Του ιερέως
Παναγιώτου Σ.
Χαλκιά
«Για ένα δευτερόλεπτο θα ήθελα όλοι οι άνθρωποι να καταλάβουν πως είναι αδέλφια. Για ένα λεπτό, ένα δευτερόλεπτο, θα ήθελα να καταθέσουν τα όπλα. Για ένα λεπτό, για ένα δευτερόλεπτο θα ήθελα να γνωρίζουν ότι η αγάπη είναι εκεί. Δεν ζητάω παρά ένα λεπτό, ένα δευτερόλεπτο, για να αλλάξω την όψη του κόσμου. Ένα λεπτό, ένα δευτερόλεπτο, για να δημιουργήσω την αυριανή κοινωνία. Ένα λεπτό, ένα δευτερόλεπτο. Είναι τίποτα, είναι πολύ, είναι το παν», γράφεις νέε μου.
Ευγενικός ο πόθος σου! Τί πιο ωραίο, τα νιάτα να ηλεκτρίζονται από υψηλούς οραματισμούς; Μα είναι πραγματοποιήσιμοι; Θα σου αντείπουν. Όνειρα και μόνο όνειρα. Ανεκπλήρωτα σχέδια. Εξωπραγματικές οπτασίες, που όχι μόνο δεν θα φτάσεις, αλλά ούτε θα τις προσεγγίσεις.
Αυτά σου λένε οι «ρεαλιστές», οι «προσγειωμένοι». Κι εσύ τί θα κάνεις; Θα μαζέψεις τα φτερά σου και θα πάψεις να πετάς στους όμορφους κόσμους, όσο ιδεατοί κι αν είναι αυτοί; Και θα μπορείς ύστερα να ζήσεις χωρίς ευσεβείς πόθους και ευγενικούς οραματισμούς;
Πώς μπορείς να συμφιλιωθείς με τη φρίκη, που έχει μεταβάλει τον πλανήτη μας σ’ ένα ενεργό ηφαίστειο; Πώς μπορείς να ησυχάσεις όταν βλέπεις τη γη μας καταματωμένη, σπαρμένη με νεανικά κορμιά, με ακρωτηριασμένα γυναικόπαιδα, με άμαχους πληθυσμούς στο δρόμο της προσφυγιάς; Πώς είναι δυνατόν να ειρηνεύει η ευαίσθητη νεανική σου ψυχή, όταν γνωρίζει πως από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα, διακόσιοι και πλέον πόλεμοι έχουν ανάψει, για να θυμίσουν τον θρίαμβο της βαρβαρότητας;
Τί πιο φυσικό να ποθείς την ειρήνη και να την βάζεις ως πρώτο στόχο στις επιδιώξεις σου; Εξάλλου αυτή είναι εντολή του Θεού, όραμα, πάθος, αγώνας της Εκκλησίας, που προσεύχεται συνεχώς για την ειρήνη του «σύμπαντος κόσμου». Δεν μιλάμε εδώ για τους πολύχρωμους ανειλικρινείς ψευτοειρηνιστές, που την ειρήνη την έχουν μόνο για πρόφαση. Την ειρήνη στα χείλη, το μίσος στην καρδιά. Καρδιές φορτισμένες με έχθρα δεν έχουν προϋποθέσεις για ένα τέτοιο αγώνα.
Μα χρειάζονται προϋποθέσεις; Διερωτάσαι. Ασφαλώς χωρίς προϋποθέσεις -και αυτές δυστυχώς λείπουν- η ειρήνη είναι χίμαιρα και ουτοπία.
Θα ήθελες, λες, όλος ο κόσμος να καταλάβει, έστω για ένα λεπτό, πως είναι αδέλφια. Για ένα και μόνο λεπτό να καταθέσει τα όπλα. Κι ύστερα… η ειρήνη πάνω στη γη.
