Της Χρύσας Μπέκα, Ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια
«Η Αλήθεια
και Το Ψέμα συναντήθηκαν κάποτε. Το Ψέμα καλημέρισε την Αλήθεια της είπε:
«Ωραία μέρα σήμερα». Η Αλήθεια για να
βεβαιωθεί κοίταξε γύρω και τον ουρανό και όντως η μέρα ήταν ωραία.
Περπάτησαν για λίγο ώσπου έφτασαν σε
ένα μεγάλο πηγάδι γεμάτο νερό. Το Ψέμα βούτηξε το χέρι του στο νερό και
γυρίζοντας στην Αλήθεια της είπε:
«Ωραίο και ζεστό το νερό. Θες να κολυμπήσουμε
μαζί;». Και πάλι η Αλήθεια ήταν καχύποπτη. Δοκίμασε όμως με το χέρι της το νερό
και πράγματι ήταν ζεστό. Μπήκαν λοιπόν και οι δυο τους στο νερό και κολυμπούσαν
για αρκετή ώρα, όταν ξαφνικά το Ψέμα, βγήκε από το πηγάδι, φόρεσε τα ρούχα της
Αλήθειας και εξαφανίστηκε.
Η Αλήθεια θυμωμένη βγήκε γυμνή
τρέχοντας παντού ψάχνοντας για το Ψέμα να πάρει τα ρούχα της. Ο κόσμος που την
έβλεπε γυμνή, γύριζε το βλέμμα του αλλού είτε από ντροπή είτε από θυμό. Η φτωχή
Αλήθεια ντροπιασμένη γύρισε στο πηγάδι και χώθηκε εκεί για πάντα.
Έκτοτε το Ψέμα γυρίζει ανενόχλητο ντυμένο σαν Αλήθεια ικανοποιώντας τα τερτίπια του κόσμου, ο οποίος με κανένα τρόπο δεν θέλει να δει τη γυμνή Αλήθεια…»
Θρύλος του 19ου αιώνα
Η γυμνή Αλήθεια πάντα προκαλεί το φόβο ή το θυμό. Είναι η
απροκάλυπτη έκφραση της πραγματικότητας,
όπως ακριβώς έχει συμβεί. Χωρίς φανταχτερά περιτυλίγματα, χωρίς προσπάθειες
ωραιοποίησης και δίχως υπεκφυγές. Η αλήθεια είναι δεσμευτική. Δεν αφήνει
περιθώρια για παρανοήσεις και δε δίνει χώρο για εναλλακτικές εκδοχές.
Το Ψέμα
είναι ευέλικτο. Είναι το υλικό που δίνει σχήμα στις φαντασιώσεις. Παίρνει
πολλές μορφές, φορά πολλές φορεσιές και σου δίνει τη δυνατότητα να
αυτοσχεδιάσεις. Απλώς, αφήνεις τη φαντασία σου ελεύθερη να δημιουργήσει και να υφάνει
ονειρικές ιστορίες που απεικονίζουν μια ιδανική πραγματικότητα.
Οι
άνθρωποι, συχνά, σχεδόν αυτόματα επιλέγουν ένα όμορφο ψέμα, ως μηχανισμό άμυνας
και άρνησης. Σκόπιμα διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και παρασύρονται στο να
επινοούν μια εφευρεμένη εκδοχή της. Το ψέμα είναι περίπλοκο και γοητευτικό.
Γεφυρώνει το χάσμα που υφίσταται μεταξύ της μονότονης καθημερινότητας και της
φανταστικής πραγματικότητας, που εύχονται να υπήρχε. Όλοι κάποια στιγμή
γοητευόμαστε από τη δύναμη που μας προσφέρει η φανταστική ιστόρηση για:
να «κλέψουμε» το θαυμασμό,
να αποκτήσουμε κάτι που, δικαιωματικά, δεν μας αξίζει,
να δικαιολογηθούμε, αποφεύγοντας την υπευθυνότητα και την
τιμωρία,
να αποφύγουμε δυσάρεστες συγκρούσεις,
να κρύψουμε τις ανασφάλειές μας, προβάλλοντας μια
διαφορετική εικόνα εαυτού,
να καλύψουμε την απύθμενη ανάγκη επιβεβαίωσης και αποδοχής,
να κρύψουμε τα αληθινά συναισθήματά μας, για να μην
πληγωθούμε,
να προστατέψουμε τους άλλους από μια αλήθεια που πληγώνει,
να αποκτήσουμε το προνόμιο να εκμεταλλευτούμε τους άλλους ή
να χειριστούμε τα συναισθήματά τους, και, με κάθε τρόπο, να τους εξουσιάσουμε,
να καθησυχαστούμε και να επαναφέρουμε την αρχική αίσθηση
ελέγχου, όταν αντιμετωπίζουμε καταστάσεις, στις οποίες δεν έχουμε τα εφόδια να
εξακριβώσουμε, αν όντως είναι αληθινές.
Το Ψέμα
είναι όπλο στα χέρια εκείνου που το χειρίζεται. Και εύκολα γινόμαστε θύματα,
επειδή θέλουμε να πιστέψουμε στο ψέμα. Γιατί μια αλήθεια που ταράζει όλα εκείνα
που θεωρούσαμε ως δεδομένα, μας βάζει στην επίπονη διαδικασία να αναθεωρήσουμε
τις σταθερές μας και να χτίσουμε ένα νέο σύστημα ιδεών…
Το Ψέμα χρειάζεται οπαδούς. Κάθε
ψέμα δεν έχει καμία ισχύ, αν δεν υπάρχουν εκείνοι που συναινούν να το πιστέψουν.
Είναι μια συνθήκη άτυπης συνομωσίας. Αν έχουμε την Αλήθεια για οδηγό, γρήγορα
αντιλαμβανόμαστε ότι τα ψέματα είναι η πηγή κάθε δυστυχίας. Οι ψεύτικοι φόβοι,
οι κάλπικες σχέσεις, οι απατηλές υποσχέσεις, οι κίβδηλες αξίες, οι επίπλαστες
επιθυμίες. Η αλήθεια είναι δυσάρεστη, μόνο όταν έχει καλυφθεί από πολλά ψέματα.
Διαφορετικά είναι μια δύναμη απελευθερωτική. Αρκεί κανείς να γνωρίζει πόση Αλήθεια
μπορεί να αντέξει…
Ευχαριστώ
θερμά την Τάνια που μοιράστηκε μαζί μου αυτή την υπέροχη ιστορία, και της
εύχομαι να διατηρεί το θάρρος να αντικρίζει κατάματα τη γυμνή Αλήθεια και,
συνεχώς, να επιλέγει να την έχει συντροφιά σε όλα τα ταξίδια της ζωής της.
