Γράφει ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
ΜΕΡΟΣ IH
Κάποιες εθνικές επέτειοι έχουν πάντα βαρύνουσα σημασία για τους Έλληνες και τον Ελληνισμό. Την ημέρα εκείνη σπεύδουν όλοι οι Έλληνες να εκδηλώσουν τη χαρά τους, όταν έχουν νικητήριο χαρακτήρα. Να ζήσουν την ελληνική υπερηφάνεια για τις ηρωικές πράξεις των προγόνων τους και να καλλιεργήσουν το εθνικό τους φρόνιμα και όταν έχουν πένθιμο χαρακτήρα να εκφράσουν τη θλίψη τους. Το πατριωτικό συναίσθημα διατηρείται στην Ελλάδα, ακόμα, σε υψηλό βαθμό. Μια τέτοια θλιβερή επέτειος ήταν η ανακομιδή των οστών του Μητροπολίτου Καστοριάς (1900-1908) και Αμάσειας του Πόντου(1908-1923) μακαριστού Γερμανού Καραβαγγέλη από τη Βιέννη της Αυστρίας στη Θεσσαλονίκη. Την ημέρα εκείνη, της ανακομιδής, 11 Φεβρουαρίου 1959, ήταν 84η θλιβερή επέτειος από το θάνατό του και έλαβε πάνδημο χαρακτήρα. Άρχοντες και λαός υποδέχτηκαν στη Θεσσαλονίκη, τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα(1900-1908) και τον αξιόμαχο υπερασπιστή των Ποντίων (1908-1922) από τις Τουρκικές βαρβαρότητες. Όλοι μαζί οι Έλληνες απέδωσαν τις καθιερωμένες τιμές και θρήνησαν το εκλεκτό τους τέκνο για το θάνατό του. Ο ελληνικός λαός την ημέρα εκείνη με τα δάκρυά του ξέπλυνε την περιφρονητική στάση της πολιτείας στο πρόσωπό του στα τελευταία έτη της ζωής του από το 1924 μέχρι το 1935, χρονολογία του θανάτου του και λυτρώθηκε από το εθνικό Άγος. Οι Αρχές της Βορείου Ελλάδος, Μητροπολίτες, Υπουργοί, Αξιωματικοί, Νομάρχες, Δήμαρχοι και εκπρόσωποι Μακεδονικών Σωματείων και πλήθος κόσμου συμμετείχαν στο πανελλήνιο πένθος. Η Θεσσαλονίκη σημαιοστολισμένη είναι για όλους η πόλη που ξέρει να τιμά τους ήρωες των αγώνων του Έθνους. Αγήματα του στρατού και της Φιλαρμονικής απέδιδαν τις καθιερωμένες τιμές στο νεκρό. Σε όλη τη διαδρομή από το αεροδρόμιο μέχρι το Λευκό Πύργο τα ιερά λείψανα τοποθετήθηκαν επάνω σε κιλλίβαντα πυροβόλου, ενώ οι καμπάνες των εκκλησιών της πόλης κτυπούσαν πένθιμα. Κατά τη διαδρομή έγινε μια στάση μπροστά στο άγαλμα του βασιλιά Κωνσταντίνου και των Μακεδονομάχων, όπου τελέστηκε τρισάγιο. Αμέσως μετά η πομπή συνέχισε την πορεία της με τη συνοδεία πάλι των αγημάτων του στρατού μέχρι τον ιερό ναό της Αγίας Σοφίας. Εκεί έγινε επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησαν οι νεκρώσιμες ομιλίες από τους εκπροσώπους των Αρχών της πόλης. Μεταξύ των ομιλητών ήταν και ο Δήμαρχος της γενέτειράς του ( 16 Ιουλίου 1866) Στύπης της Λέσβου, τα μέλη από την οικογένειά του οι πέντε αδερφές του και οι επιζώντες Μακεδονομάχοι συναγωνιστές του που πολέμησαν μαζί του στα βουνά της Μακεδονίας. Τα δάκρυα πολλά και οι στιγμές συγκινητικές. Για δυο μέρες η ιερή σορός του παρέμεινε στο ναό της Αγίας Σοφίας ως λαϊκό προσκύνημα. Την επόμενη μέρα τελέστηκε από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών πανηγυρική εκδήλωση προς τιμή του σεπτού ιεράρχη με ομιλητή τον υφυπουργό Εθνικής Αμύνης. Το ταξίδι του επαναπατρισμού του ξεκίνησε και μέσα από τις πόλεις της Μακεδονίας την οποία υπερασπίστηκε με πάθος εναντίον των Βουλγάρων κομιτατζήδων έφτασαν στην Καστοριά στη Μητρόπολη που αγάπησε και υπερασπίστηκε. Στην πόλη που τον ανάδειξε εθνικό ήρωα. Εκεί τα οστά του τοποθετήθηκαν σε ειδική κρύπτη κάτω από τον ανδριάντα του.1
Εκεί θα παραμένει εσαεί φύλακας και φρουρός της Μακεδονίας και των ονείρων της Ελληνικής φυλής. Η μνήμη του θα παραμένει ζωντανή και ζει στις καρδιές των Ελλήνων που τιμούν και αγαπούν τη γη τους. Πολλά από τα προσωπικά του αντικείμενα βρίσκονται στο Μακεδονικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Η έλλειψη ευγνωμοσύνης της ελληνικής πολιτείας προς τα τέκνα της είναι ιστορικά γνωστή από τα χρόνια της αρχαιότητας μέχρι σήμερα. Αυτήν την αχαριστία έζησε και ο Γερμανός.
