Πρόβλημα στέγης αντιμετωπίζουν οικογένειες και ζευγάρια από την κατακόρυφη πτώση των «οικοδομών» την 10ετία της κρίσης
Της Σοφίας Γκαγκούση
Ενός κακού, μύρια έπονται και το πάγωμα της ανοικοδόμησης είχε αλυσιδωτές συνέπειες στην κρίση, όχι μόνο του κλάδου της οικοδομής και των κατασκευών, αλλά εκατοντάδων συναφών επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
Οι συνέπειες, χτύπησαν και το “real estate”, τα μισθώματα και τις αγοραπωλησίες ακινήτων αλλά και την εύρεση (δυσεύρετων) σπιτιών για ενοικίαση. Ιδιαίτερα από το 2017 και μέχρι σήμερα, είναι εμφανές το πρόβλημα όχι μόνο στις μεγάλες αλλά και στις μικρές πόλεις.
Από το «ντόμινο» δεν εξαιρείται ούτε η Βέροια, όπου το πρόβλημα αποτυπώνεται, τόσο στην έλλειψη σπιτιών, όσο και στην άνοδο των ενοικίων που αποτελεί συνάρτηση του δίπτυχου προσφοράς-ζήτησης και φαίνεται να καθορίζει τις τιμές.
Μιλώντας με επαγγελματίες μεσίτες, για την σημερινή εικόνα και τις ανάγκες στέγασης οικογενειών, ζευγαριών ή μεμονωμένων ανθρώπων, διαπιστώνουμε ότι τα τελευταία δύο χρόνια, τα ενοίκια ανέβηκαν κατά 10% στη Βέροια, ενώ η ανοικοδόμηση σταμάτησε εδώ και μία δεκαετία τουλάχιστον. Κυρίως στο κέντρο, οι υπάρχουσες οικοδομές είναι κατασκευές πολλών ετών και στα περισσότερα σπίτια που διατίθενται προς ενοικίαση, δεν υπάρχει θέρμανση, δεν έχει γίνει καμία ανακαίνιση, και δεν διαθέτουν, εν έτη 2020, αυτές τις παροχές εξοικονόμησης ενέργειας, που εδώ και χρόνια η Ε.Ε. έχει ορίσει με αυστηρούς κανόνες (παλιά κουφώματα, χωρίς μόνωση κ.λπ.).
Ενδεικτικά τα ενοίκια των μεγάλων διαμερισμάτων, 3 δωματίων, κυμαίνονται από 300-400 ευρώ το μήνα, αυτά με δύο δωμάτια, από 250-300 ευρώ, ενώ μεγαλύτερη αύξηση των ενοικίων παρατηρείται σε μικρότερα διαμερίσματα-γκαρσονιέρες που κυμαίνονται από 200-250 ευρώ το μήνα, ανάλογα με τα τετραγωνικά και την κατάστασή τους, παρότι τα προηγούμενα χρόνια οι τιμές ενοικίασης μιας γκαρσονιέρας (30-40 τ.μ.) δεν ξεπερνούσε τα 150 ευρώ, μέσο όρο.
Σπάνια, επίσης, θα βρει κάποιος ανακαινισμένο διαμέρισμα (κάτι που προσμετράται στο ποσό του ενοικίου), ή κεντρική και σταθερή θέρμανση τον χειμώνα.
Τα περισσότερα σπίτια, κυρίως μικρότερου εμβαδού, θερμαίνονται με αιρ κοντίσιον και των «μεσαίων» τετραγωνικών, στην πολύ καλύτερη περίπτωση, διαθέτουν ατομική θέρμανση πετρελαίου.
Υπάρχουν επίσης ιδιοκτήτες που προτιμούν να κρατούν κλειστά τα σπίτια, παρά να τα ανακαινίσουν και να τα νοικιάσουν, διότι δεν διαθέτουν τα χρήματα που απαιτούνται για επιδιορθώσεις, όπως μας είπαν οι ίδιοι, ενώ υπάρχει κι ένας μικρός αριθμός διαμερισμάτων που μένουν κλειστά μετά τον θάνατο των ηλικιωμένων γονιών, διότι τα παιδιά τους δεν είναι σε θέση να ξεκαθαρίσουν τα κληρονομικά ή να μπουν στη διαδικασία αδειάσματος του σπιτιού, από το νοικοκυριό που βρίσκεται μέσα. Οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες και η κρίση στην ανοικοδόμηση, διαμορφώνουν πλέον τα ποσά των ενοικίων, που μοιραία τα «τσιμπάνε» οι ιδιοκτήτες, βλέποντας τις ακάλυπτες ανάγκες των ενδιαφερομένων.
