Του Δημητρίου Π. Τόλιου,
προσκόπου του Εθνους, υπαρχηγού της δράσης
Αιδεσιμότατε π. Νεκτάριε Σαββίδη
Κύριε Πρόεδρε της Κοινότητος Καστανιάς
Κύριες κ Κύριοι Επίτροποι της Καστανιάς
Αγαπητοί Καστανιώτες κ Καστανιώτισσες
Ο ομιλών, το καλοκαίρι του 1974, σε ηλικία 8 ετών, πέρασε με την οικογένεια του, λόγω της επιστράτευσης το πρώτο και το τελευταίο του καλοκαίρι ως μη πρόσκοπος στην Σουμελά.
Από το μπαλκόνι του ξενώνα της εκκλησίας, ένα βράδυ του Αυγούστου του 1974, την φωτιά που η λάμψη της έφεγγε στο ξέφωτο της Κατασκήνωσης (η βλάστηση ήταν λίγο χαμηλότερη και από το ψηλό μπαλκόνι του ξενώνα) και η φωτιά φαίνονταν έκαψε την παιδική φαντασία της ψυχής του οκτάχρονου και λίγους μήνες μετά, πέρασε την πόρτα της προσκοπικής εστίαςΝομοτελειακά λοιπόν θα έρχονταν η μέρα να πατήσω τα χώματα της κατασκήνωσης . Οσα λοιπόν σας λέγω από το βήμα τούτο, είναι η εμπειρία και η βιωτή 41 χρόνων και όσων οι παλαιότεροι παλιοί πρόσκοποι μου είπαν και μου έδειξαν Οι πρόσκοποι της Βέροιας, επιλέγουν το αυτονόητο, το αυθόρμητο, να ξεκινήσουν τις εορταστικές επετειακές εκδηλώσεις τους των 100 χρόνων , από την αετοφωλιά της Καστανιάς, το δεύτερο αν όχι της ψυχής το πρώτο σπίτι τους. Όταν το 1918, άναψε πρώτη φορά η φλόγα της προσκοπικής δάδας στην Βέροια, από τον Βασίλειο Ζαρκάδα, με πρώτο Τοπικό Έφορο το 1920 τον Εμμ. Βελτσίδη και επανιδρυτή το 1930 τον Γεώργιο Γουδή , κανείς δεν φανταζόταν ότι θα φθάναμε αισίως το 2018, εμείς, οι επιγενόμενοι, να γιορτάζουμε τα 100 χρόνια του βεροιώτικου προσκοπισμού. Συνέδεσαν απόλυτα την ζωή τους με τα υψώματα της Καστανιάς Δεν υπάρχει τσέλιγκας, δασοφύλακας, βοσκός, ξωμάχος, γερόντισσα, πατατοχώραφο, πηγή, ξωκλήσι, κορφή της περιοχής που να μην άφησαν την σταγόνα του ιδρώτα τους, το κεράκι τους, την κραυγή τους. Ο φύλακας της Σουμελάς Ανέστης, τα γνωρίζει καλά όλα αυτά. Το γνωρίζουν καλά οι πρόεδροι του χωριού, ο αείμνηστος Σταύρος Χειμωνίδης, ο πατέρας της Ερμιόνης συζύγου του Τάσου Φελλόπουλου, ο Παύλος Χειμωνίδης, αλλά και οι εν ζωή ο Νίκος ο Λιανίδης, ο Θόδωρος Αμοιρίδης, σήμερα ο κύριος Ποταμόπουλος Παναγιώτης και τα εκάστοτε κοινοτικά συμβούλια. Από τα ραντάρ ΛΥΣΕ, τα σαρακατσανέικα, τον Αράπη, την Σάντα, μέχρι και το Ει Μπιλι του Ξηρολίβαδου οι βεροιώτες πρόσκοποι όργωσαν τις κορφές και τις πέτρες. Οι αρχηγοί μας, ο Σπ. Τελλίδης, ο Μέρκος Κούτρας, ο Βασίλης Φωκάς, ο Παύλος Πυρινός, ο Φάνης Σύρπης, ο Τάκης Βλαχόπουλος, ο Τάσος Φελλόπουλος, ο Γιώργος Ματαράγκας, ο Βαγγέλης Χαχάκης, ο Κώστας Τσικής, ο Θόδωρος Αλδάκος, ο Αχιλλέας Θεοφάνους μας πότισαν για τα καλά το μικρόβιο, την φλόγα του προσκοπισμού με πολύ απλό τρόπο. Τραγουδούσαμε εδώ ψηλά με ζήλο και δίχως ειρωνία κ ασέβεια, τον «Ύμνο των