Της Χρύσας Μπέκα, Ψυχολόγου – ψυχοθεραπεύτριας
«Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένας σοφός γέροντας δάσκαλος. Είχε βαρεθεί να ακούει τον μαθητή του να παραπονιέται συνεχώς έτσι μια μέρα αποφάσισε να τον στείλει να του φέρει λίγο αλάτι.
Όταν εκείνος γύρισε πίσω, ο δάσκαλός του είπε να ρίξει μια γερή δόση σε ένα ποτήρι και μετά να το πιεί.
«Τι γεύση έχει;» ρώτησε ο δάσκαλος.
«Πικρή» είπε ο μαθητής.
Τότε ο δάσκαλος είπε στο νεαρό να πάρει άλλη μια χούφτα αλάτι και μετά να το ρίξει στην κοντινότερη λίμνη. Ο μαθητής έκανε ότι του είπε. Έπειτα ο δάσκαλος του είπε να το δοκιμάσει πίνοντας από το νερό της λίμνης και τον ξαναρώτησε τι γεύση έχει.
«Γεύση φρεσκάδας» απάντησε ο μαθητής.
«Το αλάτι το ένοιωσες καθόλου;» ρώτησε ο δάσκαλος.
«Όχι» απάντησε ο νέος.
Στο σημείο αυτό ο δάσκαλος έπιασε τα χέρια του μαθητή και του είπε:
«Ο πόνος στη ζωή μας είναι σαν το καθαρό αλάτι. Η ποσότητα του πόνου παραμένει η ίδια. Όμως η ποσότητα της πίκρας που δοκιμάζουμε, εξαρτάται κάθε φορά από το δοχείο μέσα στο οποίο βάζουμε τον πόνο.
Έτσι, το μόνο πράγμα που έχεις να κάνεις όταν υποφέρεις είναι να διευρύνεις την αίσθηση των πραγμάτων…
Πάψε να είσαι το ποτήρι.
Γίνε η λίμνη!…»
«Ιστορίες Ζεν»
Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας είναι ότι αυτό που μας συμβαίνει, αυτό που ζούμε δεν είναι τραυματικό. Ο τρόπος που επιλέγουμε να διαχειριστούμε τον πόνο μας είναι εκείνο που χαρακτηρίζει το βίωμα ως τραύμα. Αυτό που κάνει τον πόνο δυσβάστακτο είναι η σημασία που δίνουμε σε αυτόν. Ο πόνος που βιώνουμε φαντάζει ανυπέρβλητος, απλώς, επειδή είναι ο δικός μας πόνος.
Τον νιώθουμε στο κέντρο της ύπαρξής μας και ταυτιζόμαστε σε τέτοιο βαθμό μαζί του που ο πόνος γίνεται ο άξονας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η ζωή μας.
Τυφλωμένοι από τον εγωκεντρισμό, θεωρούμε ότι οι δυσκολίες μας είναι οι πιο μεγάλες και οι πιο σημαντικές, και ως εκ τούτου, δυσκολευόμαστε να πάρουμε την απαραίτητη απόσταση από τις καταστάσεις που ζούμε, η οποία θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη διαύγεια στην οπτική μας. Όπως αισθανόμαστε στην πικρότητα του αλατιού σε ένα μικρό ποτήρι. Και όσο μικρότερο είναι το ποτήρι, τόσο πιο πικρό το αλάτι…
Αν όμως ο πόνος αναπλαισιωθεί, αν τον βυθίσουμε στη λίμνη του πανανθρώπινου πόνου, θα διαπιστώσουμε πως αυτό που μας συμβαίνει, όσο σημαντικό κι αν είναι, δεν είναι μοναδικό φαινόμενο στην ανθρωπότητα. Υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που το βίωσαν και επι-βίωσαν μέσα από αυτή την εμπειρία.
Αν πάψουμε να εστιαζόμαστε στα στενά πλαίσια του προσωπικού μας πόνου, θα δούμε τον πόνο να συρρικνώνεται μέσα στην απέραντη λίμνη της ανθρώπινης δυστυχίας. Αν καταφέρουμε να αντιληφθούμε ότι η εμπειρία του πόνου για μια κατάσταση είναι μόνο μια πτυχή της ζωής μας, αν μπορέσουμε να πάρουμε απόσταση από το πρόβλημα που προκαλεί πόνο, θα διαπιστώσουμε πως είμαστε μεγαλύτεροι από τις δυσκολίες μας.
Όταν μπορούμε να διευρύνουμε την αίσθηση του πόνου και καταφέρουμε να δούμε ότι δεν αυτοπροσδιοριζόμαστε μέσα από τον πόνο αλλά ότι αυτός είναι μόνο ένα κομμάτι της εμπειρίας μας, ίσως μπορέσουμε να συνειδητοποιήσαμε ότι ο πόνος που τόσο φοβόμασταν, είναι απλώς το κίνητρο ή η προειδοποίηση για μια επερχόμενη αλλαγή.
Ο πόνος εκπαιδεύει, κατευθύνει στη διερεύνηση νέων λύσεων, βοηθά να ανακαλύψουμε τις βαθιά κρυμμένες δυνάμεις μας, μας κάνει πιο σοφούς. Ο πόνος είναι σύμμαχος που μας κρατά το χέρι στην αναζήτηση της βελτιωμένης εκδοχής του εαυτού μας.