Της Δέσποινας Παπαγιαννούλη*
«Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία.
Παίξε στον άνεμο τη γλώσσα σου και πέρνα....»
Μ’αυτές τις δύο στροφές ξεκινάει το ποίημά του «Γυναίκα», ο
ποιητής της θάλασσας, της θάλασσας
εντός μας, καλύτερα, ο σπουδαίος Νίκος
Καββαδίας. Προτροπές του ποιητή που εκφράζουν την απίθανη δύναμη της γυναίκας
που μπορεί να τα ρισκάρει όλα και να κατορθώσει το ακατόρθωτο. Να χορέψει πάνω στο φτερό του καρχαρία, να
παίξει στον άνεμο τη γλώσσα της και να περάσει, να περιγελάσει τον ίδιο το
θάνατο.
Η γυναίκα, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, παλεύει να σταθεί
ισότιμα δίπλα στον άντρα. Από τη Σαπφώ και την τολμηρή Αγγλίδα της γραφής Μαίρη
Σέλλεϊ, την εκπρόσωπο των «Μοντέρνων Καιρών» και συγγραφέα «Του δεύτερου
φύλλου», τη Γαλλίδα Σιμόν ντε Μπωβουάρ
και τη μεγάλη επαναστάτρια της γραφής
Κολέτ, ως την Αμερικανίδα Χάριετ Μπίτσερ Στόου, συγγραφέα της καλύβας του
Μπαρμπα-Θωμά», την Έλεν Άνταμς Κέλερ, Αμερικανίδα συγγραφέα και
ακτιβίστρια και τη Γερμανίδα Ρόζα
Λούξεμπουργκ, εξέχουσα εκπρόσωπο της δημοκρατικής σοσιαλιστικής σκέψης, οι αγώνες των γυναικών έχουν διάρκεια και
επιμονή.
Στις 8 Μαρτίου του 1887 κυκλοφορεί το περιοδικό «Η εφημερίς
των Κυριών» και σηματοδοτεί το ξεκίνημα του φεμινιστικού κινήματος στην Ελλάδα.
Εκεί, αρθρογραφεί, συχνά, η εξαιρετική Ελένη Ουράνη, σύζυγος του ποιητή Κώστα
Ουράνη με το ψευδώνυμο Άλκης Θρύλος. Ψυχή της «Εφημερίδος των Κυριών» η
Καλλιρρόη Παρρέν. Πίσω από το φεμινιστικό περιοδικό βρίσκονται, δυναμικά,
γυναίκες που αρνούνται να αποτελούν μόνο «αντικείμενο επίδειξης» του πλούτου
του συζύγου και θέλουν να γίνουν ορατές στο δημόσιο βίο με τις ιδέες και το
λόγο τους αλλά και τη δική τους αλληγγύη στην πράξη απέναντι στις γυναίκες των
λαϊκών στρωμάτων.
Τον Απρίλη του 1944 η Κυβέρνηση του Βουνού δίνει το δικαίωμα
και σε γυναίκες να αναδείξουν τα μέλη του «Εθνικού Συμβουλίου» (της Βουλής).
Εκλέχτηκαν, τότε, 5 γυναίκες εθνοσύμβουλοι σε σύνολο 207 εθνοσυμβούλων. Είναι
οι πρώτες γυναίκες που μπήκαν στην πολιτική.
Γυναίκες ανά τους αιώνες, της ποίησης και της τέχνης, των ριζοσπαστικών αγώνων για τα αυτονόητα,
γυναίκες κόρες, γυναίκες νοικοκυρές και σύζυγοι, νεαρές γυναίκες και φοιτήτριες γίνονται οι
«Κατίνες» της δεκαετίας του ’90 και διαδηλώνουν φωνάζοντας τολμηρά συνθήματα,
όπως το «Δεν είμαι του πατρός μου, δεν είμαι του ανδρός μου, θέλω να είμαι ο
εαυτός μου». Θέλουν να είναι ο εαυτός τους για να μεγαλώσουν παιδιά που θα
είναι ο εαυτός τους, που θα είναι ελεύθερα και θα έχουν προσωπικότητα. Τις
εμπνέει η σπουδαία, φεμινίστρια καθηγήτρια του ΑΠΘ, Ζώγια Χρονάκη που απεβίωσε
πέρυσι. Υπήρξε μπροστάρισσα σε μια ομάδα που άφησε έντονα το αποτύπωμά της στα
φλέγοντα θέματα των έμφυλων ανισοτήτων.
Σήμερα που παλεύουμε, ακόμη, να βάλουμε τέλος στη γυναικεία
κακοποίηση, στο τράφικιγκ και στα
διάφορα πρόσωπα της βίας. Σήμερα, που πασχίζουμε να εξαλείψουμε τις
διακρίσεις και τον αποκλεισμό σε υγιείς αλλά και σε ανάπηρες γυναίκες που τα
βιώνουν στο πολλαπλάσιο, η αυριανή μέρα
σηματοδοτεί μια πιο δυναμική διεκδίκηση της γυναικείας παρουσίας στο χώρο της
δημόσιας ζωής και της πολιτικής. Μια πιο δυναμική παρουσία των γυναικών, σε
όλους τους χώρους λήψης αποφάσεων αλλά και σε δράσεις που θα τις χαρακτηρίζει ο
κινηματικός χαρακτήρας και η μαζικότητα.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ επανέρχεται δυνατά η παρουσία της
Ρόζας Λούξεμπουργκ μέσα από τους στίχους του αγαπημένου Μάνου Ελευθερίου:
«Μπλουζάκι
Χίπικο και παντελόνι τζιν
και στην καρδιά ζωγραφισμένος ο Γκεβάρα.
Στα πορνοστάσια με ουίσκι και με τζιν
παίζουν αλέγκρο την καρδιά μου σε κιθάρα.
Άϊ, Ρόζα Λούξεμπουργκ, τι σούχω φυλαγμένα...»
Γιατί η ισότητα μπορεί να είναι δικαίωμα
αλλά δεν είναι, ακόμη, γεγονός.
*Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με το συνδυασμό «Προτεραιότητα στον Πολίτη»
////////////