Προσκόπων της Βέροιας», όπως αυτός περιέχεται στο βιβλίο του αξέχαστου εραστή της πόλης, Εμμανουήλ Ζάχου, «Οι Αναμνήσεις Ενός Βεροιώτη», το τραγούδι που ξεκινά με την φράση « Είμαι της Βέροιας παιδί και από όλους ξεχωρίζω» . Και μετά με περηφάνεια ανεβάζαμε τον τονο της φωνής στο τραγούδι της Κατασκήνωσης με την επωδό «Στου Βερμίου τις κορφές, τα λαγκάδια, τις πλαγές» Νοερά, ταξιδεύει ο νους και η φαντασία, στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια, που οι νεώτεροι δεν τα ζήσαμε μεν, αλλά μέσα από τις διηγήσεις των αρχηγών και τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες της εποχής που η κατασκήνωση ακόμη ήταν λίγο παραπάνω από εκεί που είναι σήμερα, γιγάντωναν μέσα μας. Σήμερα ξανανεβαίνουμε εδώ, ας μου επιτραπεί στην δική μας Σουμελά, την δική μας Κυρά Παναγιά Στην εκκλησία του χωριού τον Αγιο Πρόδρομο Σας θυμίζω ότι οι πρόσκοποι εγκαταστάθηκαν στην Καστανιά 15 περίπου χρόνια πριν έρθει η Σουμελιώτισσα τον Ιούνιο του 1951 στην Καστανιά με πρωταγωνιστή τον ευπατρίδη Φίλωνα Κτενίδη Γνωρίζουμε ότι πατούμε και τιμούμε την γη του περήφανου πόντιου διανοούμενου και πολιτικού Γιάννη Πασσαλίδη Σας θυμίζω, ότι η εικόνα της Σουμελιώτισσας εδώ στον Αγιο Πρόδρομο έφτασε πρώτα και λειτούργησε στη χάρη της για να γίνουν ένα χρόνο μετά τα εγκαίνια του μικρού αλλά πανέμορφου ναού, του ιερού τεμένους των Ποντίων. Η θρυλική Καστανιά έγινε το δεύτερο σπίτι μας. Χειμερινές διαβιώσεις, καλοκαιρινές κατασκηνώσεις. Θυμίζω στους παλαιότερους και εγώ είμαι σε αυτούς που τα πρόλαβαν, ότι οι πρόσκοποι κατέβαιναν με βήμα μέσα από το δάσος και τραγουδούσαν ζωηρά προσκοπικά τραγούδια, τον ύμνο των βεροιέων προσκόπων Σας θυμίζω τις ανταλλαγές επισκέψεων της καλοκαιρινής παρεπιδημούσης νεολαίας των Καστανιωτών με τους προσκόπους, τους αγώνες ποδοσφαίρου, τα κοινά μουσικά βραδυνά στο προαύλιο του σχολείου και στην προσκοπική πυρά της κατασκήνωσης Τους παγωμένους χειμώνες, στον χιονισμένο δρόμο που το ΚΤΕΛ ΚΟΖΑΝΗΣ δεν σταματούσε στην διασταύρωση Σουμελάς., η στάση γινόταν στο ΓΡΑΓΡΟΥ και από κεί ξεκινούσε το παγωμένο ανηφόρι για το ΤΟΚ και από εκεί ίσα για το τελευταίο σπίτι της Ελπίδας Αμοιρίδου και από κεί μέσα από το δάσος στην Κατασκήνωση, αφού πρώτα ψωνίζαμε μακαρόνια, σοκολάτες, καραμέλες από το μπακάλικο καφενείο του Λιανίδη που τώρα δεν υπάρχει πιά. Να σας θυμίζω την περιπετειώδη κάθε φορά επικοινωνία, μέσω της τηλεφωνικής μανιβέλας, του ιστορικού μεταλλάκτη στο καφενείο και της σύνδεσης με την Βέροια . Καθε φορά που πετυχαίναμε επικοινωνία πανηγυρίζαμε Να θυμίσω την σπουδαία δωρεά –παραχώρηση του ακινήτου, της κατασκήνωσης το 1972, από την άλλοτε κοινότητα Καστανιάς με συμβόλαιο στον μακαρίτη παλιό πρόσκοπο