Ολοκληρώνουμε σήμερα την παρουσίαση των συλλεκτών και δημιουργών που πήραν μέρος στην έκθεση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών με τις συλλογές και τις κατασκευές τους:
Βαλαχής Γιάννης, Δαμιανίδης Λεωνίδας/ Δάφνη & Μαργαρίτα, Ζέρβας Παναγιώτης, Ζυγουλιάνος Στέργιος, Τυφλίδης Κώστας, Λάπας Κώστας, Μπιλδιρής Γιάννης, Καμπούρης Γιάννης, Κόβας Γιώργος, Παπαθεοχαρίδης Βαγγέλης και ο Σύλλογος Μοντελιστων Βορείου Ελλάδος «Πήγασος»).
Στην επόμενη έκθεση αναμένονται περισσότερες παρουσίες...
Επιμέλεια: Σοφία Γκαγκούση
Γιάννης Καμπούρης, μοντελιστής
Τι είναι ο μοντελισμός: τον ρωτήσαμε…
Και ξεκίνησε να μιλάει:
«Μοντελισμός είναι η προσπάθεια να «δημιουργήσεις» έναν κόσμο σε κλίμακα. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει κανένα όριο στο θέμα, στα υλικά και σε ότι συνθέτουν την όλη προσπάθεια. Πρωταρχικός σκοπός του κάθε χόμπι, είναι η ευχαρίστηση δεν είναι μια ανταγωνιστική προσπάθεια. Εδικά με το μοντελισμό εξοικειώνεσαι με τα κάθε είδους υλικά και τα εργαλεία».
Η πρώτη επαφή με το χόμπυ;
«Το μοντελισμό τον γνώρισα σε ηλικία 15 ετών από ένα καλό φίλο και συμμαθητή μου τότε και με κέρδισε από την πρώτη στιγμή. Το πρώτο μοντέλο που αγόρασα ήταν ένα κιτ της Airfix, από το κατάστημα Baby Saloon στην οδό Μητροπόλεως αν θυμάμαι καλά.
Γιατί ένα χόμπι, γιατί απλά κάθε χόμπι αποτελεί μια όμορφη διέξοδο στην σκληρή καθημερινότητα που βιώνει ο καθένας μας. Είναι στιγμές που όταν κάθομαι στον πάγκο, μπορεί να περάσουν ώρες πολλές χωρίς καν να το καταλάβω. Συντροφιά με απαλή μουσική και γιατί όχι και ένα ποτήρι από το αγαπημένο μου κρασί και περνώ σε έναν άλλο κόσμο.
Όπως κάθε χόμπι έτσι και ο μοντελισμός είναι ανεξάντλητος, μπορεί να πάει τόσο μακριά, όσο κανείς θέλει να τον πάει. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα γνωρίζει μια χωρίς προηγούμενο άνθηση. Οι εκτυπώσεις 3D παράλληλα με τα σχεδιαστικά προγράμματα βοήθησαν ώστε τα καλούπια από τα οποία παράγονται τα κιτ, να είναι μια σχετικά εύκολη υπόθεση για τους κατασκευαστές μοντέλων. Έτσι κυκλοφορούν πλέον απίστευτα κομμάτια. Στην αγορά μπήκαν και σημαντικές εταιρείες από την Κίνα και την Κορέα που το απογείωσαν. Να μην ξεχνάμε και τις εταιρείες που ειδικεύονται στα χρώματα και τα άλλα υλικά και εδώ η χημεία έκανε πραγματικά θαύματα. Η παλαίωση των μοντέλων ευκολύνθηκε, κυκλοφορούν απίστευτα υλικά - χιόνι, λάσπη, νερό και ότι άλλο βάλει ο νους».
