Γράφει η Ευδοξία Δαβόρα - Μουσικοπαιδαγωγός - μουσικοθεραπεύτρια (www.sonatal.gr)
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι θα γινόταν, εάν είχατε πρόσβαση μέσα στο χειρουργείο κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης;
Οι περισσότεροι θέλουμε να έχουμε στο μυαλό μας την εικόνα ενός γιατρού απόλυτα συγκεντρωμένου και αφοσιωμένου στο έργο του, όπου με σταθερό χέρι παρεμβαίνει όπου χρειάζεται και με αυστηρές κινήσεις σώζει την τόσο εύθραυστη εκείνη τη στιγμή ζωή του ασθενή του, με τους βοηθούς και συνεργάτες μυημένους στο ίδιο κλίμα, επικοινωνώντας τα απολύτως απαραίτητα. Ίσως περιστασιακά και κάτω από τις ήρεμες μελωδίες κλασικής μουσικής. Πόσο επιβλητική εικόνα φαντάζει;
Και όμως για ακόμη μια φορά η τεχνολογία καταρρίπτει έναν ακόμη μύθο, προδίδοντας κατά κάποιο τρόπο τις συνήθειες των χειρούργων στη διάρκεια μεγάλων επεμβάσεων. Με τη βοήθεια του προγράμματος Spotify και της εφαρμογής health app Figure, γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι χειρούργοι όχι απλά δεν προτιμούν τα ακούσματα της κλασική μουσικής, αλλά επιλέγουν κομμάτια της κλασικής Ροκ μουσικής, που κυμαίνονται από το «Sweet Child O ‘Mine» των Guns N’ Roses, μέχρι το «Cocaine» του Eric Clapton, «The Wind Cries Mary» του Jimi Hendrix και πολλά άλλα.
Πως γίνεται όμως οι γιατροί να ζητούν από τους ίδιους τους ασθενείς να «ροκάρουν», στη διάρκεια της δικής τους επέμβασης;
Τα τελευταία χρόνια, η νευροχειρουργική, με τη βοήθεια της τεχνολογίας έχει εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε οι γιατροί να μπορούν να επεμβαίνουν σε «ζωντανό εγκέφαλο». Όπως εξηγεί ο Dr Nader Pouratian, στο UCLA Medical Center του Los Angeles, οι επεμβάσεις γίνονται με τοπική αναισθησία ώστε οι ασθενείς να μην αισθάνονται πόνο, και να είναι σε θέση να παίζουν μουσική κατά τη διάρκεια της επέμβασης, προκειμένου να ενεργοποιούνται όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου, επιτρέποντας έτσι τους νευροχειρούργους να ελέγχουν εάν επηρεάζονται οι οποιεσδήποτε λειτουργίες των ασθενών. Επίσης υποστηρίζει πως αυτού του είδους χειρουργική επέμβαση αποτελεί ορόσημο στην νευροχειρουργική, μιας και υπάρχει η δυνατότητα απεικόνισης του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα δύο μουσικών, το 2015 του εικοσιπεντάχρονου τότε ασθενή Dan Fabbio σε ένα περιστατικό αφαίρεσης όγκου του εγκεφάλου, ο οποίος έπαιζε σαξόφωνο καθ όλη τη διάρκεια της επέμβασης, προκειμένου οι γιατροί να έχουν πλήρη εικόνα της εγκεφαλικής του λειτουργίας και να είναι σίγουροι ότι δεν θα επηρεαστούν τα νεύρα που ελέγχουν τη λειτουργία της ομιλίας του, και το 2017 του Ινδού μουσικού Abhishek Prasad.
Ο κ. Prasad, κλήθηκε να παίζει αγαπημένες του μελωδίες στην κιθάρα, όσο βρισκόταν στο τραπέζι του χειρουργείου, προκειμένου να βοηθήσει τους γιατρούς του, να θεραπεύσουν ακούσιους μυϊκούς σπασμούς των δακτύλων του χεριού του, κοινώς γνωστό ως ‘’δυστονία του μουσικού’’. Κάθε φορά που οι γιατροί ‘’έκαιγαν’’ το κάθε νεύρο που είχε υποστεί βλάβη στον ανοιχτό εγκέφαλο του, οι μελωδίες της ροκ μουσικής γέμιζαν την αίθουσα. Όπως και ο ίδιος ανέφερε σε συνέντευξη του στο BBC, θυμόταν κάθε λεπτομέρεια της επέμβασής του, και ήταν σε θέση να παίζει πλέον κανονικά κιθάρα πριν ακόμη το τέλος της διαδικασίας.
Η μουσική άλλωστε είναι από τα πιο δυνατά μέσα αφύπνισης ολόκληρου του εγκεφάλου, αφού κατά την ακρόαση της μουσικής ενεργοποιούνται ταυτόχρονα περιοχές και από τα δύο ημισφαίρια, καθιστώντας το έργο των νευροχειρούργων όσο το δυνατόν πιο εύκολο.
