Η Πανελλήνια Ομοσπονδία των Κοι.Σ.Π.Ε. η οποία αποτελεί το δευτεροβάθμιο συλλογικό όργανο εκπροσώπησης των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης, οδεύει προς την τρίτη της τριετία. Πρόεδρος της Ομοσπονδίας, που αποτελεί ομπρέλα των Κοι.Σ.Π.Ε. οι οποίοι επιχειρούν συλλογικά και δρουν ταυτόχρονα ως Μονάδες Ψυχικής Υγείας, ήταν τα τελευταία τρία χρόνια ο Ημαθιώτης Ιατρός Εργασίας, Σωτήρης Κουπίδης.
Στις πρόσφατες εκλογές της Ομοσπονδίας, στις 16 Ιουνίου 2018, ο κ. Κουπίδης επανεκλέχθηκε πρόεδρος για δεύτερη θητεία.
Τον βρήκαμε στο Foyer της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, το οποίο λειτουργεί ο Κοι.Σ.Π.Ε. Ημαθίας «Δεσμός» και μας έδωσε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη.
Τι σηματοδοτεί η επανεκλογή σας στην Πανελλήνια Ομοσπονδία;
Εκλέχτηκα πρόεδρος σε ένα Διοικητικό Συμβούλιο με πολύ φιλότιμους και εργατικούς συνεργάτες και πάνω από όλα συνοδοιπόρους και φίλους. Προέχει η συστηματική εργασία και η κοινή προσπάθεια για την εμπέδωση του θεσμού των Κοινωνικών Συνεταιρισμών, για την περαιτέρω ανάπτυξη τους και για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας τους.
Όλα τα παραπάνω έχουν έναν και μόνο στόχο. Την ενίσχυση της εργασίας και την εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας για άτομα με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας. Ακόμα και αν στην πρώτη τριετία έγιναν λάθη, στην δεύτερη τριετία δεν συγχωρούνται. Τέλος η περαιτέρω ενότητα μεταξύ των Κοι.Σ.Π.Ε. και η διαφανής και δημοκρατική λειτουργία τους θα είναι στην κορυφή των θεμάτων και των προτεραιοτήτων του νέου Δ.Σ.
Τι ακριβώς είναι η Ομοσπονδία και τι κάνουν τα μέλη της;
Η Π.Ο.Κοι.Σ.Π.Ε. είναι σήμερα το μοναδικό δευτεροβάθμιο όργανο εκπροσώπησης στον χώρο της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στη χώρα. Η μεγάλη οικογένεια των Κοι.Σ.Π.Ε., το Κοινωνικό Συνεταιριστικό Κίνημα των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα αριθμεί σήμερα 28 Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Π.Ε. σε όλη την Ελλάδα και 3 πρωτοβουλίες σύστασης νέων. Περαιτέρω αριθμεί πάνω από 3100 συνεταιριστές εκ των οποίων οι 1500 είναι άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Είναι ένα μαζικό κίνημα στο οποίο εργάζονται 540 άτομα, με τους 320 να είναι εργαζόμενοι με αναπηρία και μειονεξία στην εργασία.
Ο κύκλος εργασιών των Κοι.Σ.Π.Ε. ανήλθε το έτος 2016 σε 4.220.700 ευρώ, έναντι 3.506.000 ευρώ το 2015 και το 2017 από τα προσωρινά στοιχεία φαίνεται να ξεπερνά τα 4.800.000 ευρώ χωρίς επιχορηγήσεις. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι είναι ένα μεγάλο οικοσύστημα στον χώρο της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας, το οποίο πέρα από την εργασία, παράγει και κοινωνική υπεραξία.
Εννοείτε θέσεις εργασίας για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας τα οποία, υπό άλλες συνθήκες, θα ήταν αποκλεισμένοι από τον χώρο εργασίας;
Ακριβώς! Οι Κοι.Σ.Π.Ε. τοποθετούν το θέμα της εργασίας στην ουσιαστική του διάσταση. Η εργασία είναι δικαίωμα και όχι μόνο θεραπεία. Καταγράφουν λοιπόν και κατοχυρώνουν τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών ως κοινωνικών υποκειμένων με θετικό τρόπο. Αποτελούν επίσης μια πρόταση πολιτισμού, αφού μια κοινωνία χαρακτηρίζεται από τη μεταχείριση που επιφυλάσσει στους πιο αδύναμους πολίτες της, οι οποίοι λόγω κοινωνικής θέσης ή ελλειμματικότητας αδυνατούν να ενσωματωθούν αυτόνομα στον κοινωνικό ιστό και να επιτελέσουν τον κοινωνικό τους ρόλο.