Μετά τον πόλεμο το 1923, αποχαιρέτησε την Κωνσταντινούπολη και με πόνο ψυχής ήλθε στην Ελλάδα. Εδώ αρνήθηκε για προσωπικούς λόγους τις προτάσεις του Πατριάρχου για Αρχιεπίσκοπο Αμερικής ή Ευρώπης. Προτιμούσε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Ελλάδα.. Το κλίμα, όμως, τότε στην Αθήνα έχει μεταβληθεί και οι ήρωες εναντίων των Τούρκων, φαίνεται, ότι δεν έχουν θέση στην Ελλάδα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Γονατάς προτίμησε τον αρχιμανδρίτη Χρυσόστομο, ως Αρχιεπίσκοπο της Ελλάδος. Έτσι ο Γερμανός πήγε στα Ιωάννινα ως ιδιώτης για μελέτες των αναγκών της Ηπείρου. Εκεί έλαβε τηλεγράφημα ότι το Πατριαρχείο τον ψήφισε Μητροπολίτη Ουγγαρίας, όπου μόνο επτά ελληνικές οικογένειες υπήρχαν στη Βουδαπέστη. «Επέστρεψα στην Αθήνα» διηγείται « και μετά από εννέα μήνες φτωχός και άνεργος δέχτηκα τη θέση του μητροπολίτη Ευρώπης και έφυγα στη Βιέννη προς χαρά των Τούρκων.» Όλους αυτούς τους αγώνες και την καταφρόνια θα θυμάται και θα τους διηγείται σε συνέντευξη που έδωσε στην Αντιγόνη Μπέλλου-Θρεψιάδου. Δεν πέρασε ένας χρόνος και ο δικτάτορας Πάγκαλος έκοψε το επίδομα που του χορηγείτο. Επιστρέφει στην Αθήνα να διαμαρτυρηθεί για να του χορηγηθεί μέρος του επιδόματος που ελάμβανε. «Και από αυτό το γλίσχρο ποσόν ήμουν υποχρεωμένος να πληρώνω για μόνιμη κατοικία, τροφή, έξοδα περιοδείας (έξοδα κινήσεως και ξενοδοχεία)καθώς και για έξοδα παραστάσεως. Ο Γερμανός Καραβαγγέλης στ’ απομνημονεύματά του ανέφερε: «Κι έτσι σήμερα κατάντησα να περιφέρομαι σχεδόν άνεργος σ’ ερείπια, εξόριστος απ’ την Καστοριά, απ’ την Αμάσεια, απ’ την Κωνσταντινούπολη, αφού γλίτωσα πολλές φορές τον μαρτυρικό θάνατο στην Τουρκία, και τελικά εξόριστος κι απ’ την Ελλάδα. Ο κληρικός αυτός φαίνεται πως δεν θα ήταν χρήσιμος πια στην Εκκλησία της Ελλάδος και γι’ αυτό έπρεπε να ταλαιπωρηθεί, να εξευτελιστεί, να εξοριστεί, τέλος, απ’ την ίδια του την πατρίδα, για να πεθάνει μακριά της εξόριστος στην ξένη γη».(11 Φεβρουαρίου 1935) εξοριστεί, τέλος, απ’ την ίδια του την πατρίδα, για να πεθάνει μακριά της εξόριστος στην ξένη γη».(11 Φεβρουαρίου 1935). Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να καταβάλει τη δαπάνη για τη μεταφορά της σορού του στην Ελλάδα. Έτσι ενταφιάστηκε στη Βιέννη όπου έμενε.
Βιβλιογραφία.
1»ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ημερήσια εφημερίδα της11ης και 12ης Φεβρουαρίου 2019.
2.Αντιγόνη Μπέλλου-Θρεψιάδου «Μορφές Μακεδονομάχων..»σελ.137-140 εκδ. τροχαλία.
συνεχίζεται
