Γράφει ο
Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
Το έτος 1908 αποτελεί ορόσημα για την Ελληνική ιστορία. Τη χρονιά εκείνη επίσημα, τουλάχιστον, τερματίζεται ο Μακεδονικός Αγώνας ο οποίος στοίχισε τη ζωή χιλιάδες χριστιανών Ελλήνων που δέχτηκαν τα πλήγματα της Ρουμανικής προπαγάνδας και της Βουλγαρικής εγκληματικότητας. Βαρύ ήταν και το τίμημα των νεκρών Ελλήνων αξιωματικών από την Ελλάδα που πολέμησαν με τους ντόπιους αντάρτες τους Βουλγάρους κομιτατζήδες.
Την ίδια χρονιά ,το1908, ξεκίνησε από το Γ΄ Σώμα Στρατού της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη η Επανάσταση των Νεότουρκων που είχε σοβαρές πολιτικές εξελίξεις με αφετηρία τις επιβληθείσες, από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, μεταρρυθμίσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τότε ιδρύεται και το Κομιτάτο «Ένωση και Πρόοδος»
Η «Επανάσταση» μετά την επικράτησή της επρόκειτο να εξελιχθεί σε εφιάλτη του Ελληνισμού της Μ. Α. και του Πόντου. Στην αρχή μόλις οι Νεότουρκοι κατέκτησαν πραξικοπηματικά την εξουσία από το Σουλτανικό καθεστώς, υπόσχονταν στους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος οι οποίες ήσαν « η Ελευθερία, η ισότητα, η δικαιοσύνη και η αδελφότης» όλων των εθνοτήτων που κατοικούσαν στη Μ. Α. και τον Πόντο.1
Επρόκειτο για μια απάτη και ένα εξοντωτικό σχέδιο της εθνοκάθαρσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τους Νεότουρκους. Οι Έλληνες της Μακεδονίας, του Πόντου και όλοι οι λαοί παρασύρθηκαν και πίστεψαν στα τουρκικά συνθήματα και πανηγύριζαν για την νέα κατάσταση της συμφιλίωσης των λαών που πίστευαν ότι διαμορφώνονταν. Ήλπιζαν ότι όλοι στο εξής θα ζήσουν με ειρήνη και αδελφοσύνη ανεξάρτητα από την εθνικότητα και τη θρησκεία τους. Οι αντάρτες της Μακεδονίας και του Πόντου σταμάτησαν τον ένοπλο αγώνα τους και δειλά -δειλά κατέβηκαν με τον οπλισμό τους στα χωριά και τις πόλεις, με την ελπίδα της ειρηνικής συμβίωσης των λαών στο μέλλον.
Λίγο πριν λήξει ο Μακεδονικός αγώνας και σταματήσουν οι δολοφονίες των Ελλήνων χριστιανών της Μακεδονίας , ο Μητροπολίτης Καστοριάς, Γερμανός Καραβαγγέλης ανακαλείται από το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης ύστερα από διαμαρτυρίες των Τούρκων για την εθνική του δράση στη Μακεδονία και τοποθετείται Μητροπολίτης Αμάσειας του Πόντου. Θα συνεχίσει την αποστολή του στον ακμάζοντα Ελληνισμό του Πόντου, γιατί εκεί έχουν στραμμένα τα βλέμματα και τις εχθρικές τους διαθέσεις οι ηγέτες του Κομιτάτου των Νεότουρκων. Μετά από επταετή θητεία στη Μητρόπολη Καστοριάς θα ανακληθεί από τον Πατριάρχη και θα τοποθετηθεί Μητροπολίτης Αμάσειας του Πόντου σε αντικατάσταση του ρωσόφιλου Μητροπολίτη κ. Άνθιμου. Η είδηση της εκλογής του, συνοδεύτηκε με τη χαρά των κατοίκων της Μητρόπολης.
Όπως ο ίδιος διηγείται στη συνέντευξη που έδωσε αφηγείται: «Το πρωί της 25 Μαρτίου το 1908, το πλοίο που με μετέφερνε στη νέα μου Επαρχία μπήκε σημαιοστολισμένο στο λιμάνι της Αμισού, της πιο εμπορικής πόλης του Πόντου, που ήταν συγχρόνως και έδρα της Μητρόπολης. Στην παραλία, χιλιάδες κόσμος με τους Προξένους και τους κατοίκους των γύρω χωριών με υποδέχτηκαν με συγκινητικές εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού. Με βάρκες ήρθαν και με παρέλαβαν από το πλοίο και με πήγαν εν πομπή κατευθείαν στη Μητρόπολη, όπου λειτούργησα την πρώτη μου λειτουργία και στο τέλος χαιρέτησα το ποίμνιό μου μ΄ ένα πατριωτικό λόγο.»2
Οι χριστιανοί πίστευαν ότι στο πρόσωπό του ένιωθαν, τώρα, κάποια ασφάλεια και προστασία από τις δολοφονικές πράξεις των Τούρκων ιδιαίτερα του δήμιου Τοπάλ Οσμάν, βαρκάρη της Κερασούντος, με τη συμμορία του. Ο αγώνας του Μητροπολίτη Γερμανού εναντίον των Τούρκων θα είναι περισσότερο σκληρός και επικίνδυνος από εκείνον της Καστοριάς. Με τη συμμετοχή, όμως, στα αντάρτικα κατά τον Μακεδονικό Αγώνα έχει αποκομίσει πολύτιμες εμπειρίες για τις δύσκολες καταστάσεις που θα αντιμετώπιζε τώρα. Γρήγορα θα αναδειχθεί σε σημαντική μορφή του προστάτη των χριστιανών Ελλήνων και του πρωταγωνιστή των αγώνων όλων των Ποντίων της Μητρόπολης της Αμάσειας μέχρι την έναρξη του Α ΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η επίσκεψή του για λόγους υγείας στη Γερμανία θα διακοπεί το 1913 και θα τον υποχρεώσει να επιστρέψει στη Μητρόπολή του για τη σωτηρία των Ποντίων. Οι διαμαρτυρίες του, μετά την άφιξή του, σε ξένους παράγοντες έφεραν προσωρινά την αναστολή του σχεδίου. Πριν αρχίσει η Γενοκτονία των Ποντίων θα προηγηθεί το 1915 το δράμα και η Γενοκτονία του Αρμενικού λαού. Τον συμπαραστάθηκε με κάθε μέσο για τη σωτηρία του. Εκατοντάδες μικρά παιδιά τη χρονιά εκείνη, οι οικογένειες των Αρμενίων τα εμπιστεύθηκαν στο Μητροπολίτη Αμάσειας Γερμανό και εκείνος για να τα προστατέψει τα διένειμε σε ελληνικές οικογένειες παρά τις αυστηρές απαγορευτικές διαταγές των Νεότουρκων. Δυστυχώς όμως η προσπάθεια διακόπηκε με απειλές θανάτου από τους Νεότουρκους.3
Βιβλιογραφία
1.Σάββας Ιωακειμίδης «Συμβολή εις την ιστορία του Πόντου» Αθήνα 1985
2 Αντιγόνη Μπέλλου-Θρεμψιάδου.μορφές «Μακεδονομάχων και τα Ποντιακά.» σελ.92 Εκδόσεις Τροχαλία.
3.Χάρης Τσιρκινίδης.» Επιτέλους τους Ξεριζώσαμε» Εκδ. Π.Σουμελά. σελ.91
συνεχίζεται