Άγιος Γεώργιος - Τρεις βυζαντινοί ναοί στη Βέροια *Του Μάκη Δημητράκη

Άγιος Γεώργιος - Τρεις βυζαντινοί ναοί στη Βέροια *Του Μάκη Δημητράκη

Ο Άγιος Γεώργιος, ο αποκαλούμενος Μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος γεννήθηκε μεταξύ των ετών 275-285 μ.Χ. πιθανότατα σε περιοχή της Αρμενίας. Άλλοι ιστορικοί θεωρούν γενέτειρά του τη Σεβαστούπολη της Μ. Ασίας. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού, ονομαζό-ταν Γερόντιος και η μητέρα του που ήταν χριστιανή λεγόταν Πολυχρονία.

Αρχικά υπήρξε ειδωλολάτρης και αργότερα έγινε χριστιανός. Κατατάχθηκε σε νεαρή ηλικία στον ρωμαϊκό στρατό και ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός τον έκανε Δούκα (διοικητή) με τον τίτλο του Κόμη (συνταγματάρχη) στην αυτοκρατορική φρουρά.



Όταν το 303 άρχισαν οι διωγμοί των χριστιανών δε δίστασε να ομολογήσει την πίστη του και ο Διοκητιανός προσπάθησε να τον αλλαξοπιστήσει. Επειδή αρνήθηκε τον επέβαλαν σε φρικτά βασανιστήρια. Υπέμενε όμως τα πάντα με πίστη και καρτερία γι’ αυτό διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του.

Το ημερολόγιο έδειχνε 23 Απριλίου 303. Έκτοτε την ημερομηνία αυτή τιμάται η μνήμη του Αγίου, οι Εκκλησίες όμως που ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο αποφάσισαν, εάν η 23η Απριλίου συμπέσει πριν την Ανάσταση του Χριστού, η εορτή του Αγίου να μετατίθεται για τη Δευτέρα της Διακαινησίμου (Δεύτερη ημέρα του Πάσχα) κι αυτό γιατί στην ακολουθία του Αγίου ψάλλονται αναστάσιμοι ύμνοι.

Ο Άγιος Γεώργιος είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους σε όλο τον χριστιανικό κόσμο και θεωρείται Άγιος στην Ορθόδοξη, στην Καθολική, στην Αγγλικανική, στη Λουθηρανική και Αρμένικη Εκκλησία ενώ τιμάται και από τους μωαμεθανούς και ιδιαίτερα στην Τουρκία.

Θεωρείται ο Προστάτης του Πεζικού και του Στρατού Ξηράς ενώ είναι ο προστάτης Άγιος της Αγγλίας. Στην πατρίδα μας, σε πολλές περιοχές σε παλαιότερες εποχές, τον Απρίλη ονόμαζαν Αϊγιωργίτη ή Αϊγιώργη.



 Άγιος Γεώργιος (ενοριακός)

Σε μια από τις πρώτες άρα και παλαιότερες γειτονιές της πόλης, τη γνωστή παλαιότερα ως η βλάχικη γειτονιά, λόγω της σύνθεσης του πληθυσμού, βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου που αποτελεί στις μέρες μας μία από τις μεγαλύτερες ενορίες της Βέροιας.

Ο ναός κτίσθηκε κατά τον 14ο αιώνα και άρχισε να λειτουργεί ως ενοριακός μετά την καταστροφή του ναού της Αγίας Τριάδας που υπήρχε στην ευρύτερη περιοχή. Ο αρχικός ναός που ήταν τρίκλητος επιδέχθηκε ριζική ανακαίνιση κατά τον 16ο αιώνα, πότε και οι διαστάσεις του αυξήθηκαν. Επιδιορθώσεις όμως έγιναν και κατά το 1960 όταν καταστράφηκε ο δυτικός τοίχος για να δημιουργηθεί ευρύτερος νάρθηκας.

