Γράφει ο Αναστάσιος Βασιάδης
H αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου (Βρετανία) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γνωστότερη γενικώς ως Brexit, που αποφασίστηκε με το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε στις 23 Ιουνίου 2016, προκάλεσε μια σειρά αντιδράσεων σε ολόκληρη την Διεθνή Κοινότητα και κύρια στην Ευρώπη.
Το διάστημα που ακολούθησε και ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να μετέχει της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεκίνησαν και βρίσκονται σε εξέλιξη συνεχείς διαπραγματεύσεις, με σκοπό το Brexit να πραγματοποιηθεί κατόπιν συμφωνίας για ζητήματα γενικής πολιτικής και ειδικότερα για τα ευαίσθητα κοινωνικά θέματα.
Η διακηρυχθείσα πρόθεση της Βρετανικής Κυβέρνησης να προχωρήσει σε ορισμένο χρόνο, στην έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία (no deal Brexit), αναζωπύρωσε τις ανησυχίες τις διεθνούς κοινής γνώμης για τις συνέπειες αυτής της εξέλιξης.
Σε αυτήν την εισήγηση ειδικότερη αναφορά γίνεται για τις συνέπειες του no deal Brexit στην Ιατρική Έρευνα, στην κοινωνική ασφάλιση και στην επαγγελματική προοπτική των Ελλήνων Ιατρών που παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
BREXIT ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Χρηματοδότηση
Το Ηνωμένο Βασίλειο αναγνωρίζεται γενικώς ως ο σημαντικότερος χρηματοδότης στην ιατρική έρευνα, συμμετέχοντας περίπου στο 25 τοις 100 των καλύτερων θεραπειών που χορηγούνται με ιατρικές συνταγές.
Ειδικότερα το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει με σημαντικό ποσοστό στη χρηματοδότηση της Ιατρικής Έρευνας από προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΕ, όπως τα προγράμματα Υγείας «Ορίζοντας 2020» και «Πρωτοβουλία για τα Καινοτόμα Φάρμακα».
Κλινικές δοκιμές
Το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχει με σημαντικό ποσοστό χρηματοδότησης στη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών και ιατρικών ερευνών, επιχορηγώντας περίπου 1.500 δοκιμές που πραγματοποιούνται και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Οι περισσότερες από αυτές τις δοκιμές θα εξακολουθούν να εμφανίζονται σε όλη την διάρκεια του 2019, δηλαδή όσο δεν ολοκληρώνεται το No Deal Brexit.
Επισημαίνεται ότι για τις μελέτες σπάνιων ασθενειών, που απαιτείται διεθνής συνεργασία δεδομένου ότι δεν υπάρχουν αρκετοί ασθενείς μόνο σε μία χώρα, η χρηματοδοτική συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου είναι καταλυτική.
Πρόσβαση σε νέες θεραπείες
Στο Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργεί επαρκής Ρυθμιστική Υπηρεσία που ελέγχει και ρυθμίζει τα φάρμακα και τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ωστόσο συμμετέχει χρηματοδοτικά σε σημαντικό ποσοστό, για την λειτουργία του Πανευρωπαϊκού Συστήματος Συνεργασίας για τον Ελεγχο και την Έγκριση Φαρμάκων, καθώς και για την κατοχύρωση της ασφάλειας τους μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Αυτό σημαίνει ότι ένα φάρμακο μπορεί να λάβει άδεια για ολόκληρη την Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση με την χρηματοδοτική συνεργασία του Ηνωμένου Βασιλείου ελέγχει, εγκρίνει και πιστοποιεί τα νέα ιατροτεχνολογικά προϊόντα μέσω του Συστήματος Σήμανσης Conformité Européene (CE) το οποίο επιβεβαιώνει ότι οι ιατροτεχνολογικές συσκευές συμμορφώνονται με τα Πρότυπα Υγείας και Ασφάλειας.
Τόσο το Πανευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου και Έγκρισης Φαρμάκων όσο και το Σύστημα Σήμανσης Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα των θεραπειών για τους ασθενείς.
Συνέπειες του no deal Brexit για τους ασθενείς
Η άτακτη έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση σηματοδοτεί την διακοπή της χρηματοδοτικής συμμετοχής στις ως άνω περιγραφείσες ευρωπαικές δραστηριότητες για την Υγεία.
Η αναμενόμενη επομένως μείωση της χρηματοδότησης αυτών των δραστηριοτήτων, θα επιφέρει ανυπολόγιστα μεγάλες καθυστερήσεις με αρνητικές επιπτώσεις για την εξέλιξη και το μέλλον της καινοτομίας και της προόδου.
Χωρίς τις έγκαιρες διαδικασίες ελέγχου και έγκρισης των νέων φαρμάκων μεγάλης κλίμακας καθώς και του καινοτόμου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, η αναμενόμενη βραδύτητα πρόσβασης των ασθενών σε νέες θεραπείες θα λάβει αρνητικά επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και το γεγονός ότι σημαντικός αριθμός Ιατρών και άλλων επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στις σχετικές δραστηριότητες έρευνας, θα αποχωρήσουν από αυτές λόγω της αναμενόμενης υποχρηματοδότησης συνεπεία του άτακτου Brexit.
