Γράφει η Ευδοξία Δαβόρα
μουσικοπαιδαγωγός- μουσικοθεραπεύτρια
Σκηνικά, φώτα, ήχος, και οι πρώτες νότες ενεργοποιούν το κοινό. Οι προβολείς όμως τις περισσότερες φορές πέφτουν που αλλού; Μα φυσικά στους τραγουδιστές της ορχήστρας. Είναι αυτοί που θα κάνουν το κοινό να νιώσει άνετα άλλα ταυτόχρονα θα τους αιχμαλωτίσουν. Οι πιο περιζήτητοι στις συνεντεύξεις, ώστε να εξηγήσουν την τέχνη και τις προθέσεις τους. Οι φωνές τους καθορίζουν τη μουσική που κάνουν, ανεξάρτητα από το αν είναι καλλιτέχνες σόλο ή μέρος μιας μπάντας.
Πίσω από τα φώτα της σκηνής όμως, οι τραγουδιστές παραμένουν ένα μυστήριο. Ξέρουμε ελάχιστα για το τι τους κάνει τόσο διαφορετικούς και ενώ οι ερευνητές έχουν βυθιστεί στο μυαλό πολλών τύπων μουσικών (πιανίστες, κιθαρίστες, ντράμερ), δεν έχουν προχωρήσει σε βάθος στο πόσο σοβαρές είναι οι επιπτώσεις του τραγουδιού την ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Οι λίγες μελέτες έχουν αποκαλύψει ωστόσο μερικά απίστευτα ευρήματα. Οι τραγουδιστές αναπτύσσουν με εντυπωσιακά διαφορετικό τρόπο τον εγκέφαλό τους, απ΄ ότι οι μουσικοσυνθέτες. Με πολλούς τρόπους, είναι νευρολογικά πιο κατάλληλοι για να χειριστούν τις πιέσεις που δέχονται, όντας το επίκεντρο της προσοχής από άλλους. Πιο ευτυχισμένοι, πιο παραγωγικοί, πολλοί άνθρωποι μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι το τραγούδι είναι η απόλυτη χαρά και η πλήρης ελευθερία, ενώ τους επιτρέπει να διαχειριστούν το άγχος. Αυτό προέρχεται από το γεγονός, ότι το τραγούδι διεγείρει την παραγωγή ωκυτοκίνης, μιας χημικής ουσίας που εμπλέκεται στην ευτυχία και τη σύνδεση. Έρευνες ατόμων που τραγουδούν τακτικά αναφέρουν σταθερά υψηλά επίπεδα συναισθηματικής σταθερότητας και ευημερίας. Ακόμη και οι επαγγελματίες τραγουδιστές, των οποίων το τραγούδι κυριολεκτικά καθορίζει την επιβίωσή τους, θα βιώσουν ακόμα μια αίσθηση χαλάρωσης και ενέργειας μετά το τραγούδι.
Εκτός από τη συναισθηματική όμως ευεξία, το τραγούδι μπορεί να επηρεάσει τη φυσική υγεία ενός ατόμου. Μελέτες έχουν βρει ότι οι άνθρωποι που τραγουδούν τακτικά εμφανίζουν αυξημένα επίπεδα εκκριτικής ανοσοσφαιρίνης Α, ένα αντίσωμα κρίσιμο για την υγεία των αναπνευστικών και πεπτικών οδών. Μελέτες που συγκρίνουν τα σώματα ερασιτεχνών και επαγγελματιών τραγουδιστών διαπίστωσαν ότι οι επαγγελματίες τραγουδιστές παρουσιάζουν καλύτερη καρδιαγγειακή εικόνα ενώ τραγουδούν, από τους ερασιτέχνες. Οι μελέτες όμως δεν σταματούν εδώ. Το τραγούδι οξύνει επίσης τις γνωστικές ικανότητες. Θεωρώντας ότι βασίζεται σε στίχους, σημασιολογία και σύνταξη, οι τραγουδιστές έχουν εξαιρετικές γλωσσικές ικανότητες. Μια μελέτη του 2009 διαπίστωσε ότι τα κέντρα επεξεργασίας γλωσσών που είναι υπεύθυνα για τη γραμματική και την κατανόηση αναπτύσσονται «νωρίτερα και πιο έντονα» σε νέους, άρτια καταρτισμένους τραγουδιστές, απ ‘ότι σε άλλα παιδιά.
Για όσους συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους, μια άλλη μελέτη του 2009 διαπίστωσε πως οι μουσικοί κλασσικής παιδείας, όπως οι τραγουδιστές της όπερας, αναπτύσσουν μια σειρά άλλων γνωστικών ικανοτήτων. Οι εκπαιδευμένοι τραγουδιστές έχουν καλύτερη λεκτική και λειτουργική μνήμη , με αποτέλεσμα την πιο σωστή επεξεργασία πληροφοριών και τον σιωπηρό έλεγχο του εγκεφάλου, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης. Οι τραγουδιστές εμφανίζουν επίσης αυξημένη ενεργοποίηση σε τμήματα του προμετωπιαίου φλοιού για τη διατήρηση της προσοχής που κατευθύνεται από το στόχο μέσω της αλλαγής των αισθητηριακών πληροφοριών.
Αυτές οι ικανότητες προφανώς βοηθούν τους τραγουδιστές όσο βρίσκονται στη σκηνή. Και ενώ εκπαιδεύουν τις φωνές τους, παράλληλα εκπαιδεύουν και το μυαλό τους για να αποτρέψουν τους περισπασμούς και να συνεχίσουν να επικεντρώνονται στο έργο τους.
Πέρα από την ανάπτυξη του εκφραστικού τους ύφους, οι τραγουδιστές αποκομίζουν μια σειρά από νευρολογικά, συναισθηματικά και γνωστικά οφέλη μέσα από την τέχνη τους. Ακόμα και οι ερασιτέχνες μπορούν να νιώσουν αυτή την απελευθέρωση, αφήνοντας χαλαρές απλά τις φωνητικές τους χορδές. Τα οφέλη που μπορούν να αποκτήσουν οι άνθρωποι μέσα από την εξερεύνηση της φωνής τους και τη χρήση της στο να φέρουν την ομορφιά στον κόσμο είναι πολύ περισσότερα απ ότι όλοι πιστεύουμε. Ας τραγουδήσουμε.
