Ο Τουρισμός μπορεί να σώσει τη Βέροια αν…
Του Μάκη Δημητράκη
Αναμφίβολα, ο τουρισμός (εσωτερικός και εξωτερικός) αποτελεί κλάδο της αποκαλούμενης «βαριάς Ελληνικής βιομηχανίας» με όλες του τις μορφές. Ιστορικός, αρχαιολογικός, παραθεριστικός, επιστημονικός-συνεδριακός, θρησκευτικός, αγροτουρισμός κ.ά.
Πολλές πόλεις και περιοχές της Ελλάδας στηρίζουν την οικονομική τους ευμάρεια στον τουρισμό σε σημείο να μην έχουν νιώσει την κρίση των τελευταίων δέκα χρόνων. Υπάρχουν πόλεις που έχουν αξιοποιήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό την ιστορία τους, τις αρχαιότητες, τις φυσικές τους ομορφιές.
Θεωρώ πως η πόλη μας δεν συγκαταλέγεται στις προνομιούχες τουριστικές πόλεις και η οικονομία της εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τη γεωργία που και αυτή εξαρτάται με τη σειρά της από τις καιρικές συνθήκες αλλά και από «καλοθελητές», αεριτζήδες, μεσολαβητές των αγροτικών μας προϊόντων.
Προσωπικά πιστεύω πως η οικονομική κατάσταση θα μπορούσε να βελτιωθεί αν η πόλη μας γίνει πιο «τουριστική», πιο ελαστική και αυτό αν αξιοποιήσουμε την ιστορία μας, τις φυσικές ομορφιές, τις αρχαιότητες και τα μνημεία μας. Χρειάζεται σχεδιασμός, προγραμματισμός, θέληση και πίστη και πάνω από όλα υλοποίηση των αποφάσεων χωρίς να σκέφτεται κάποιος τα πολιτικά κόστη.
Για την αρχαία περίοδο θα μπορούσαν να αναδειχθούν τα τείχη της, αφού ως γνωστό η Βέροια με ιστορία πάνω από 3000 χρόνια ήταν περιτειχισμένη και δυνατή, τόσο που και οι Αθηναίοι το 432 π.Χ. δεν μπόρεσαν να την κατακτήσουν. Υπάρχουν απομεινάρια αυτών των τειχών (περιοχή κοντά στη ΔΕΗ, πλατεία Ωρολογίου, Βυζαντινό Μουσείο) που θα μπορούσαν να αναδειχθούν χωρίς μεγάλη δαπάνη. Καθαριότητα και επαρκής φωτισμός σε πρώτη φάση.
Η Ρωμαϊκή περίοδος έχει να μας «προσφέρει» το υπ’ αριθμ. ένα τουριστικό σημείο της πόλης. Το «Βήμα του Αποστόλου Παύλου». Μοναδικός χώρος στην Ελλάδα. Εδώ χρειάζονται ριζικά μέτρα. Και δεν αναφέρομαι στην έλλειψη τουαλετών. Αυτό έχει καταστεί γραφικό. Χρειάζεται χώρος στάθμευσης για τα μεγάλα αυτοκίνητα. Στο πάρκιγκ που σήμερα υπάρχει για δύο λεωφορεία τα πράγματα είναι τραγικά. Όταν ένα λεωφορείο κάνει μανούβρα για να φύγει, η περιοχή παθαίνει «κυκλοφοριακό έμφραγμα». Οι σκηνές είναι τριτοκοσμικές. Άκουσα οδηγούς να λένε πως δε θα ξανάρθουμε!
Της ίδιας περιόδου είναι και ο αρχαίος δρόμος επί της Μητροπόλεως που έχει «θαφτεί» γιατί κάποιοι φοβήθηκαν το πολιτικό κόστος. «Χωρίς να σπάσουμε αυγά ομελέτα δεν γίνεται»! Τα υπάρχοντα επιφανειακά απομεινάρια χωρίς «ταυτότητα». Ντόπιοι και ξένοι επισκέπτες τα βλέπουν με δέος αλλά και απορία!
Για τη Βυζαντινή Βέροια που έδωσε και το προσωνύμιο στην πόλη τα μνημεία πάμπολλα. Οι μοναδικές από πλευράς αρχιτεκτονικής και αγιογράφησης εκκλησιές, αναφέρονται βέβαια σε πολλούς τουριστικούς οδηγούς και είναι επισκέψιμες όμως μέχρι κάποια ώρα και μέχρι τις πρώτες απογευματινές ώρες. Μετά στα δαιδαλώδη σοκάκια με το λιγοστό φως τα πράγματα δυσκολεύουν!