Όσο για τα μικρά διαμερίσματα, αυτά πλέον έχουν μπει στη λίστα των περιζήτητων, αφού πολλά ζευγάρια επιλέγουν να συμβιώσουν και ψάχνουν μικρούς χώρους για να έχουν λιγότερα έξοδα, σε κοινόχρηστα και λειτουργικές δαπάνες. Αυτό που παλιά ονομαζόταν «φωλίτσα» ερωτευμένων, πληρώνεται πλέον πολύ ακριβότερα και εάν διαθέτει και μία αισθητική χώρου, τότε είναι δυσεύρετο…
Αγορές – Πωλήσεις
Στην ίδια λογική κινούνται και οι αγορές-πωλήσεις ακινήτων στη Βέροια, η πλειοψηφία των οποίων χρονολογούνται από τις δεκαετίες 1970-80 μέχρι και το 2010 στην καλύτερη περίπτωση. Και εdώ, οι τιμές εξαρτώνται από την παλαιότητα, την εσωτερική κατάσταση του σπιτιού και της πολυκατοικίας, την τοποθεσία κ.ά.
Ο κόσμος ψάχνει πάντα τις ευκαιρίες για καλό σπίτι σε φθηνή τιμή, αλλά αυτό θέλει πολύ χρόνο και τύχη.
«Όταν δεν υπάρχουν ακίνητα, αναγκαστικά, για να μπει κάποιος σε ένα σπίτι συμβιβάζεται με ένα υψηλότερο μίσθωμα κι αυτό λειτουργεί ως χιονοστιβάδα αφού και ο επόμενος θα δώσει μεγαλύτερο ενοίκιο κι επειδή δεν βρίσκονται σπίτια, αυξάνονται αυτομάτως τα μισθώματα. Η αύξηση του ενοικίου φέρνει και το δίλημμα της αγοράς σπιτιού, αφού το ποσό του ενοικίου θα μπορούσε να αποτελεί μία δόση αγοράς ακινήτου, με κάποιο δάνειο. Άρα το επόμενο βήμα είναι η αύξηση των τιμών των ακινήτων… Είναι σαν ντόμινο» εκτιμάει ο πρώην πρόεδρος των Μεσιτών Ημαθίας κ. Γιώργος Μπριάζας. Ενδεικτικό είναι ότι και στην αγορά ακινήτων, οι τιμές έχουν ανέβει το τελευταίο διάστημα κατά 10% περίπου, με το πρόβλημα της έλλειψης καινούργιων διαμερισμάτων να αποτελεί αρνητικό, καθοριστικό παράγοντα στη δυνατότητα επιλογής ενός καλού σπιτιού.
Ωστόσο, όπως λένε οι μεσίτες, πάντα υπάρχουν οι ευκαιρίες στη ζωή, όταν έχεις υπομονή να τις ψάξεις…
Η «παγωμένη» ανοικοδόμηση στην Ημαθία
Για την οικοδομική δραστηριότητα στην περιοχή μας τα τελευταία χρόνια, αναζητήσαμε στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή) η οποία καταγράφει την κατάσταση βάση των στοιχείων των πολεοδομικών γραφείων ανά περιφέρεια και Δήμο. Στους αντίστοιχους μήνες, Φεβρουάριο 2017, 2018 και 2019, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν, στο σύνολο της χώρας, αναφέρουν τον αριθμό των οικοδομικών αδειών, ιδιωτικών και δημόσιων και την συνολική οικοδομική δραστηριότητα, η οποία συνυπολογίζει και άδειες για εργασίες μικρής κλίμακας, ανακαινίσεις κ.λπ. σε υπάρχονα σπίτια ή ακίνητα, που ανεβάζουν στην πλειοψηφία τους το ποσοστό της οικοδομικής δραστηριότητας.
Φεβρουάριος 2017
Σύμφωνα με τα συγκριτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ: Το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής-Δημόσιας), κατά το μήνα Φεβρουάριο 2017, στο σύνολο της χώρας μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 911 οικοδομικές άδειες, παρουσίασε δηλαδή μείωση κατά 4,2% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016.