Τι τον ενδιαφέρει προσωπικά;
«Προσωπικά με ενδιαφέρουν όλα τα θέματα, αεροσκάφη, άρματα, πλοία, φορτηγά, φιγούρες, διοράματα και ότι άλλο. Με γοητεύουν όμως ιδιαίτερα οι ιδιοκατασκευές και από αυτές προτιμώ στα πλοία. Στο αρχείο μου κατάφερα να έχω σχέδια από όλα σχεδόν τα πολεμικά πλοία του στόλου μας από το ΒΠΠ μέχρι και σήμερα, από σχετικές εταιρείες από Αμερική, Αγγλία, Πολωνία, Ολλανδία και αλλού. Να μην ξεχνάμε βέβαια και τους καλούς φίλους με τους οποίους ανταλλάσουμε σχέδια, υλικό και γενικότερα πληροφορίες. Αρκούν τα σχέδια και φωτογραφικό υλικό από ένα πλοίο και από εκεί και πέρα η κατασκευή μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Έχω κατασκευάσει τη σύγχρονη φρεγάτα «Έλλη» στην 1/72 και στα σκαριά είναι ένα Α/Τ τύπου Adams το «Θεμιστοκλής». Τελευταία με γοητεύουν ιδιαίτερη και τα ελληνικά θέματα.
Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, έχοντας διαμορφώσει το εργαστήριο μου όπως το ήθελα, πολύ καλά εξοπλισμένο ώστε να μπορώ εκεί να σχεδιάσω και να κάνω και τις πιο απαιτητικές κατασκευές. Στο σημείο αυτό να σημειώσω ότι αν κάποιος ενδιαφέρεται για το μοντελισμό, με χαρά να τον βοηθήσω να μπει στο χώρο.
Αυτό που είναι επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι στην προσπάθεια να αναπαραστήσεις την ιστορία υπό «κλίμακα», πρέπει να τη γνωρίζεις, έτσι πριν από κάθε κατασκευή πρέπει να προηγείται έρευνα. Δε μπορεί να «στήσεις» μια ιστορική στιγμή και αυτή να είναι ιστορικά λάθος, ούτε βέβαια να κάνεις πράγματα που δεν στέκονται με το λογική.
Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν είμαστε πολλοί που ασχολούμαστε με το χόμπι, ενώ στο εξωτερικό γνωρίζει μια νέα άνθηση. Εδώ ο υπολογιστής τράβηξε τους νέους, που δεν θέλουν να αφιερώσουν χρόνο στο μοντελισμό και ο μοντελισμός θέλει χρόνο. Το καλό αποτέλεσμα είναι συνάρτηση κυρίως του χρόνου που θα αφιερώσεις, των πληροφοριών που θα συγκεντρώσεις αλλά και της φαντασίας σου».
Πολυδάπανο χόμπυ;
«Οικονομικά δεν είναι πολυδάπανο. Στο ξεκίνημα αρκούν μερικά βασικά εργαλεία και υλικά και από εκεί και πέρα όπως είπαμε, το πάς όσο θέλεις. Υπάρχουν φίλοι που έχουν κάνει και κάνουν θαύματα στο τραπέζι της κουζίνας!’
Αναπτύσσονται φιλίες μέσα από το κοινό ενδιαφέρον;
Ναι, μέσα από το συγκεκριμένο χόμπι γνώρισα πολλούς ανθρώπους και έκανα μοναδικούς φίλους. Θα με συγχωρέσουν όλοι αυτοί αν εδώ μνημονεύσω το Στέλιο Φαλιέρο, παλιό καπετάνιο, υπεύθυνο του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης που γνώρισα μέσα από το χόμπι. Ήταν η στιγμή που προσπαθούσα να βρω τα σχέδια από τις φρεγάτες Kortenaer αλλά ήταν αδύνατο. Ψάχνοντας κατέληξα στο Στέλιο που μου έστειλε χωρίς να τον γνωρίζω και χωρίς δεύτερη κουβέντα, όχι μόνο τα κατασκευαστικά σχέδια του πλοίου αλλά και ένα τεράστιο αριθμό φωτογραφιών από την φρεγάτα «Έλλη». Από τότε βρισκόμαστε όσο πιο τακτικά μπορούμε, μιλάμε με τις ώρες και τις μέρες για το αγαπημένο μας χόμπι!»
Κλείνοντας…
Και μια αναφορά στη σχετική έκθεση που πρόσφατα διοργανώσαμε, όπου και διαπιστώσαμε με χαρά ότι υπήρξε σημαντική ανταπόκριση του κόσμου. Πρόθεση μας είναι αν το επιτρέψουν οι συνθήκες, να οργανωθεί και την επόμενη χρονιά και μάλιστα σε επίπεδο Βόρειας Ελλάδας αυτή τη φορά.
