Του ιερέως:
Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Σήμερα (22-3-2020), φίλοι αναγνώστες, Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, η Εκκλησία μας γιορτάζει την προσκύνηση του Τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.
Πριν εκθέσω τις απόψεις μου, για το δικό μας σταυρό, επιθυμώ να απαντήσω στη συμπαθή, κατά τα άλλα, μαντηλοφορούσα φιλοξενούμενη:
-Κυρία μου, αυτό που εγώ φορώ και στο οποίο πιστεύω, οφείλεις να το σέβεσαι. Εάν δεν σου αρέσει, παρακαλώ, να επιστρέψεις εκεί, απ’ όπου ήρθες.
Και τώρα, φίλοι αναγνώστες, επιθυμώ να συνεχίσω το σημερινό μου άρθρο, για το σταυρό του καθενός μας.
Όπως δεν υπάρχει ορθόδοξος τάφος χωρίς σταυρό, έτσι δεν υπάρχει και χριστιανός χωρίς σταύρωση ολιγόωρη, πολύωρη ή και ισόβια Η διαφορά είναι ότι ο σταυρός του καθενός μας διαφέρει ως προς το βάρος.
Στη ζωή μας οι σταυροί έχουν διαφορά βάρους που έχει σχέση με την ικανότητα, τη δυνατότητα, την αυθεντικότητα και αντοχή εκείνου που τον φέρει στους ώμους του.
α) Σταυρός δικός μας είναι η αχαριστία των ανθρώπων που ευεργετήσαμε με ολοπρόθυμη διάθεση. Και πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η αχαριστία είναι το θλιβερό τίμημα κάθε καλής πράξης από μέρους εκείνων που εξυπηρετήθηκαν. Ο σοφός Πλάτων έλεγε: «Ουδείς ασφαλέστερος εχθρός του ευεργετηθέντος», δηλαδή όχι μόνο θα λησμονηθεί η ευεργεσία, αλλά και θα προσπαθήσει ο ευεργετημένος να κάνει κακό στον ευεργέτη του και με αυτό να τον πληρώσει.
β) Σταυρός δικός μας ενδεχομένως να είναι η ασθένειά μας η πρόσκαιρη ή εκείνη που θα μας πάει στον τάφο. Και αυτή με τη βοήθεια του Εσταυρωμένου θα αντιμετωπισθεί. Θα πρέπει ο καθένας να σκεφθεί ότι η φθορά είναι σύμφυτη με τον άνθρωπο. Ότι κανείς σήμερα δεν είναι τελείως υγιής, αφού ο τρόπος ζωής και η διατροφή είναι εξοργιστικά επικίνδυνα.
Θα πρέπει ακόμη να σκεφθεί ότι η φθορά είναι φιλάνθρωπο μέτρο του δημιουργού μας «ίνα μη το κακόν αθάνατον γένηται». Μπορείτε να φανταστείτε έναν καρκινοπαθή που υποφέρει, να είναι αθάνατος εδώ στη γη; Έναν ο οποίος έχασε τα λογικά του, να είναι αθάνατος; Προσευχή θα κάνουμε θερμή να φύγει από πάνω μας η δοκιμασία. Όμως, αν είναι θέλημά Του μ’ αυτή να ζήσουμε, να μας δώσει δύναμη να υπομείνουμε, γιατί πολλές φορές δε μας σώζει από τη δοκιμασία, αλλά με τη δοκιμασία.
γ) Σταυρός δικός μας μπορεί να είναι ο θάνατος προσφιλούς μας προσώπου. Ο θάνατος του σεβαστού μας πατέρα, της στοργικής μητέρας, του αγαπημένου αδελφού μας, της ή του συζύγου, ενός παιδιού που είναι ελπίδα για την οικογένεια ή ενός πνευματικού μας συμπαραστάτη, μας δημιουργεί ψυχική αναστάτωση και πόνο αφόρητο.
Εκείνη τη στιγμή μόνο ο Εσταυρωμένος με το μαρτυρικό του θάνατο μπορεί να μας παρηγορήσει.
Ο Αθηναίος Αρίστιππος, όταν έτρεξαν και του είπαν ότι το μονάκριβο παιδί του πέθανε, με στωική απάθεια και αξιοπρόσεκτη ηρεμία και ψυχραιμία είπε: «Γνώριζα ότι γέννησα ένα θνητό παιδί…».