-Οι εκδοθείσες άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας, κατά το μήνα Φεβρουάριο 2017 ανήλθαν σε 906 οικοδομικές άδειες, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016
-Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Μάρτιο 2016 έως τον Φεβρουάριο 2017, το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής Δημόσιας) μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 12.563. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαρτίου 2015 - Φεβρουαρίου 2016 παρατηρήθηκε μείωση κατά 3,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών.
-Κατά την ίδια χρονική περίοδο, Μαρτίου 2016 - Φεβρουαρίου 2017, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει, μείωση κατά 3,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Μαρτίου 2015 - Φεβρουαρίου 2016.
Φεβρουάριος 2018
Το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής - Δημόσιας), κατά το μήνα Φεβρουάριο 2018, στο σύνολο της χώρας μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 989, δηλαδή, αύξηση κατά 5,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017
Οι εκδοθείσες άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας, κατά το μήνα Φεβρουάριο 2018 ανήλθαν σε 985 οικοδομικές άδειες παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017
Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από το Μάρτιο 2017 έως τον Φεβρουάριο 2018, το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής και Δημόσιας) μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 14.107 άδειες και σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαρτίου 2016 - Φεβρουαρίου 2017 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 10,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών.
Κατά την ίδια χρονική περίοδο, Μαρτίου 2017 - Φεβρουαρίου 2018, η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει αύξηση κατά 10,1%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Μαρτίου 2016 - Φεβρουαρίου 2017.
Φεβρουάριος 2019
Το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής - Δημόσιας), κατά το μήνα Φεβρουάριο 2019, ανήλθε σε 955 οικοδομικές άδειες, παρουσίασε δηλαδή, μείωση κατά 5,1% στον αριθμό των αδειών σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018.
Οι εκδοθείσες άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας, κατά το μήνα Φεβρουάριο 2019 ανήλθαν σε 954, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4,8% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018.
Στην Κεντρική Μακεδονία
Τον Φεβρουάριο του 2016 και 2017 εκδόθηκαν αντίστοιχα 122 και 132, ιδιωτικές οικοδομικές άδειες στην Κεντρική Μακεδονία.
Τον Φεβρουάριο των ετών 2018 και 2019 στην Κεντρική Μακεδονία εκδόθηκαν αντίστοιχα, 132 και 141 ιδιωτικές οικοδομικές άδειες.
Στην Ημαθία
Κατακόρυφη πτώση είχε η οικοδομική δραστηριότητα και στην Ημαθία με το κτιριακό δυναμικό να φθίνει χρόνο με το χρόνο. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που αφορούν στις άδειες νέων οικοδομών, ορόφων κ.λπ., είναι ενδεικτικά της φθίνουσας πορείας.
Παίρνοντας ως μπούσουλα τον τρέχοντα μήνα Φεβρουάριο, αναζητήσαμε τα στοιχεία της τελευταίας 10ετιας στην Ημαθία:
-Τον Φεβρουάριο του 2009 εκδόθηκαν 31 άδειες
-Τον ίδιο μήνα του 2010, 35 άδειες
-Το 2011, 3 άδειες
-Το 2012, 15 άδειες
-Το 2013, 4 άδειες
-Το 2014, 1 άδεια
-Το 2015, 6 άδειες
-Το 2016, καμία άδεια
-Το 2017, 1 άδεια
-Το 2018, 4 άδειες και
-Το 2019, εκδόθηκαν 3 νέες οικοδομικές άδειες.
Είναι εμφανές ότι στα χρόνια της κρίσης, η ανοικοδόμηση εκμηδενίστηκε και η μείωση της δραστηριότητας που παρασύρει και τα συναφή επαγγέλματα, μειώθηκε δραματικά.
Και είναι προφανές, ότι εάν συνεχιστεί η κρίση στον τομέα αυτό, σε λίγα χρόνια το πρόβλημα της στέγης στην περιοχή μας, θα οδηγήσει σε άλλης μορφής κοινωνική κρίση, που ενδεχομένως να επηρεάσει τις σχέσεις των ανθρώπων και τις προοπτικές δημιουργίας οικογένειας από νέα, ή εν δυνάμει, ζευγάρια!
Μήπως θα ήταν χρήσιμο να θορυβηθεί λίγο η Πολιτεία;