Ο «Πύργος της Βεργίνας», στην Πλατεία Ωρολογίου σταθερά στην «εντατική». Θα έπρεπε λόγω ονόματος και μόνο να έχει καλύτερη αντιμετώπιση. Οψόμεθα! Και με την ευκαιρία τι γίνεται με τον «Πύργο Ωρολόϊ. Όλοι οι δημοτικοί άρχοντες την ανέγερσή του την είχαν σε προνομιούχο θέση των προγραμμάτων τους. Στην πράξη όμως; Προσωπικά πιστεύω πως, μόνο με τη σύμπραξη πολιτών και Επιμελητηρίου (κ. Γ. Μπίκα) κάτι μπορεί να γίνει.
Οι παραδοσιακές γειτονιές (Κυριώτισσα, Μακαριώτισσα, Μπαρμπούτα, Παναγία Δεξιά), σε αποτρεπτική κατάσταση. Η γραφικότητά τους χάνεται από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, τα γκράφιτι στους τοίχους, το χαλασμένο οδόστρωμα. Ο λιγοστός φωτισμός αποτρέπει τους επισκέπτες αλλά και τους ντόπιους για ένα περίπατο στα γραφικά τους δρομάκια.
Η Χάβρα (Εβραϊκή γειτονιά) η μοναδική στην Ελλάδα και από τις λίγες της Ευρώπης αποτελεί το δεύτερο μεγάλο πόλο προσέλκυσης επισκεπτών. Και εκεί όμως έχουμε έλλειψη W.C., και εκεί σκουπίδια και αδέσποτα. Η συνοικία «ζει και ξεφαντώνει» μόνο μια-δυο μέρες το χρόνο στα πλαίσια της «Εύηχης Πόλης».
Για την Οθωμανική περίοδο το μόνο επισκέψιμο μνημείο είναι το τζαμί του Μεντρεσέ, και αυτό ανοίγει κατόπιν προειδοποίησης. Για τα δίδυμα Λουτρά της ίδιας περιόδου, κάτι γίνεται το τελευταίο διάστημα. Αναμένουμε… Πληροφορήθηκα πως τουριστικοί πράκτορες της γείτονός μας ανατολικά, θέλουν να εντάξουν τη Βέροια στα ταξίδια τους, ζητούν όμως οθωμανικά μνημεία.
Για τον συνεδριακό τουρισμό μπορώ να πω, πως είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Η «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών», ο «Χώρος Τεχνών», και το Hotel «Αιγές» καλύπτουν και τις πιο μεγάλες απαιτήσεις. Στον τομέα αυτό χρειάζεται πρωτοβουλία από τους επιστημονικούς φορείς της πόλης, το Εμπορικό Επιμελητήριο όπως κάνει η Ιερά Μητρόπολη με τα «Παύλεια».
Τελευταία άφησα την αναφορά μου στις φυσικές ομορφιές και κυρίως την παραποτάμια περιοχή της Μπαρμπούτας και όχι μόνο. Πλούσια αλλά άναρχη η βλάστηση. Απροσπέλαστη η περιοχή. Φίδια, τρωκτικά και σκουπίδια το σκηνικό. Λιγοστός ο φωτισμός που επιτρέπει ανεπιθύμητες καταστάσεις. Η περιοχή έπρεπε να είναι ο υπ’ αριθμ. 1 τόπος περιπάτου για ντόπιους και ξένους. Αλήθεια τα φωτιστικά που τοποθετήθηκαν σε μια από τις όχθες του Τριπόταμου τί εξυπηρετούν; Είδε κάποιος κάποιον να κάνει περίπατο στο σημείο; Τα χόρτα πιο ψηλά και από το μπόι ενός μέσου ατόμου. Σε άλλες πόλεις είναι ευλογία που ποτάμι διαρρέει την πόλη τους. Μου έρχεται στο μυαλό η πόλη των Τρικάλων. Δε λέω ότι θα πρέπει να γίνουμε και εμείς Τρίκαλα (και γιατί όχι; θα πείτε κάποιοι από εσάς) αλλά ας ξεκινήσουμε να αξιοποιούμε την μοναδική περιοχή. Αν από τότε που εντοπίσθηκε το θέμα και εξαγγέλλονται προγράμματα, αν φτιάχναμε 10-20 μέτρα το χρόνο τώρα θα ήταν ένας παραδεισένιος χώρος.
Η Βέροια είναι από τις λίγες πόλεις που δεν έχει καταστήματα λαϊκής τέχνης με ενθύμια. Και αυτό γιατί δεν έχουμε αξιοποιήσει τα δώρα που η ιστορία και η φύση απλόχερα μας χάρισε.
Αν τα αξιοποιήσουμε, σίγουρα, μια καλύτερη μέρα θα ξημερώσει για τους Βεροιώτες. Ο Τουρισμός μπορεί να γίνει η λύση της κρίσης.
Και κάτι τελευταίο σχετικά. Αυτό το Βυζαντινή VEROIA ας γραφεί VERIA.