Περαιτέρω, οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί αποτελούν ένα συντελεστή ποιότητας στην κοινωνική ανάπτυξη και συνοχή, φιλικό στα πρόσωπα που μειονεκτούν και τα οποία βρίσκονται σε συνθήκες αποκλεισμού, ή έχουν έλλειμμα δεξιοτήτων, μαζί βέβαια με ειδικές ικανότητες, οι οποίες δεν έχουν αξιοποιηθεί και δεν έχουν βρει άλλα πεδία ευκαιριών. Μέσα όμως από τους Κοι.Σ.Π.Ε. συμβαίνει και κάτι ακόμα.
Παράγεται ιδεολογική, εργασιακή και επιστημονική υπεραξία και αυτό είναι εξόχως σημαντικό διότι σήμερα που απειλούνται όλοι, ως πολίτες, ως εργαζόμενοι, ως κοινωνικά και πολιτικά υποκείμενα αλλά και ως υπάρξεις, οι ψυχικά ασθενείς, πλήττονται πρώτοι και περισσότερο.
Βρισκόμαστε στο φουαγιέ της Στέγης το οποίο λειτουργεί πλέον το ημαθιώτικο μέλος σας, μετά από μια εξαιρετική ανακαίνιση… Τι έχετε να πείτε για τον τοπικό Κοι.Σ.Π.Ε. «Δεσμός»;
Ο Δεσμός Ημαθίας είναι ένας νέος σχετικά Συνεταιρισμός, καθώς ιδρύθηκε μόλις το 2014. Αποτελεί έναν από τους πιο ταχέως αναπτυσσόμενους Κοι.Σ.Π.Ε. Και αυτό δεν έγινε φυσικά τυχαία. Έγινε από την αγάπη και το μεράκι πολλών ανθρώπων με επικεφαλής τον έγκριτο ψυχίατρο και αγαπητό συνάδελφο κ. Γραμματικόπουλο στη θέση του προέδρου. Η όλη προσπάθεια ενισχύθηκε από την πρώτη ημέρα από ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας που σήμερα πολλοί από αυτούς είναι εργαζόμενοι του. Υποστηρίχθηκε από επαγγελματίες ψυχικής υγείας που στην περιοχή της Ημαθίας δεν είναι πολλοί. Τέλος υποστηρίχθηκε και από φορείς όπως ο Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ημαθίας, αλλά και ο Δήμος Βέροιας.
Την συνεισφορά του Δήμου Βέροιας στο πρωτότυπο και καινοτόμο εγχείρημα της δημιουργίας και υποστήριξης της Κοινωνικής Επιχείρησης, ανέδειξε πρόσφατα ο Δήμαρχος Βέροιας στο 3ο Συνέδριο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας που διοργάνωσε η Ομοσπονδία μας στην Αθήνα στις 15 Ιουνίου 2018.
Πέραν της σημαντικής αυτής στιγμής, η πιο όμορφη στιγμή στο συνέδριο ήταν η πρεμιέρα ενός ιδιαίτερου και μοναδικής αξίας και αισθητικής νέου προϊόντος του Κοι.Σ.Π.Ε. Δεσμός. Μετά τη λειτουργία του πανέμορφου café Foyer που μας φιλοξενεί, ο Δεσμός δημιουργεί πορτραίτα με μία ιδιαίτερη τεχνική επεξεργασίας του ξύλου στο εργαστήριο που έχει αναπτύξει. Αξίζει να δείτε ενδεικτικά πορτραίτα στο εκθετήριο του Foyer και να παραγγείλετε το δικό σας, στέλνοντας απλά μία φωτογραφία της αρεσκείας σας στον Κοι.Σ.Π.Ε.
Δεν θα μπορούσαμε να παραβλέψουμε κ. Κουπίδη και την πολιτική σας δράση… Να θυμίσουμε ότι ήσασταν υποψήφιος στην Ημαθία με το Ποτάμι, στις εθνικές εκλογές του 2015 και μάλιστα πρώτος σε ψήφους. Πόσο νερό έχει κυλήσει από τότε μέχρι το…Κίνημα Αλλαγής;
Το Ποτάμι ως νεοπαγής πολιτικός σχηματισμός εμφάνισε από νωρίς σημάδια πολιτικής απειρίας. Σε πολλά πράγματα έγιναν γρήγορα βήματα. Βιαστήκαμε για παράδειγμα να πάρουμε θέση για το Μακεδονικό ζήτημα, πριν καν δούμε το περιεχόμενο της συμφωνίας. Σε άλλα πάλι πράγματα αδρανήσαμε χαρακτηριστικά, έως εγκληματικά θα έλεγα. Για παράδειγμα δεν αναχαιτίσαμε με σκληρό και αποφασιστικό τρόπο τις αβάσιμες αλλά και άδικες προσωπικές επιθέσεις εναντίον του Σταύρου Θεοδωράκη που τον παρουσίαζαν ως το αγαπημένο παιδί συστημικών οικονομικών παραγόντων. Και μάλιστα οι κατηγορίες να πηγάζουν από τους πιο συστημικούς παίκτες του πολιτικού σκηνικού τα τελευταία 30 χρόνια.