Οι πρώτες τοιχογραφίες είναι του 14ου αιώνα και από αυτές εντυπωσιάζουν του Ευαγγελισμού και του Αγ. Μανδηλίου ενώ από τις μεταγενέστερες του 16ου αιώνα, θαυμασμό προκαλεί η ένθρονη Θεοτόκος με τους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ.

Από τις φορητές εικόνες εντυπωσιακές είναι του Χριστού στο τέμπλο του 1643, του Αγ. Αθανασίου του 1791, της Παναγίας στο τέμπλο του 1805 ενώ στα κειμήλια του ναού συγκαταλέγεται ένα θαυμάσιο θυμιατό έργο του 1832- που ήταν του ναού του Αγίου Νικολάου του Ακαταμαχήτου που καταστράφηκε.



 Άγιος Γεώργιος (ο Μικρός)


Βρίσκεται στη συνοικία της Μακαριώτισσας, στην οδό Δαβάκη και ο δυτικός τοίχος του ναού συνορεύει με την αυλή του 1ου Δημοτικού Σχολείου Βέροιας.

Από την τοιχοδομία φαίνεται πως είναι παλαιολόγειο κτίσμα του τέλους του 14ου αιώνα, ή των αρχών του 15ου αιώνα. Στην αρχή ο ναός ήταν μονόχωρος, αργότερα όμως μετά από σειρά πα-ρεμβάσεων διαμορφώθηκε σε τρίκλιτη βασιλική με δίρριχτη στέγη. Από τον αρχικό ναό διατηρείται μόνο το ιερό.

Οι περισσότερες τοιχογραφίες-αγιογραφίες είναι του 14ου αιώνα. Εντυπωσιάζει στην κόχη του ιερού η ολόσωμη Θεοτόκος με δύο αγγέλους (στο ανατολικό αέτωμα) καθώς και ο Ευαγγελισμός και η Ανάληψη. Της ίδιας περιόδου είναι στον βόρειο τοίχο έξι ολόσωμοι άγιοι μεταξύ των οποίων ο Ευδόκιμος, ο Πλάτων και ο Χριστόφορος και στον νότιο τοίχο οι αγίες Αναστασία, Πελαγία, Θεοδώρα, Μαρίνα και Παρασκευή.

Υπάρχει ακόμη στον βόρειο τοίχο τοιχογραφία του 1643 και παριστά έφιππο τον Άγιο Γεώργιο καθώς και τρία θέματα της ζωής του.

Τελευταία ανακαίνιση του ναού έγινε στις αρχές του 2020. Αντικαταστάθηκε όλη η σκεπή, η εξώθυρα ενώ έγινε συντήρηση των τοιχογραφιών.

Τέλος η προσωνυμία «Μικρός» οφείλεται πιθανότατα στις μικρότερες διαστάσεις που έχει συγκριτικά με τον ενοριακό Αη-Γιώργη στην ομώνυμη οδό.



Ο Άγιος Γεώργιος (του άρχοντα Γραμματικού)


Βρίσκεται στην οδό Κονίτσης (πίσω από το κτί-ριο της πρώην Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών) με ευκολότερη πρόσβαση και είσοδο από την οδό Αγίου Αντωνίου. Θεωρείται μεταβυζαντινό κτίσμα ου 14ου αιώνα και πιθανότατα είναι ο παλαιότερος από τους άλλους δύο ομώνυμους ναούς που υπάρ-χουν στην πόλη.

Είναι ρυθμού βασιλικής, τρίκλιτη με νάρθηκα και ξύλινη δύρριχτη στέγη. Οι εργασίες αναστήλωσης που έγιναν το 1978 «φανέρωσαν» και άλλες επιδιορθωτικές επεμβάσεις τόσο κατά τον 16ο αιώνα όσο και τον 17ο αιώνα.

