Του ιερέως
Παναγιώτου Σ. Χαλκιά
Η πολιτισμική κρίση που διέρχεται η νεοελληνική κοινωνία, φίλοι αναγνώστες, εκφράζεται δυστυχώς, με την καταρράκωση των αξιών, των ιδανικών, των θεσμών και την απροκάλυπτη περιφρόνηση των νόμων. Και όταν, βέβαια, λέμε νόμο, εννοούμε τον κανόνα δικαίου, που ρυθμίζει τις κοινωνικές σχέσεις και οργανώνει την πολιτεία.
Με τους νόμους αναγνωρίζεται το πλαίσιο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των πολιτών. Μ’ αυτούς κατοχυρώνονται οι ελευθερίες και ομαλοποιείται η κοινωνική και πολιτική ζωή.
Γι’ αυτούς τους λόγους, οι αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν ανυπόκριτο δέος απέναντι στους νόμους, ο δε Θουκυδίδης, τονίζοντας τη μεγάλη σημασία τους έλεγε: «Είναι καλύτερη η πόλη που έχει κακούς νόμους και τηρούνται, παρά αυτή που έχει καλούς και δεν τηρούνται».
Στην εποχή μας, είναι χαρακτηριστικό το φαινόμενο, της ανυπακοής και συνδέεται με την έκπτωση των αξιών και την έλλειψη ηθικών αναστολών. Απόρροια αυτού, η δυσλειτουργία του θεσμού της δικαιοσύνης, αλλά και των άμεσων ή έμμεσων παρεμβάσεων της πολιτικής εξουσίας, που ενισχύει την καχυποψία και την έλλειψη εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος. Επακόλουθο, η έλλειψη πολιτικού ήθους κάποιων φορέων της εξουσίας, που περιφρονούν τους νόμους και καταχρώνται την εξουσία, δίνοντας αρνητικό παράδειγμα στους πολίτες.
Στη συνέχεια καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ατομικές ελευθερίες, διευρύνονται οι κοινωνικές ανισότητες, δυσλειτουργούν οι θεσμοί, ελαχιστοποιείται ο κοινωνικός έλεγχος και συνδιοργανώνεται το κοινωνικό σύνολο.
Πολιτιστικά, οι μακρινές ρίζες της σημερινής κρίσης, που δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά, κυρίως, κοινωνική και πολιτισμική, βρίσκεται στην εμφάνιση του αυριανισμού. Η παρακμή άρχισε στη δεκαετία του ’80. Από τότε άρχισε η περιφρόνηση των νόμων, ο εκχυδαϊσμός και ευτελισμός της πολιτικής και κοινωνικής ζωής και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, Ο καθένας αγνόησε τον νόμο και πολέμησε αποκλειστικά για το δικό του συμφέρον. Αυτό οδήγησε στον χωρίς μέτρο πελατειασμό και καταναλωτισμό. Άφθονες παροχές, θέσεις στο δημόσιο, επιδόματα, παράνομες συντάξεις, λαμογιές, μίζες και καταχρήσεις. Όλα αυτά μας χρεωκόπησαν.
Πρέπει, λοιπόν, να αναθεωρήσουμε αυτή τη συμπεριφορά μας και προπάντων να σεβαστούμε τους νόμους. Και αυτό δεν επιτυγχάνεται με ηθικές εκκλήσεις. Απαιτείται ο σεβασμός του εαυτού μας και των άλλων, η πιστή τήρηση των νόμων και η επιβολή ποινής στους παραβάτες, ανεξαρτήτως του αξιώματός των. Όχι να λειτουργεί ο νόμος μόνο με τον αδύνατο και να καλύπτεται με το αξίωμά τους ο ισχυρός ή με την ασυλία ο πολιτικός (ο νοών, νοείτω).
Η τήρηση, λοιπόν, των νόμων είναι καθήκον όλων και οφείλουμε να το εκπληρώσουμε στο ακέραιο. «Πρέπει όλοι να σεβόμαστε τους νόμους, για να είμαστε ελεύθεροι», όπως έλεγε ο Ελληνομαθής ρήτορας και νομομαθής Κικέρων (106-43 π.Χ.).