Αλλά η ειρήνη, όπως κι εσύ το καταλαβαίνεις, δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Δεν έρχεται με τρόπο μαγικό. Προϋποθέτει αγώνα. Είναι καρπός αγώνα πνευματικού. Οι λαοί της γης έχουν την ψευδαίσθηση, πως με τον πυρετό των εξοπλισμών, θα αποτρέψουν τον πόλεμο. Αυτό έχει μια εύλογη δικαιολογία, όταν υπάρχει η καχυποψία στις διεθνείς σχέσεις και οι αρπακτικές διαθέσεις βρίσκονται σε έξαρση.
Εμείς λέμε, πως για να κυριαρχήσει η ειρήνη, χρειάζεται εξοπλισμός άλλου είδους. Χωρίς πνευματικό εξοπλισμό μπορεί, εξ ανάγκης, να καταθέσεις τα όπλα. Δεν θα καταθέσεις, όμως, την αιτία, που κινεί τα όπλα, που εξοπλίζει καρδιές. Και η αιτία είναι ο εγωισμός με όλα τα παρακλάδια του. Κι όσο αυτός δεν δαμάζεται, οι πορείες και τα συνέδρια και οι συμφωνίες θα είναι υποκριτικά ξεγελάσματα.
Γιατί χρειάζεται να πάμε στις ματωμένες εστίες των πολεμικών επιχειρήσεων, για να διαπιστώσουμε την αιτία που τις προκαλεί; Δίπλα μας, πολύ κοντά μας, μέσα μας, ζούμε καθημερινά τη θλιβερή αυτή πραγματικότητα. Πόσες φορές το σπίτι μας, η οικογένειά μας, η γειτονιά μας, το σχολείο μας, το γραφείο μας, γίνονται πεδίο συγκρούσεων και μάχης! Πόσες φορές βρισκόμαστε σ’ ένα κηρυγμένο ή ακήρυχτο πόλεμο στις σχέσεις μας με τα αδέλφια μας, τους συνεργάτες μας, τους συνανθρώπους μας! Ποιος ανάβει φωτιές; Ποιος τις τροφοδοτεί; Ποιος τις φουντώνει;
Αν κοιτάξουμε στο βάθος, θα δούμε ζωντανό τον εγωισμό. Είμαστε βαθιά εγωιστές και ο εγωισμός μας κάνει να βλέπουμε μόνο τον εαυτό μας, μόνο το συμφέρον μας και τίποτε άλλο. Τα θέλουμε όλα δικά μας. Έτσι, άλλοι πεθαίνουν από την πείνα και άλλοι από την πολυφαγία. Φυγαδεύεται η αγάπη και έρχονται οι συγκρούσεις.
«Πόθεν πόλεμοι και μάχαι εν υμίν;» ρωτάει ο αδελφόθεος Ιάκωβος. «Ουκ εντεύθεν, εκ των ηδονών υμών των στρατευομένων εν τοις μέλεσιν υμών;» (δ΄ 1).
(Από πού προέρχονται μεταξύ σας έριδες και οι συγκρούσεις; Δεν προέρχονται από την αιτίαν αυτήν, ήτοι από την προσπάθειαν να ικανοποιήσετε τις αμαρτωλές επιθυμίες σας, που σηκώνουν εκστρατείαν και πόλεμον με έδρα και φρούριόν τους τα μέλη σας;). Πριν από τις πολεμικές εκστρατείες, στρατεύονται οι αμαρτωλές επιθυμίες και ορέξεις. Η επιθυμία της φιλαρχίας, της εξουσίας, της εκδίκησης, του ακόρεστου πλούτου, προκαλούν φιλονικίες και προετοιμάζουν τις πολεμικές συγκρούσεις.
Όλα αυτά βρίσκουν την απάντησή τους στην αγάπη, που έφερε ο Χριστός στη γη μας. «Μηδενί μηδέν οφείλετε ει μη το αγαπάν αλλήλους», μας λέγει ο Απ. Παύλος.
Μας λένε: Αν θέλεις ειρήνη να ετοιμάζεσαι για πόλεμο. Σύμφωνοι, απαντάμε. Αν θέλεις ειρήνη να ετοιμάζεσαι για πόλεμο, αλλά κατά του εγωισμού σου. Είναι η μόνο αποτελεσματική λύση στο μεγάλο μας πρόβλημα. Αυτός (ο εγωισμός) ανάβει… φωτιές.