Δημήτρη Δόλογλου, με το οποίο ήρθε η επισφράγιση της ιστορικής σχέσης Κοινότητος και Καστανιωτών με τους προσκόπους. Αλλά και εμείς την Καστανιά την κάναμε διάσημη στον παγκόσμιο προσκοπικό κόσμο. Την κάναμε θυρεό, την κάναμε τραγούδι, μούσα , την κάναμε κονκάρδα στολής, την κάναμε έμβλημα ζώνης, πυρογραφία, την κάναμε έμβλημα μας Η ζωή μας στην κατασκήνωση όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν εύκολη. Ούτε το νερό ήταν εύκολη υπόθεση, πολλές φορές τον χειμώνα οι βρύσες πάγωναν και πίναμε χιόνι και ότι έβγαινε από την υπερχείλιση του υδραγωγείου Δύο φορές έπεσε η στέγη του εστιατορίου από το πολύ χιόνι και πάλι με αυταπάρνηση ξαναξεκινούσαμε Το καλοκαίρι πάλι, στην κατασκήνωση με έμβλημα μας τον μπάρμπα Σαράντη που φορούσε την ένδοξη του στολή κάθε χρόνο ήταν για εμάς τα παιδιά το χαρούμενο ραντεβού μας. Στην πορεία στο δάσος, τραγουδούσαμε με βήμα δυνατό, ωραία προσκοπικά τραγούδια και μπαίναμε στο χωριο (Καστανιά), τραγουδώντας σηκώνοντας σκόνη και ταράζοντας το χωριό Σας θυμίζω πως το 1980, ο Πρόεδρος της Ένωσης Παλαιών νευρολόγος Γιώργος Ματαράγκας, και ο πρωτοπόρος και καινοτόμος πάντοτε για την εποχή του Τάκης Βλαχόπουλος, βουλευτής της ΝΔ, διοργάνωσαν την πανελλήνια συνάντηση παλαιών προσκόπων στην Καστανιά με συμμετοχή όσων βουλευτών του ελληνικού Κοινοβουλίου υπήρξαν πρόσκοποι. Ελληνες βουλευτές από όλες τις παρατάξεις πήραν μέρος, θυμάμαι τον Κυκλαδίτη πρόσκοπο βουλευτή ΠΑΣΟΚ Αλαβάνο, την παρουσία του Λεωνίδα Κύρκου, προσκόπου της κατοχής, αλλά και το μήνυμα του Φλωράκη που δεν μπόρεσε να έρθει στην συνάντηση, η οποία τελείωσε με πανηγυρικό γεύμα στην Ελιά, σφράγισε την υπερκομματική και ανένταχτη προσκοπική παρουσία στην Βέροια . Ηταν το πνεύμα Βλαχόπουλου-Ματαράγκα-Συρπη. Αυτό το πρωτοπόρο πνεύμα που έφερε το αεροπλάνο Χάρβαντ στο ξέφωτο της Καστανιάς για να κάνουν μάθημα οι αεροπρόσκοποι και έκανε τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου να αναρωτιέται από το ελικόπτερο πηγαίνοντας για Σουμελά, πιό ορεινό στρατιωτικό αεροδρόμιο βρίσκεται στο Βέρμιο. Θυμάμαι τον Γιώργο Χιονίδη να φορά την προσκοπική μαντήλα και να περπατά στην Καστανιά ,τον ανεπανάληπτο και συγκλονιστικό πατέρα της χιονοδρομίας-ορειβασίας Τηλέμαχο Κανελλίδη, παλιό πρόσκοπο μεταπολεμικά, να κλαίει συγκινημένος όταν μετά την εκδήλωση της ασθένειας του, τιμήθηκε από τους προσκόπους σε ειδική εκδήλωση στην Καστανιά. Τους παλιούς αρχηγούς Κουικόγλου και Θανάση Δημάδη, να φορούν την ιστορική προσκοπική στολή και να προσέρχονται στην Κατασκήνωση σε συναντήσεις παλαιών . Τον γυμναστή Γιώργο Κόγκα, αρχηγό μας στην κατασκήνωση του 1979, με το mini couper. Σημερα στη συνάντηση μας αυτή η μνήμη τρέχει σε