Οι σπάνιες –λίγες βέβαια- τοιχογραφίες χρονολογούνται από το 1380 μέχρι τον 180 αιώνα. Κάποιες θεωρούνται μοναδικές τόσο για τη Βέροια όσο και για τον ελλαδικό χώρο. Σ’ αυτές ανήκει ο Ά-γιος Χριστόφορος ο Κυνοκέφαλος. Με χορηγία του άρχοντα Γραμματικού που έδωσε και την προσωνυμία στο ναό έγιναν οι τοιχογραφίες-αγιογραφίες του 1518/9. Σ’ αυτές ξεχωρίζουν η παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας και η Δρακοντοφονία του αγί-ου Γεωργίου που υπάρχει πάνω από την κεντρική πόρτα εισόδου προς τον κυρίως ναό.

Υπάρχουν ακόμη τοιχογραφίες του 1603, 1629 και 1718.

Εφημερίδα Λαός
ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Εφημερίδα Λαός - Τοπική Εφημερίδα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συνεδριάζει την Τετάρτη 10/7 η Δημοτική Επιτροπή Βέροιας

Συνεδριάζει την Τετάρτη 10/7 η Δημοτική Επιτροπή...

 Τακτική συνεδρίαση της Δημοτικής Επιτροπής Βέροιας...

Κυκλοφόρησε το βιβλίο της Λογοτεχνικής συντροφιάς Νάουσας

Κυκλοφόρησε το βιβλίο της Λογοτεχνικής συντροφιάς...

Μόλις κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο «Ἀνάλεκτο»,...

Προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος σε περιοχές της Ημαθίας από 7/7 έως 10/7/24

Προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος σε περιοχές της...

Από τη ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. ανακοινώθηκε διακοπή ηλεκτρικού...

Το υποβαθμισμένο τηλεοπτικό τοπίο,η ευθύνη  των θεσμών και η επιβαλλόμενη αντίδραση του πολίτη

Το υποβαθμισμένο τηλεοπτικό τοπίο,η ευθύνη των θεσμών...

Γράφει ο Αναστάσιος ΒασιάδηςΟι διάφορες  έρευνες...

Τάσος Μπαρτζώκας στον FM100:  Στόχος να κάνουμε την  καθημερινότητα του πολίτη καλύτερη (ΒΙΝΤΕΟ)

Τάσος Μπαρτζώκας στον FM100: Στόχος να κάνουμε την ...

Για θέματα της επικαιρότητας μίλησε σε συνέντευξη που...

ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ  ΑΝΑΚΑΤΟΣΟΥΡΑ…

ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΚΑΤΟΣΟΥΡΑ…

Μιλούσαμε στον Πληθυντικό όταν οι έρωτες μπήκαν στη...

H Πρωτοβουλία για το Παιδί  συνυπογράφει κείμενο της  ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ: Συνεργασία για το ΚΟΙΝΟ ΚΑΛΟ

H Πρωτοβουλία για το Παιδί συνυπογράφει κείμενο της ...

H Πρωτοβουλία για το Παιδί,  μαζί με περισσότερες από 60...

Ερώτηση Κοτίδη στη Βουλή  για την κάλυψη θέσης Επιμελητή  Κοινωνικής Αρωγής Βέροιας

Ερώτηση Κοτίδη στη Βουλή για την κάλυψη θέσης...

Ερώτηση κατέθεσε ο Βουλευτής Ημαθίας της Ελληνικής...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Η είδηση της αιφνίδιας απώλειας του 66χρονου ηλεκτρολόγου Γιώργου Κουτσιώνη, το πρωί της Τετάρτης (29/5/2024), σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Βέροιας.  Ο Γιώργος Κουτσιώνης υπήρξε άριστος επαγγελματίας και...

Θανατηφόρο τροχαίο σημειώθηκε σήμερα, πρωί Δευτέρας 1 Απριλίου, λίγο πριν τις 10.00, στην Πατρίδα Βέροιας, όταν  ΙΧ αυτοκίνητο που κινούνταν απο Βέροια προς Νάουσα , ξέφυγε απο τον έλεγχο, πέρασε στο αντίθετο...

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...