Με θέμα την πρόταση για την αναθεώρηση του Συντάγματος, συνεδρίασε χθες η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.
«Με τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος, ήρθε η ώρα να προωθήσουμε σε ώριμες και αναγκαίες τομές τόσο για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό σύστημα, όσο και για την εμβάθυνση της λαϊκής κυριαρχίας και της δημοκρατίας», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Συγκεκριμένα, πρότεινε την καθιέρωση, παγίως, αναλογικού εκλογικού συστήματος, καθιέρωση που θα προβλέπεται στο Σύνταγμα, αλλά και την ταυτόχρονη καθιέρωση της εποικοδομητικής ψήφου δυσπιστίας που αποτελεί το θεσμό, σύμφωνα με τον οποίο «πρόταση δυσπιστίας δεν μπορεί να γίνει δεκτή από το Κοινοβούλιο, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερψηφίζεται ταυτόχρονα και άλλος πρωθυπουργός» τόνισε ο κ. Τσίπρας.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτό το μέτρο ισχυροποιεί την εκάστοτε κυβέρνηση και πρόσθεσε πως είναι γι’ αυτόν τον λόγο δεν μπορεί να νοηθεί και να λειτουργήσει παρά μόνο σε συνδυασμό με την υποχρέωση για εφαρμογή ενός αναλογικού εκλογικού συστήματος, ενός εσωτερικού, δηλαδή, στον κοινοβουλευτισμό εξισορροπητικού μηχανισμού.
Στο ίδιο πλαίσιο της ανάγκης για σταθερότητα της κυβέρνησης αλλά και σεβασμού της λαϊκης βούλησης σε συνθήκες διάχυσης των πολιτικών εξουσιών, εντάσσεται και η πρόταση που αποτρέπει τη διάλυση του Κοινοβουλίου με αφορμή την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με αυξημένη πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο.
Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι έχουν κατατεθεί προβληματισμοί για τον τρόπο εκλογής του ΠτΔ, εφόσον δεν επιτευχθούν οι αυξημένες πλειοψηφίες των 200 και των 180 βουλευτών. Σχολίασε ότι μία λύση είναι η διενέργεια μίας τελευταίας ψηφοφορίας που θα απαιτεί απλώς 151 βουλευτές, ενώ μία άλλη η απευθείας εκλογή από τον λαό με αναμέτρηση μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων στην τελευταία άγονη ψηφοφορία της Βουλής.
Όπως είπε, υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα και για τις δύο προτάσεις και μετά από διάλογο, η Κοινοβουλευτική Ομάδα μας θα πρέπει να καταλήξει στην τελική απόφαση». Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πρόταση για την υποχρέωση ο πρωθυπουργός να είναι απαραιτήτως αιρετός από τον ελληνικό λαό, δηλαδή βουλευτής.
Σύμφωνα με κοινοβουλευτικές πηγές, το μόνο θέμα που έμεινε ανοικτό κατά την εισήγηση, είναι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας εφόσον δεν επιτευχθεί αυξημένη πλειοψηφία των τριών ψηφοφοριών, δηλαδή μία με 200 ψήφους και δύο με 180 ψήφους.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, υπήρξε προβληματισμός αν μετά την τρίτη αποτυχία για αυξημένη πλειοψηφία, η εκλογή θα επιτυγχάνεται με 151 ψήφους ή απευθείας από τον λαό.
Κατά τη συζήτηση υπήρξαν επιχειρήματα και για τις δύο απόψεις, ενώ ο στόχος είναι μία πρόταση που θα οδηγεί στην εξάντληση κάθε περιθωρίου για κοινοβουλευτική συναίνεση.
Συνοπτικά ο πρωθυπουργός πρότεινε για την συνταγματική αναθεώρηση:
•Την καθιέρωση παγίως, αναλογικού εκλογικού συστήματος στο Σύνταγμα,
•Καθιέρωση της εποικοδομητικής ψήφου δυσπιστίας. Η εποικοδομητική ψήφος δυσπιστίας αποτελεί το θεσμό σύμφωνα με τον οποίο πρόταση δυσπιστίας δεν μπορεί να γίνει δεκτή από το Κοινοβούλιο, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερψηφίζεται ταυτόχρονα και άλλος πρωθυπουργός.
•Να αποτρέπεται η διάλυση του κοινοβουλίου με αφορμή την αδυναμία εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας με αυξημένη πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο. Δύο προτάσεις τέθηκαν στην ΚΟ: Είτε να χρειάζεται απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών ή να υπάρχει απευθείας εκλογή του προέδρου από τον λαό.
•Ο πρωθυπουργός πρέπει να είναι απαραιτήτως αιρετός από τον ελληνικό λαό, δηλαδή βουλευτής.
•Κατοχύρωση του δικαιώματος για διενέργεια δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία είτε για κρίσιμο εθνικό θέμα είτε για ψηφισμένο νομοσχέδιο. Και για αυτό θεσμοθετούμε για πρώτη φορά την λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία.
•Τροποποίηση των διατάξεων περί ευθύνης των υπουργών ώστε να καταργηθεί η σύντομη παραγραφή για τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
•Τροποποίηση των διατάξεων για τη βουλευτική ασυλία ώστε αυτή να καλύπτει επίσης αποκλειστικά τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
•Όριο θητειών για τους βουλευτές ώστε να μην δημιουργούνται όροι συναλλαγής με το εκλογικό σώμα.
•Διαχωρισμός κράτους-εκκλησίας: να κατοχυρωθεί ρητά στο Σύνταγμα η θρησκευτική ουδετερότητα του ελληνικού κράτους με ότι αυτό συνεπάγεται κανονιστικά και πρακτικά. προτείνεται να μην απαλειφθεί το άρθρο 3 του Συντάγματος, που ορίζει ότι «επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού», αλλά αντίθετα να διαμορφωθεί ώστε να γίνει πιο «λιτό», «χωρίς να αφαιρεθούν ουσιώδη στοιχεία του» και να προστεθεί η «ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους.
Στο πλαίσιο αυτό, θα είναι υποχρεωτικός ο πολιτικός όρκος για όλους τους αιρετούς και τους δημοσίους υπαλλήλους. Επίσης, θα υπάρξει ερμηνευτική δήλωση στο Σύνταγμα, ότι η «αναγνώριση της επικρατούσας θρησκείας δεν θα επιφέρει δυσμενείς συνέπειες έναντι άλλων θρησκειών».
•Ενίσχυση της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων όπως: να προστατευθεί το νερό και η ηλεκτρική ενέργεια από την επέλαση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, να κατοχυρωθεί εμφατικά η προστασία της εργασίας και των εργαζομένων, να αναγνωριστεί η αποκλειστική αρμοδιότητα των κοινωνικών εταίρων να ορίζουν τον κατώτατο μισθό, η ενίσχυση των κρατικών εγγυήσεων για παροχή υπηρεσιών υγείας σε όλους.
Να σημειωθεί ότι εντός των επόμενων ημερών θα κατατεθεί η πρόταση, με τις απαιτούμενες 50 υπογραφές, στο πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος θα συγκροτήσει Επιτροπή Συνταγματικής Αναθεώρησης, ορίζοντας την διάρκεια λειτουργίας της.
Η εκτίμηση είναι ότι όλα θα κριθούν από τις ψηφοφορίες της Ολομέλειας, ωστόσο το ερώτημα που τίθεται σε κυβερνητικό επίπεδο, είναι κατά πόσο θα μπορούν «να πουν όχι» οι πολιτικές δυνάμεις της αντιπολίτευσης, αν κινηθούν με βάση τις συγκροτημένες προτάσεις τους.