πρόσωπα που ζήσαμε μαζί τα νεώτερα χρόνια , όμως δεν είναι κοντά μας αφού φύγαν πρόωρα. Το λυκόπουλο με τις κόκκινες μπούκλες η Ελενίτσα Στάντζου εδώ είναι θαμμένη. Ο πατέρας της Θανάσης Στάντζος, είναι από χρόνια ο φύλακας άγγελος της Κατασκήνωσης αφού η απώλεια της κόρης μετέτρεψε σε μοναστήρι για αυτόν τον άγιο για μας τόπο. Θυμόμαστε τον Γιώργο Μιχαλόπουλο, τον Μιχάλη Αδαλόγλου, την Ολυμπία Τσιγκά, τον Γιώργο Τενεκετζίδη, τον Γιώργο Μεταλλίδη τους θρυλικούς της μεταπολεμικής γενιάς, τον πρωτοπόρο Μιχάλη Μαρμαρά πρόσκοπο του 1947, τον Ντουφόπουλο, τον Νούλα,τον Σαλονικίδη, τον Ριμπά, τον Χατζημάμογλου, τον Αλεβιζάκο, τον Τσίτρο, τον Τσιτινίδη, τον Ταιγανίδη, τον Νικολαίδη, τον Ουλκέρογλου, τον Τζίμα, τον Ηρακλή Γεωργιάδη, τον Πορφύρη, τον Ξενοφώντα Δεληφώτη που μαζί με τον Βλαχόπουλο, κτίσαν δίπλα στην κατασκήνωση σπιτικά και ονειρεύτηκαν προσκοπικό οικοδομικό οικισμό. Εδώ κάθε χρόνο η αξέχαστη και αλησμόνητη ενωμοτία Πελαργών της βεροιώτικης παροικίας της Θεσσαλονίκης (Χαχάκης, Θεοφάνους, Τσιτιρίδης, Χουβαρδάς, Φελλόπουλος, κα) που κάθε χρόνο αναβίωναν την προσκοπική τους υπόσχεση.Οι βεροιώτες πρόσκοποι όπου και να πήραν μέρος σε εθνικά και παγκόσμια τζάμπορη και τις διεθνείς αποστολές, σε Μαραθώνα, Παρνασσό, Ιταλία, Αυστρία, Βέλγιο, Νορβηγία, Κορέα ανέδειξαν το Κατασκηνωτικό τους Κέντρο . Θα θυμηθώ τον αείμνηστο περιφερειακό μας Φάνη Σύρπη, ο οποιος έλεγε πως ο φλογερός ιεράρχης Νικαίας Γεώργιος, βεροιώτης πρόσκοπος, λειτουργούσε όποτε έβρισκε ευκαιρία στο εκκλησάκι στο δάσος. Για όλους αυτούς όσο και για τους πολλούς και αμέτρητους αδελφούς που δεν ζουν πια δίπλα μας και επέστρεψαν στον Δημιουργό, ανάβουμε σήμερα ένα κεράκι και θα ακουσθεί σε λίγη ώρα το όνομα τους, σε ένα προσκλητήριο ψυχών στην Κατασκήνωση της Καστανιάς. Χθες βράδυ νέοι και παλιοί, τραγουδήσαμε γύρω από την πυρά, «Φίλος μου είναι ο Ελληνικός Προσκοπισμός, με ευγνωμοσύνη θυμάμαι όλα εκείνα τα παλιά και την τυχαία γνωριμιά» Με τις σκέψει ς αυτές, απέδειξα νομίζω την αγάπη των προσκόπων της Βέροιας, για έναν τόπο πλασμένο για προσκοπική ζωή, όπως είπε ο αρχηγός και καθηγητής Πανεπιστημίου Στάθης Πολυχρονιάδης, κουνιάδος του άλλου μεγάλου του τόπου, Καστανιώτη Καθηγητή Πανεπιστημίου Στάθη Αληχανίδη. Με την δέηση μας στον Κύριο, Πλαστουργό του Σύμπαντος, από εδώ, τον τόπο που μας δίνει ζωή, όραμα και κουράγιο για το μέλλον, αποδεικνύουμε την αγάπη μας για τον τόπο που μας φιλοξενεί όλα αυτά τα χρόνια και ζητούμε από εσάς τους Καστανιώτες να συνεχισθεί το όμορφο αυτό ταξίδι όσο μας δίδει δύναμη ο Θεός. Αδελφοί πρόσκοποι ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΠΡΟΣΚΟΠΟΣ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΣΚΟΠΟΣ Αμήν.
