καθ’ ημάς, βρίσκεται εν εξελίξει με την δική μας πρόσφατη ιστορία, ένας ιδιότυπος ιστορικός αναθεωρητισμός από κάποιους κύκλους. Το ζήσαμε στο παρελθόν με την προσπάθεια που έγινε να προωθηθούν σχολικά βιβλία που εξωράιζαν την οθωμανική δουλεία και με τον περιβόητο «συνωστισμό» στην προκυμαία της Σμύρνης, όπου διαπράχθηκε ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, και όπου ξεριζώθηκε ένας πολιτισμός 3.000 ετών.
Στην ίδια περίπου ιδεολογική γραμμή, ακούμε συχνά να επαναλαμβάνονται θέσεις που αμφισβητούν τη συνέχεια του ελληνισμού, ακόμη και την ίδια την ύπαρξή του ως έθνος πριν από το 1821.
Με αφορμή, μάλιστα, τη συμπλήρωση των 200 ετών από το μέγα αυτό γεγονός, που συντάραξε τότε όλη την Ευρώπη, εμφανίζονται συχνά πυκνά κείμενα ιστορικών και «ιστορικών» που φιλοδοξούν να «ξαναγράψουν» την ιστορία με διαφορετικό πρίσμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η αξιολόγηση του Καποδίστρια ως δικτάτορα(!), και μάλιστα από μέλος της Επιτροπής για τον εορτασμό του ’21.
Μια άποψη, σαφώς αυθαίρετη με δεδομένη την ιστορική συγκυρία, που στοχεύει, όμως, στην υπονόμευση της τεράστιας αυτής προσωπικότητας του ελληνισμού, η οποία τυγχάνει της αποδοχής όλων σχεδόν των Ελλήνων, για το ακέραιο του χαρακτήρα της και την αγνή φιλοπατρία της.
Ο κάθε μελετητής έχει, ασφαλώς, το
δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα την άποψή του. Ωστόσο, το να αφήσουμε να
επιβληθούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ιδεοληπτικές αντιλήψεις για το
ιστορικό παρελθόν και τις ιστορικές προσωπικότητες ως κυρίαρχες και επίσημες,
είναι βέβαιο πως θα οδηγηθούμε σε ιδεολογικές και κοινωνικές τερατογενέσεις,
όπως ήδη το διαπιστώνουμε σε Δύση και Ανατολή. Ίσως ακούγεται τραβηγμένο αλλά ποιος
άραγε μπορεί να αποκλείσει ότι αύριο κάποιος ιδεοληπτικός ακτιβιστής δεν θα
βανδαλίσει ένα άγαλμα του Καποδίστρια, γιατί στο κάτω κάτω της γραφής ήταν απλά
ένας «δικτάτορας»…
* Ο
Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης,
Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής, βουλευτής Λαρίσης της Νέας
Δημοκρατίας.