Κώστας Λάπας -
Κατασκευαστής μοντέλων αρχαίων πλοίων
Εκτός από την ιδιαιτερότητα, την τεχνική των κατασκευών, απαιτείται η συγκέντρωση πληροφοριών ώστε τα μοντέλα των πλοίων να ανταποκρίνονται σε ιστορικά δεδομένα.
Με δεδομένη την αγάπη του για την ελληνική ιστορία, η ενασχόληση του κ. Κώστα Λάπα με την μικροναυπηγική, που έχει ως αντικείμενο τα αρχαία ελληνικά πλοία, είναι μάλλον φυσιολογική.
Πότε και πώς ξεκίνησε;
«Είναι το 2011 που ξεκίνησα αυτή την δραστηριότητα και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Δυστυχώς δεν υπάρχει σχετική βιβλιογραφία έτσι θα πρέπει για να βρω τις σχετικές πληροφορίες να ανατρέξω σε πρωτογενείς πηγές. Έτσι μελετώ οτιδήποτε έχει σχέση με αρχαία ιστορίας μας και ειδικότερα ότι αναφέρετε στην ναυτική ιστορία. Εδώ πρέπει να σημειώσω ότι είμαι αυτοδίδακτος και ότι έχω κάνει, εδώ που έφτασα, το κατόρθωσα με τις δικές μου δυνάμεις και δεν ήταν καθόλου εύκολο.
Είναι τραγική η έλλειψη σχετικής βιβλιογραφίας και αυτό είναι μια θλιβερή αντίφαση, με το δεδομένο ότι είμαστε ναυτικός λαός !
Έτσι λοιπόν πριν από κάθε κατασκευή θα πρέπει να τεκμηριωθεί η ύπαρξη ενός πλοίου. Από εκεί και πέρα πρέπει να βρω πληροφορίες για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν το ίδιο το πλοίο. Λχ πόσα κουπιά είχε, σε πόσες σειρές ήταν, ποιος ήταν ο οπλισμός του, πόσους στρατιώτες έφερε, τι ιστία έφερε και τόσα άλλα. Με βάση όλα αυτά τα στοιχεία, ξενικά ο σχεδιασμός του και αν υπάρχει κάποια απεικόνιση του κάπου, αυτό σίγουρα βοηθά πολύ.
Στη συνέχεια πρέπει να δω τη λειτουργικότητα όλων αυτών των στοιχείων. Αν λ.χ έφερε τοξοβόλους αυτοί με κάποιο τρόπο θα έπρεπε αν είναι προστατευμένοι, αν όμως έφερε στρατιώτες που θα έπρεπε να κυριεύσουν τα εχθρικά πλοία, αυτοί θα έπρεπε να διευκολυνθούν στην κίνηση τους κλπ.
Κάπως έτσι ξεκινά ο σχεδιασμός.
Αφού ολοκληρωθεί τότε προχωρά η κατασκευή με βάση τα σχέδια.
Εδώ πρέπει να επισημάνω ότι οι τύποι των αρχαίων πλοίων είναι πολλοί, αν και ευρύτερα είναι γνωστή μόνο η αθηναϊκή τριήρης. Υπάρχουν ακόμα οι πεντηκοντήρεις, διήρεις, μακεδονικές τριήρεις, τριακοντήρεις, αλλά και ρωμαϊκές γαλέρες και τόσα άλλα.
Βέβαια με κάθε κατασκευή αποκτώ ταυτόχρονα και άλλες γνώσεις και έτσι αυτή η ενασχόληση πέρα από τη χαρά της κατασκευής, μου δίνει και τη χαρά της έρευνας.
Για να ασχοληθεί κάποιος με όλα αυτά πρέπει να τα αγαπά ιδιαίτερα, γιατί δεν μπορεί αλλιώς να υπάρξει ένα αποτέλεσμα που θα τον χαροποιεί και θα αρέσει και σε όσους το βλέπουν».
