Δ.Κ. Στυλιανίδης,
Γεωπόνος, Επ.Δ/ντής
Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων
Συνεργασία: Δήμητρα Μουρατίδου.
Ο όρος «ακρόδρυα», αφού πέρασε από πολλές δοκιμασίες, κατέληξε στη σημερινή του μορφή. Περιλαμβάνει όλους εκείνους τους καρπούς τους οποίους οι Αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν «κάρυα». Προέρχονται από δέντρα, έχουν ξυλώδες κέλυφος και εδώδιμη σάρκα.
Στα ακρόδρυα υπάγονται όλοι οι ξηροί καρποί, αλλά όλα τα ακρόδρυα δεν είναι ξηροί καρποί.. Οι ξηροί καρποί, μέρος των ακροδρύων, προέρχονται από δέντρα, συντηρούνται με υγρασία μέχρι 7%, για να βλαστήσουν πρέπει να ενυδατωθούν και έχουν υψηλή περιεκτικότητα λιπαρών οξέων.
Τα ακρόδρυα, χαρακτηρίζονται ως οι καρποί της υγείας. Ολοένα περισσότερες επιστημονικές μελέτες ανακαλύπτουν τις εξαιρετικές τους ιδιότητες.
Ακόμη και η Υπηρεσία Τροφίμων και Ποτών των Η.Π.Α. (E.D.A.) έχει ανακοινώσει ότι, όποιος τρώγει γύρω στα 40 γραμ. ξηρούς καρπούς την ημέρα, μειώνει τον κίνδυνο να εμφανίσει καρδιαγγειακά νοσήματα.
Επί πλέον, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Harvard υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών μειώνει και τις πιθανότητες ανάπτυξης διαβήτη.
Στο διεθνές διατροφικό συνέδριο που έγινε στην Αυστραλία, οι ανακοινώσεις για τα οφέλη των ξηρών καρπών κυριάρχησαν.
Παράλληλα το μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής του οποίου τα οφέλη στην υγεία είναι αδιαμφισβήτητα, προτείνει τους ξηρούς καρπούς ως μέρος του εβδομαδιαίου πλάνου.
Το Harvard αφού αναφέρει τις ευεργετικές επιδράσεις των ξηρών καρπών στα καρδιαγγειακά και στην πρόληψη του διαβήτη, διερωτάται, ποιοι από τους ξηρούς καρπούς είναι καλύτεροι; Στο ερώτημα αυτό δίνεται η παρακάτω απάντηση
Οι ξηροί καρποί πρέπει να τρώγονται:
-Άψητοι
-Ανάλατοι
-Ανοξείδωτοι (όχι ταγγισμένοι)
-Ανάμικτοι.
Με την ανάμιξη διαφόρων ξηρών καρπών, αλληλοσυμπληρώνονται τα διάφορα θρεπτικά και βιοενεργά στοιχεία και το μίγμα καθίσταται πλήρες.
Παράδειγμα: Τα καρύδια και ο λιναρόσπορος περιέχουν τα εξαιρετικής βιολογικής αξίας ω-3 λιπαρά.
Τα αμύγδαλα είναι πλούσια πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων και βιταμίνης Ε, πλούσια σε ασβέστιο και στη φλούδα τους περιέχουν αντι-ιικές ουσίες.
Τα λεπτόκαρα (φουντούκια), ο κολοκυθόσπορος και τα φιστίκια, περιέχουν το αμινοξύ «αργινίνη», το οποίο με το μονοξείδιο του αζώτου (ΝΟ) που δημιουργείται κατά τον μεταβολισμό τους στον οργανισμό των ανθρώπων, διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία και αποτρέπονται τα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Τα Brazil Nuts (βραζιλιανά ακρόδυα) περιέχουν σε πολύ υψηλό ποσοστό το στοιχείο «σελήνιο», το οποίο επιδρά στα καρδιαγγειακά και κατά το Harvard ασκεί προστασία κατά του καρκίνου του προστάτη των ανδρών.
Η αραχίδα περιέχει σε μεγάλη ποσότητα φυλλικόν οξύ καθώς και ιώδιο. Το ιώδιο αποτρέπει την εκδήλωση της βρογχοκήλης.
Θα πρέπει να αποφεύγεται η κακή χρήση των ξηρών καρπών, ήτοι σαν συνοδοί των αλκοολούχων ποτών, ψημένοι με άφθονο αλάτι, για να διεγείρουν την όρεξη για ποτό.
Αποτελεί τραγική σπατάλη ενός φυσικού προϊόντος πλούσιου σε θρεπτικά και βιοενεργά στοιχεία!
Οι ξηροί καρποί και σπόροι που έχουν μεγάλη ποσότητα πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (ω-3 και ω-6) οξειδώνονται γρήγορα, ταγγίζουν και καθίστανται βλαβεροί για την υγεία των ανθρώπων, για το λόγο αυτό πρέπει να καταναλώνονται πριν αρχίσει η οξείδωση και το τάγγισμα. Τα ταγγισμένα λίπη, εκτός των άλλων, επεμβαίνουν στη δράση της βιταμίνης «Ε» με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος θρομβώσεων.
Έχει βρεθεί σχέση μεταξύ της υψηλής κατανάλωσης ταγγισμένων ελαίων και αύξησης καρκίνου του στομάχου.
Μία μικρή εικόνα της διατροφικής αξίας επτά ειδών ξηρών καρπών δίνει το Πανεπιστήμιο του Harvard με τα παρακάτω στοιχεία. Οι τιμές που παρατίθενται είναι βασισμένες σε μία ουγγιά, ήτοι 28.3 γραμμάρια.
Διατροφικά στοιχεία ξηρών καρπών.