BREXIT ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Ως γνωστόν οι πολίτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ταξιδεύουν εντός των ευρύτερων ορίων της, καλύπτονται ασφαλιστικά για περιπτώσεις που χρειάζονται ιατρική περίθαλψη, με την χρήση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Υγείας.
Είναι αναμενόμενο ότι με το άτακτο Brexit, θα διακοπεί μεταξύ άλλων και η ασφαλιστική κάλυψη, πράγμα το οποίο προκαλεί έντονο προβληματισμό για τις ανάγκες ιατρικής φροντίδας στους Βρετανούς πολίτες που επισκέπτονται άλλες χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης και την ασφαλιστική κάλυψη των λοιπών Ευρωπαίων που ταξιδεύουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ήδη όσο οι διαπραγματεύσεις για το Brexit δεν έχουν διακοπεί τελεσίδικα, η βρετανική κυβέρνηση στα πλαίσια του δικού της προβληματισμού για την ασφάλεια των πολιτών της, έχει απευθύνει πρόταση στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δέχονται έως το τέλος του 2020 τις Ευρωπαϊκές Κάρτες Υγείας των πολιτών της.
Προφανώς αυτή η πρόταση για να τελεσφορήσει θα απαιτηθούν διμερείς κρατικές συμφωνίες, με ότι προβλέπεται νομικά για την ισχύ τους.
Ειδικότερα για το ασφαλιστικό ζήτημα οι επιπτώσεις του Brexit επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα, καθώς χιλιάδες Έλληνες επισκέπτονται κάθε χρόνο το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ εξαιρετικά μεγάλος είναι και ο αριθμός των Βρετανών τουριστών που επισκέπτονται ετησίως την χώρα μας.
BREXIT ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΑΤΡΟΙ ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Με στοιχεία που γνωστοποιήθηκαν πρόσφατα από την Βουλή των Κοινοτήτων και ανακοινώθηκαν από το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου απασχολούνται 2000 περίπου Έλληνες Ιατροί, αριθμός που υπερδιπλασιάστηκε από το 2009, οπότε και η Ελλάδα εισήλθε στην μνημονιακή εποχή.
Καταγράφηκε ωστόσο ανακοπή αυτής της ανοδικής τάσης μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το Brexit.
Ήδη οι Έλληνες Ιατροί που παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο Ηνωμένο Βασίλειο κατατάσσονται στη δεύτερη θέση μεταξύ των συναδέλφων τους που προέρχονται από άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πλειοψηφία των Ιατρών που προέρχονται από την Ελλάδα και περιλαμβάνονται στις ηλικίες 30-39 ετών, εντάσσονται στο NHS του U.G. ως Specialty Registrars τίτλος που αντιστοιχεί στους Επιμελητές Β΄ του ελληνικού ΕΣΥ .
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι εκτός από τους Ιατρούς, στο Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου απασχολείται και σημαντικός αριθμός Ελλήνων εργαζομένων ως νοσηλευτικό και επαγγελματικό κλινικό προσωπικό, προσωπικό κλινικής υποστήριξης και προσωπικό υποστήριξης υποδομών.
Το θέμα των επιπτώσεων για την Υγεία και της απασχόλησης των μη Βρετανών Ιατρών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, μεταξύ των οποίων και οι Έλληνες, απετέλεσε σημαντικό μέρος των διαπραγματεύσεων για το συντεταγμένο Brexit που βρίσκονταν σε εξέλιξη.
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Βρετανικής Κυβέρνησης για επικείμενη άτακτη αποχώρηση του U.K. από την Ευρωπαϊκή Ένωση (no deal Brexit), αναζωπύρωσε την ανασφάλεια για όλα τα ζητήματα και ιδιαίτερα τις επιπτώσεις στην Υγεία και την επαγγελματική υπόσταση των Ελλήνων Ιατρών στο Ηνωμένο Βασίλειo.
ΣΤΟΧΟΙ ΠΡΟΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ
Παρά το γεγονός ότι ο ΕΟΠΥΥ έχει συγκροτήσει ομάδα εργασίας για την καταγραφή των επιπτώσεων από την συντεταγμένη ή άτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η διαχείριση του Brexit αποτελεί ευθύνη ανώτατου πολιτικού επιπέδου, ενώπιον της Ευρωπαικής Ένωσης και της Διεθνούς Κοινότητας.
Διαπραγματευτικοί στόχοι για την αιτούμενη συντεταγμένη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πλην άλλων πρέπει να είναι και τα σημαντικά θέματα Υγείας, που συνοψίζονται ως εξής:
Διατήρηση της χρηματοδοτικής συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην έρευνα για την βελτίωση της ιατρικής φροντίδας των ασθενών και την δυνατότητα πρόσβασης τους στα καινοτόμα φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα.
Διασφάλιση της ασφαλιστικής προστασίας υγείας, όλων των Ευρωπαίων πολιτών που επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο και των Βρετανών που ταξιδεύουν στις άλλες χώρες όπως η Ελλάδα.
Κατοχύρωση της απασχόλησης των μη Βρετανών Ευρωπαίων Ιατρών και ιδίως των Ελλήνων που παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου.
Αποτελεί εύλογη πεποίθηση ότι τα ως άνω ζητήματα μπορούν να διασφαλιστούν στα πλαίσια της συνέχισης των διαπραγματεύσεων για επίτευξη συμφωνίας, ώστε το Brexit να συντελεστεί συντεταγμέ
