Γράφει ο
Παναγιώτης
Παπαδόπουλος
Φιλόλογος
ΜΕΡΟΣ Ι
Ο Μακεδονικός Αγώνας συνεχίζεται αμφίρροπος με θύματα των Ελλήνων πολλά από τους Βούλγαρους. Δεν ήταν μόνο δύσκολος αλλά και πολυμέτωπος. Πρώτο διότι διεξάγονταν στα χωριά και στις πόλεις. στην Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία εναντίον πολλών εθνικοτήτων, κυρίως, όμως εναντίον των παράλογων φιλοδοξιών των Βουλγάρων. Ήταν ακόμη και πολυδιάστατος, γιατί ήταν πολλά τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν. Έπρεπε, λοιπόν, οι πρωταγωνιστές της υπεράσπισης της Μακεδονίας να ενεργούν με σύνεση, με μυστικότητα και με πλήρη συντονισμό των προσπαθειών τους. Έπρεπε κάποιο πρόσωπο έμπειρο να αναλάβει την ευθύνη του αγώνα και να έχει ικανούς συνεργάτες. Οι ανάγκες απαιτούσαν από την κυβέρνηση την επιλογή ενός διπλωμάτη. Ένα από τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στο συντονιστικό τομέα ευθύνης στο Μακεδονικό Αγώνα ήταν ο διπλωμάτης Λάμπρος Κορομηλάς. Υπήρξε προσωπικότητα με πολλά προσόντα με σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό(Γερμανία-Γαλλία-Αγγλία). Ασχολήθηκε και με τη Δημοσιογραφία. Έλαβε μέρος στην Κρητική Επανάσταση του 1866 του 1897.Το Σεπτέμβριο του 1904 διορίστηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση ως Γενικός Πρόξενος στη Θεσσαλονίκη με σκοπό τον συντονισμό του ένοπλου Μακεδονικού Αγώνα. Ήταν ο άνθρωπος που κατεύθυνε τα πάντα με απόλυτη επιτυχία. Αργότερα έλαβε και ως πολιτικός πολλά αξιώματα, μεταξύ αυτών και του Υπουργού των Εξωτερικών στην Κυβέρνηση Βενιζέλου το1912. 1
Ο συμπολίτης μας κ. Κολτσίδας Αντώνιος καταγράφει την περιγραφή του Γεωργίου Μόδη, οπλαρχηγού ανταρτικού σώματος, συγγραφέα,πολιτικού από το Μοναστήρι που αναφέρεται στην απώλεια του διπλωματικού φακέλου με πολλά ενοχοποιητικά έγγραφα του Προξενείου του Μοναστηρίου του Μακεδονικού Αγώνα, από τον γραμματέα Σίνη(υπολοχαγό Κοντογούρη)που προορίζονταν για την Αθήνα. Η απώλειά του έγινε γνωστή στον Πρόξενο Θεσσαλονίκης Κορομηλά, ο οποίος ενημέρωσε αμέσως το Προξενείο Μοναστηρίου. Για τον φάκελο αυτό έγινε πολύς λόγος την εποχή εκείνη ο οποίος τελικά δεν βρέθηκε προς χαρά όλων. 2
O καθηγητής Douglas Dakin στο βιβλίο του αναφέρεται στο πρόσωπο του Λάμπρου Κορομηλά: «Νέος Γενικός Πρόξενος διορίστηκε (στη Θεσσαλονίκη)ο Λάμπρος Κορομηλάς, ένας εξαίρετος δυναμικός άντρας που θα έπαιζε έναν εξέχοντα ρόλο στον αγώνα των Ελλήνων για τη Μακεδονία. Είχε ταξιδέψει στην Εγγύς Ανατολή και την Ευρωπαϊκή Τουρκία. Τον Ιανουάριο του 1904 είχε διοριστεί Γενικός Πρόξενος στη Φιλιππούπολη. Ως τη στιγμή που μετατέθηκε στη Θεσσαλονίκη «είχε διαμορφώσει ξεκάθαρες αντιλήψεις σχετικά με τους κινδύνους που απειλούσαν τον Ελληνισμό και πίστευε ότι οι Έλληνες έπρεπε να συνδράμουν τους Τούρκους στο έργο της ανάσχεσης των Βουλγάρων και μάλιστα να επωμιστούν οι ίδιοι το κύριο βάρος της αποστολής» Ήταν μια νέα αντίληψη της κατάστασης. Στη συνέχεια ο συγγραφέας κάνω λόγο για την οργανωμένη άμυνα που πέτυχε μετά την εγκατάσταση του στην πόλη το Μάιο του 1904. Λίγο πιο κάτω χαρακτηρίζει ως εξής το έργο του Κορομηλά. «το έργο του διευκόλυνε η τοποθέτηση αρκετών αξιωματικών στο Προξενείο, δήθεν ως υπαλλήλων αλλά με πραγματική αποστολή την οργάνωση σωμάτων και τη διακίνηση όπλων και πυρομαχικών.»3