δ) Σταυρός ακόμη για τον καθένα μας μπορεί να είναι η αμαρτωλή ζωή του. Αυτός ο Σταυρός είναι και ο βαρύτερος, γιατί ο Εισαγγελέας είναι συνέχεια στην ψυχή του και τον ελέγχει νύχτα-μέρα και κάνει το μαρτύριό του να μην έχει τελειωμό.
Αν ήμουν καρδιογνώστης θα έλεγα: «Πηγαίνετε σε διακριτικό πνευματικό και κάτω από το πετραχήλι του αποθέστε την ενοχή σας. Ομολογήστε το σφάλμα σας…
ε) Ένας άλλος Σταυρός είναι η συκοφαντία των πονηρών ανθρώπων σε βάρος των ενάρετων, που βασανίζει τον άνθρωπο συνεχώς. Είναι μια διαστροφή του χαρακτήρα της ανθρώπινης υπόστασης, που φυσιολογικά θέλει να χαίρει τη χαρά του άλλου και να λυπάται στη λύπη του συνανθρώπου.
Η συκοφαντία, είναι μια θανάσιμη αμαρτία, την οποία καταδικάζει η Αγία Γραφή και οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, χωρίς να παίρνει διαφορετική θέση και η κοινωνία μας.
Όταν ρώτησαν το Θεόφραστο (φιλόσοφος εξ Ερεσού της Λέσβου: 372-287 π.Χ.) ποια είναι τα μεγαλύτερα θηρία, εκείνος απάντησε: «Εν μεν τοις όρεσι άρκτοι και λέοντ6ες, εν δε ταις πόλεσι κλέπται και συκοφάνται» (τη συκοφαντία, δυστυχώς, την έζησε ο γράφων).
στ) Ένας ακόμη σταυρός για τον άνθρωπο είναι μια ή πιο πολλές αποτυχίες στη ζωή. Κάθε ηλικία έχει τους οραματισμούς και τις επιδιώξεις της (επιτυχία στη μόρφωση, επαγγελματική τακτοποίηση, απόκτηση υλικών αγαθών κ.λπ.). Όμως, πολλές φορές δεν έρχονται όλα βολικά. Η μία αποτυχία φέρνει την άλλη και το μυαλό του ανθρώπου ζαλίζεται, κάποτε και αρρωσταίνει, εκτρέπεται ή και μελαγχολεί: Τόσο επικίνδυνη είναι η αποτυχία, ώστε ο εμπνευσμένος ύμνος της Εκκλησίας αναφέρει κάτι πολύ χρήσιμο. «Μη μακρύνου των φρενών ημών εν θλίψεσι, μη χωρίζου των ψυχών ημών εν περιστάσεσι», δηλαδή μην απομακρύνεσαι, Κύριε, από κοντά μας, όταν έρχονται δύσκολες στιγμές και οι πιο δύσκολες απ’ αυτές είναι οι αποτυχίες.
ζ) Ένας ακόμη σταυρός μας, που μπορεί το βάρος του να μας συντρίψει, αν δεν τον προσέξουμε, είναι εκείνος που δημιουργείται, όταν απογοητευόμαστε για μερικούς ανθρώπους που τους είχαμε ψηλά στη συνείδησή μας και κάποια στιγμή πληροφορηθήκαμε μια άλλη πτυχή της ζωής τους θλιβερή και επιζήμια.
Η σύνεση επιβάλλει και η ζωή μας διδάσκει να μην έχουμε ποτέ προσκόλληση στα πρόσωπα, γιατί όλα είναι ενδεχόμενα να συμβούν, οπότε και ο προσκολλημένος ζημιώνεται και το βάρος αυτής της δοκιμασίας κάποτε τον συντρίβει.
Όλους τους σταυρούς, που απλά περιγράψαμε, φίλοι αναγνώστες, (ο σταυρός της αχαριστίας, του πένθους, της συκοφαντίας, της αποτυχίας, της απογοήτευσης) γίνονται ελαφρότεροι μόνον όταν βλέπουμε τον Κύριό μας πάνω στο Σταυρό. Σκεπτόμαστε ότι Εκείνος ήταν αθώος και πάσχει, ενώ εμείς, που μπορεί να φταίμε για τους σταυρούς μας που σηκώνουμε, πρέπει να τους υπομείνουμε.