Γράφει η Ευδοξία Δαβόρα
μουσικοπαιδαγωγός- μουσικοθεραπεύτρια
Το σημερινό άρθρο έρχεται με αφορμή μια δημοσίευση του Τμήματος Αντιμετώπισης Εθισμού, του νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία. «Από το 2007 πάνω από 500 παιδιά ηλικίας 3-5 ετών έχουν προσέλθει στο νοσοκομείο για απεξάρτηση από την τεχνολογία. Internet, κινητά τηλέφωνα και tablet, σύμφωνα με τα δεδομένα που δίνει στη δημοσιότητα ο διοικητής του Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία κ. Μανώλης Παπασάββας. ‘’Τα παιδιά έχουν εθιστεί στη χρήση διαδικτύου, παίζουν παιχνίδια ως το ξημέρωμα, ζουν απομονωμένα, κλείνονται στον εαυτό τους, δεν έχουν φίλους και παρουσιάζουν φοβίες!’’ αναφέρει χαρακτηριστικά».
Μια πρόσφατη έρευνα, έχει δείξει ότι σε παιδιά ηλικίας 5-12 ετών, το 78% χρησιμοποιεί το ίντερνετ, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο 90% σε ηλικίες παιδιών 10-12 ετών. Αναζητώντας σε διαφορετικές ερευνητικές πηγές, τα στοιχεία που βγαίνουν στην επιφάνεια σοκάρουν. Δεδομένα από τη Βρετανία δείχνουν ότι σχεδόν το 70 % των παιδιών 11 έως 12 ετών, χρησιμοποιούν ένα κινητό τηλέφωνο και το ποσοστό αυτό αυξάνεται σχεδόν στο 90% στην ηλικία των 14. Σε μια πρόσφατη δημοσίευσή, αναφέρεται ότι το 56% των παιδιών ηλικίας 10 έως 13 ετών κατέχουν ένα smartphone. Και μολονότι το γεγονός αυτό μπορεί να είναι ένα σοκ, εκτιμάται ότι το 25% των παιδιών ηλικίας μεταξύ 2 και 5 ετών έχουν smartphone.
Έχετε παρατηρήσει ότι τα παιδιά πλέον δεν κουνάνε τα χέρια τους; Όταν μιλάνε, όταν κινούνται... Ενώ παράλληλα έχουν μια απίστευτη ενέργεια που είναι δύσκολο να διοχετεύσουν. Δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τα smartphones και τα tablet έχουν αντικαταστήσει τώρα τις μπασκέτες, τις κούκλες ή τα βιβλία στη λίστα επιθυμιών των παιδιών. Τα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου αναζητούν και χειρίζονται αυτές τις μορφές τεχνολογίας, πριν καν μπορέσουν να μάθουν να δένουν τα κορδόνια των παπουτσιών τους. Τα παιδιά μαθαίνουν με τον ίδιο τρόπο. Όλα. Οι εγκέφαλοί τους αναπτύσσονται και λειτουργούν με παρόμοια πρότυπα. Πρέπει να βιώσουν τον κόσμο γύρω τους για να φιλοξενήσουν νέες ιδέες. Κατανοώντας το περιβάλλον τους, προσπαθούν να κατανοήσουν τις ιδέες αυτές, με βάση αυτό που ήδη γνωρίζουν, αλλά και ανακαλύπτουν. Για τα παιδιά, οι αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο είναι οι κύριοι τρόποι με τους οποίους αποκτούν γνώση και μάθηση. Τα smartphones όμως και οι φορητές συσκευές παρεμβαίνουν στη σύνδεση και τη γονική προσοχή, έχοντας ως αποτέλεσμα την έλλειψη αλληλεπίδρασης μεταξύ γονέων και παιδιών. Τα παιδιά, μαθαίνουν τη γλώσσα, μαθαίνουν για τα συναισθήματά τους και πως να τα ρυθμίζουν, παρακολουθώντας τι δικές μας συνομιλίες, ή τον τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε τις εκφράσεις του προσώπου άλλων ανθρώπων. Και αν αυτό δεν συμβαίνει, τα παιδιά χάνουν σημαντικά αναπτυξιακά ορόσημα. Ο χρόνος οθόνης αφαιρεί από τη μάθηση και κλέβει φυσικά από τον κόσμο του παιχνιδιού, των τεχνών και των αλληλεπιδράσεων.
Το πιο σοκαριστικό όμως πέρα από τους αριθμούς και τι όποιες έρευνες, είναι το γεγονός ότι εμείς οι ενήλικες, οι γονείς, είμαστε αυτοί που ουσιαστικά ‘’καταστρέφουμε’’ τα παιδιά. Εμείς τους ανοίγουμε τον δρόμο. Τους εκπαιδεύουμε εκούσια ή ακούσια στην τεχνολογία, ανεξάρτητα αν είμαστε αρκετά ώριμοι εμείς οι ίδιοι πρώτα να τη διαχειριστούμε σωστά. Βοηθήστε τα να αναπτυχθούν και να εκφραστούν όπως μόνο αυτά ξέρουν. Όλοι μας, αλλά ακόμη περισσότερο τα παιδιά, χρειάζονται ευκαιρίες να τραγουδούν. Αφήστε τις οθόνες, για λίγο μόνο και ανοίξτε τους τις πόρτες στις τέχνες. Σε έναν διαφορετικό και μαγευτικό κόσμο. Δώστε τους τα εφόδια, ώστε να εξελιχθούν σε ώριμους και ισορροπημένους ενήλικες. Το έχω πει και θα το πω για ακόμη μια φόρα. Τραγουδήστε και εσείς. Γίνετε μαζί τους παιδιά. Μην το φοβάστε. Tραγουδήστε τη μουσική που αγαπάτε μεγαλώνοντας χωρίς να ανησυχείτε για το πόσο καλοί ακούγεστε. Ένας γονιός που τραγουδάει χωρίς να ντρέπεται είτε είναι καλλίφωνος είτε όχι, μπορεί να είναι η πιο ισχυρή επιρροή σε ένα παιδί. Μπορείτε να τραγουδήσετε με τα παιδιά σας από τη στιγμή που γεννιούνται. Στο αυτοκίνητο ή και την ώρα του μπάνιου... ενθαρρύνετε τα παιδιά να τραγουδούν όποτε και όπου έχουν την ευκαιρία. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να στερεί από ένα παιδί τον πιο απλό και φυσικό τρόπο έκφρασής του. Γιατί το κάθε παιδί θέλει και μπορεί πραγματικά να γίνει τα πάντα! Και μπορεί με τις δικές μας ρίζες να απογειωθεί!