Με πολύ κολακευτικά λόγια αναφέρεται στο πρόσωπό του Προξένου ο Γάλλος δημοσιογράφος Παγιαρές. Υπήρξε ένας διάλογος ενημερωτικός στον ξένο διπλωμάτη.«Ο κ. Κορομηλάς Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος, είναι ένας λεπτός ομιλητής που χειρίζεται με τέχνη τις ομορφιές της γλώσσας μας (Γαλλικής). Έχεις την εντύπωση ότι σου μιλάει ένας Παριζιάνος διανοούμενος. Ήταν βαθιά λυπημένος για όλα τα άσχημα λόγια που έγραψαν κάποιοι Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι και συγγραφείς –κακώς πληροφορημένοι-για τη χώρα του, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.» Στη συνέχεια ο Κορομηλάς διαμαρτυρόμενος είπε στον επισκέπτη του. « Μας γελοιοποίησαν . Και αυτό ήταν-αλίμονο- η αρχή και η αιτία για όλα τα βάσανά μας.» 4
Ένας άλλος ιστορικός της εποχής μας γράφει: «Στον Έλληνα πρόξενο της Θεσσαλονίκης μπορεί να καταλογίσει κανείς την αποκλειστική οργάνωση του ένοπλου αγώνα στο ομώνυμο Βιλαέτι. Ξεκίνησε με μεθοδικότητα για τον εξοπλισμό των κατοίκων, προχώρησε σε οργάνωση ανταρτικών σωμάτων και στην αύξηση του αριθμού του προσωπικού του Ελληνικού Προξενείου της Θεσσαλονίκης. Κάτι πολύ σημαντικό. Το σχέδιο του Λ. Κορομηλά προέβλεπε σε πρώτο στάδιο τη στρατολόγηση 110 περίπου πολιτοφυλακών, κατανεμημένων σε επτά πόλεις του Βιλαετιού Θεσσαλονίκης με μηνιαία δαπάνη 158 λίρες. Βασικός του στόχος υπήρξε η δημιουργία σωμάτων με συνολικό αριθμό 236 αντάρτες και 66 οδηγούς». Ιδιαίτερη προσοχή έδωσε ο Λ. Κορομηλάς στην επάνδρωση του Ελληνικού Προξενείου Θεσσαλονίκης με ικανό έμψυχο υλικό με το οποίο θα φρόντιζε να εδραιώσει την αποτελεσματική οργάνωση του Αγώνα. Με πρωτοβουλία του διορίστηκαν στο Προξενείο Θεσσαλονίκης Έλληνες αξιωματικοί οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με τον συντονισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την χάραξη κατευθυντήριων γραμμών για την ευνοϊκή πραγμάτωσή τους».5
Την προσωπικότητα του Λ. Κορομηλά χαρακτηρίζει ένας σύγχρονος των γεγονότων οπλαρχηγός του Μακεδονικού Αγώνα ως εξής: «Ο Λάμπρος Κορομηλάς, με ισχυρή προσωπικότητα και επιβλητικό παρουσιαστικό, διακρινόταν για θάρρος, προθυμία για ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλία. Συνδύαζε την υψηλή μόρφωση και κρίση με μεγάλη ικανότητα πολιτική, διπλωματική και διοικητική.» 6
Έτσι αγωνίστηκαν όλοι όσοι έλαβαν μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα. Έκαναν κατάθεση πατριωτισμού και θάρρους ψυχής για την ελευθερία της αιματοβαμμένης Μακεδονίας του Φιλίππου και του στρατηλάτη Μ. Αλεξάνδρου.
Βιβλιογραφία.
1.Εγκυκλ. Πάπυρος-larousse- Brit;anica. T.35 σελ209 2. Αντώνης Κολτσίδας «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ.»σελ.602-604. εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη 3. DOYGLAS DAKIN. “Ο Ελληνικός Αγώνας στη Μακεδονία»1897-1913. σελ.268,269. εκδόσεις των Αδελφών Κυριακίδη 1996 4.M.Paillares. «Μακεδονική θύελλα» σελ.82 εκδόσεις –Τροχαλία. 5. Κ. Βακαλόπουλος»ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»σελ.254-456.
6.Ι.Κ.Μαζαράκης-Αινιάν. (Ακρίτας) Ανθυπολοχαγός. «Ο Μακεδονικός Αγώνας» σελ.71. εκδ. ΔΩΔΩΝΗ.
συνεχίζεται