Τα αποτέλεσμα της ανωριμότητας μας και των αδυναμιών μας το βιώσαμε σκληρά και βέβαια υπεστήκαμε γρήγορη φθορά. Το Ποτάμι πολεμήθηκε λυσσαλέα για να μην καταλάβει ποτέ τη θέση για την οποία δημιουργήθηκε στο πολιτικό μας στερέωμα. Τον πολιτικό φορέα που θα αποτελούσε τη βάση και το ορμητήριο των νέων ιδεών, των νέων ανθρώπων του μόχθου και της παραγωγής, αυτών που επιζητούν τις μεταρρυθμίσεις και την πρόοδο της κοινωνίας μας.
Βλέπετε, εμείς δεν ήμασταν επαγγελματίες πολιτικοί και ούτε δεχτήκαμε να μας «ξεβλαχέψουν» - για να χρησιμοποιήσω έναν όρο επικαιρότητας – διάφοροι επαγγελματίες πολιτικοί ή έμπειροι κομματάρχες παλαιάς κοπής.
Το Ποτάμι έπρεπε αλλά δεν μπόρεσε να πρωταγωνιστήσει στην συμπόρευση όλων των προοδευτικών, δημοκρατικών και μεταρρυθμιστικών δυνάμεων της χώρας. Τελικά στο εγχείρημα της ανασύστασης του Κεντρώου χώρου, ο δικός μας μεταρρυθμιστικός λόγος σχεδόν εξαχνώθηκε με ευθύνη όλων μας, αλλά κυρίως από την επικράτηση παλαιών, δοκιμασμένων και πρωτίστως παλαιοκομματικών μηχανισμών από άλλους. Για τον λόγο αυτό σήμερα τα περισσότερα εναπομείναντα στελέχη και φίλοι του Ποταμιού αισθάνονται από άβολα έως αμήχανα. Αρκετοί είμαστε πλέον ψυχολογικά απομακρυσμένοι.
Τι έχετε να πείτε για την συμφωνία με τα Σκόπια που υπογράφηκε στις Πρέσπες;
Ως Έλληνας, θα σας έλεγα ότι μία επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος θα ήταν προς όφελος της σταθερότητας της περιοχής με την ένταξη των γειτόνων στην οικογένεια της Ε.Ε. Ως Μακεδόνας θα σας έλεγα ότι οποιαδήποτε λύση θα έπρεπε να περιλαμβάνει ένα ιστορικό συμβιβασμό στη βάση αμοιβαίων υποχωρήσεων. Ως Πόντιος του οποίου οι παππούδες ξεριζώθηκαν από τις εστίες τους και έχοντας επίγνωση όλης της ιστορίας μας, θα σας έλεγα ότι οποιαδήποτε λύση χρειαζόταν μελέτη, επιστημονική τεκμηρίωση και ισχυρή πολιτική νομιμοποίηση.
Στην συμφωνία, πέραν του ονόματος, τα υπόλοιπα (γλώσσα, ιθαγένεια, εθνότητα) παντρεύονται με καταστροφικό τρόπο για τη γενιά μας, για τους προγόνους μας, αλλά κυρίως για τα παιδιά μας, τα οποία εύχομαι να μην κληθούν στο μέλλον να υπερασπιστούν τα σύνορα μας. Δεν φοβόμαστε τους Σλαβομακεδόνες σήμερα. Αλλά ποια θα είναι τα συμφέροντα των μεγάλων και ισχυρών στο μέλλον; Ποιες θα είναι οι ευρωπαϊκές σχέσεις σε 30 χρόνια από σήμερα; Πως θα είναι τα συμφέροντα και οι συσχετισμοί όχι μόνον στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια, αλλά και στην ευρύτερη γειτονιά μας (π.χ. Τουρκία, Αλβανία αλλά και Ρωσία); Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η Θεσσαλονίκη μας ήταν ανέκαθεν και θα συνεχίσει να είναι η πύλη της Ανατολής και πολλοί ισχυροί επιθυμούν αυτή την πύλη.
Συνοψίζοντας θα σας έλεγα ότι δεν συμφωνώ ούτε στην ουσία, δηλαδή στο περιεχόμενο της συμφωνίας που κατατέθηκε στο Κοινοβούλιο, αλλά ούτε και στη διαδικασία νομιμοποίησης και επικύρωσης που ακολουθείται.
