Του ιερέως Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Η 9η Φεβρουαρίου, φίλοι αναγνώστες, έχει καθιερωθεί ως «Παγκόσμια ημέρα ελληνικής γλώσσας».
Επί του θέματος αυτού, θα μου επιτρέψετε να κάνω σήμερα μερικά σχόλια.
Μεταξύ των άλλων αντιφάσεων της σύγχρονης εποχής, είναι και τούτη. Μερικοί απ’ αυτούς που κόπτονται για τη γλώσσα μας, την νεοελληνική ή δημοτική, όπως επικράτησε να λέγεται, είναι και οι πιο αδίστακτοι δολοφόνοι της. Η γλώσσα μας δεν κινδυνεύει σήμερα από τους «καθαρευσιάνους», αλλά από τους «δημοτικιστές». Ο εχθρός βρίσκεται «εντός των τειχών».
Πριν από μερικά χρόνια κραύγαζαν, ούρλιαζαν θα έλεγα και έδειχναν να αγωνίζονται για την καθιέρωση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας. Καθώς υποστήριζαν –πολύ σωστά- ότι η «καθομιλουμένη» αποτελεί τη ζωντανή γλώσσα του λαού, που δεν καταλαβαίνει άλλες εκτός από εκείνη που ο ίδιος έπλασε. Μάλιστα οι φωνές υπέρ της δημοτικής ήταν κάτι σαν μόδα, ένα πιστοποιητικό προοδευτικότητας.
Όταν, όμως, ήρθε το «πλήρωμα του χρόνου», τα πράγματα ωρίμασαν και η δημοτική καθιερώθηκε ως επίσημη γλώσσα στην εκπαίδευση, στη διοίκηση κ.λπ., χάθηκε ένα βασικό «ατού» της προοδευτικότητας.
Το να μιλάς ή να γράφεις σήμερα δημοτική, είναι κάτι που κάνουν όλοι. Δεν μπορείς, λοιπόν, να υπερηφανευτείς ότι είσαι προοδευτικός. Χωρίς, όμως, το «μπαϊράκι» τι θα γίνει; Η γλώσσα ήταν ένα «πανό» στις κομματικές ή ιδεολογικές διαμάχες. Σοφίστηκαν, λοιπόν, «χωρίς περίσκεψη και αιδώ», την αυθαιρεσία, τη διαστρέβλωση, τη νόθευση της γλώσσας μας, προσφέροντας τελικά μόνο αρνητική υπηρεσία στη διαμόρφωση και τη λειτουργία της. Αυτό το φαινόμενο, όμως, δεν αποτελεί προοδευτικότητα, αλλά χείριστη μορφή σκοταδισμού και προκλητικότητας. Ο Πλάτων εύστοχα υποστήριζε ότι η διαστρέβλωση της γλώσσας, οδηγεί μοιραία στη στρέβλωση του λογικού.
Θα χώριζα σε τρεις κατηγορίες τους «δολοφόνους» της γλώσσας μας.
Σε εκείνους που θεωρούν πρόοδο κάθε εξωφρενισμό. Π.χ. στις 12 του Ιούνη ή Ιούλη.
Σε αυτούς που από άγνοια ή γλωσσική φτώχεια ζευγαρώνουν ή εφευρίσκουν λέξεις, παριστάνοντας τους γλωσσοπλάστες. Εδώ θα πρέπει να αναφέρω εκείνη την εκτός ελέγχου και ακατάσχετη παραγωγή σύνθετων λέξεων, με δεύτερο συνθετικό τη λέξη –ποίηση.
Π.χ. ιδρυματοποίηση, ανωτατοποίηση, πυραυλοποίηση, χαφιεδοποίηση… χαλβαδοποίηση… και άλλα τέτοια «αντιπολιτικά» κατασκευάσματα.
Τέλος, σε όσους νομίζουν πως η δημοτική δεν έχει κανένα όριο ή κανόνα. Είναι οι μανιακοί των καταργήσεων!
Αναρωτιέται κανείς, αν τεθεί κάποιος φραγμός τέλος πάντων στη νεοελληνική γλωσσική ανευθυνότητα και επιδειξιμανία.
Στο σημείο αυτό, φίλοι αναγνώστες, θα σας γράψω μερικά μαργαριτάρια ανθρώπων της… δημοτικής. Προοδευτικών, βέβαια:
«…Ο Άλεξ. Υψηλάντης πρότρυνε τους Έλληνες να εξεγερθούν κατά των Τούρκων…» (Καθηγήτρια Λυκείου).
«…Θα σας πω τί λέει ο κόσμος για την πανδημία του Αρχιεπισκόπου…» (δημοσιογράφος από τα Ιωάννινα).
«…Τα στοιχεία που προκύπτουν δεν… καλύβουν το κενό της ροζ ιστορίας!...» (Δημοσιογράφος κάποιου… επιπέδου!).
Φτάνουν αυτά τα μαργαριτάρια των… προοδευτικών!
Ας σταματήσει, επιτέλους, ο γλωσσικός τσαρλατανισμός και η συνθηματολογία, για να προχωρήσουμε στα ουσιώδη. Δεν καταλαβαίνουν μερικοί, ότι ο χώρος της γλώσσας είναι ιερός και ευαίσθητος και δεν μπορούν ανεύθυνα και ετσιθελικά να τον ρυπαίνουν; Μα και οι άλλοι, όσοι στ’ αλήθεια πονούν, δεν θα διαμαρτυρηθούν έντονα για το έγκλημα αυτό; Δεν θα διδάξουν, τους νέους κυρίως, το σεβασμό απέναντι στη γλώσσα;
Για να σταματήσει πια αυτή η γλωσσική ασυδοσία και να μάθει ο πρώην υπουργός (και όχι μόνον αυτός) πως η γλώσσα δεν σημαίνει… σαλταδορισμούς!
«…Σας είπα: Η εκδήλωση θα γίνει στις δεκαοχτώ του Γεναρίου, κι είστε όλες σας καλεσμένες!».