Γράφει ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος
Θεολόγος -Φιλόλογος
Ο Σύλλογος των Παλατιτσίων τίμησε το Σάββατο το απόγευμα της 19 Μαΐου 2018 με τον καλύτερο τρόπο τη μνήμη 353 000 θυμάτων της τουρκικής μισαλλοδοξίας και της επάρατης εθνοκάθαρσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η εκδήλωσε πραγματοποιήθηκε στην αυλή του σχολείου της πόλης με απόλυτη επιτυχία. Αντέχει ακόμη και στις πιο αυστηρές κριτικές παρά το γεγονός ότι όλοι όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση ήταν ερασιτέχνες, άνθρωποι που έχουν τις δικές τους καθημερινές ασχολίες.
@@Ads@@
Την ημέρα εκείνη έκαναν την υπέρβασή τους και κατάθεση ψυχής στη μνήμη των προγόνων μας. Η εκδήλωση με το οπτικό-ακουστικό υλικό τις ομιλίες και τα σκηνικά δρώμενα προσέφερε θαυμασμό, συγκινήσεις και ψυχική λύτρωση με την άρτια απόδοση του ρόλου του ο καθένας. Όλοι όσοι παρευρέθηκαν και παρακολούθησαν την ημέρα εκείνη, στην πλειοψηφία τους ποντιακής καταγωγής, την εκδήλωση, ένιωσαν βαθιά μέσα τους τη θλίψη, τον πόνο και τα δάκρυα με τα οποία οι πρόγονοί μας πότισαν την ευλογημένη γη τους
Η επιτυχία αυτή της όμορφης παρουσίασης, πιστεύω ότι οφείλεται στις άοκνες και πολυήμερες προσπάθειες της πρόεδρου του Συλλόγου κ. Μαρίας Τοπαλίδου και των πολύτιμων συνεργατών της. Χρειάστηκε πολλή φαντασία, οργάνωση, και κόπο για την ολοκλήρωση αυτής της εικόνας που παρακολουθήσαμε. Ένας άλλος λόγος της επιτυχίας ήταν η επιλογή του θέματος. Όλη η παρουσίαση είχε επίκεντρο το ποιητικό έργο, του αείμνηστου συγγραφέα, ποιητή και μεγάλου οραματιστή γιατρό, Φίλωνα Κτενίδη: Η ΚΑΜΠΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ,( 1ο τεύχος Π.Ε.1950).1 Αφορμή στάθηκε η εργασία του γράφοντος «Εννοιολογική προσέγγιση της Καμπάνας του Πόντου» που δημοσιεύτηκε κατά ενότητες στην Ποντιακή Εστία, 2 αλλά και τον σχολιασμό της εξαίρετου φιλολόγου, Σοφίας Πιστοφίδου. Στην επιτυχία συνετέλεσε ακόμη και η συλλογική προσπάθεια των μελών του Συλλόγου στην άρτια οργάνωση και στη φανταστική παρουσίαση .
Η εκδήλωση άρχισε με το χαιρετισμό της κυρίας Προέδρου κ. Μαρίας Τοπαλίδου. Στην αρχή αναφέρθηκε στο φαινόμενο της σύγχρονης προσφυγιάς που παραπέμπει στα δεινά των Ποντίων προσφύγων στη Ρωσία στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Ευχαρίστησε όλους εκείνους που συνέδραμαν στην προσπάθεια της εκδήλωσης της μνήμης της Γενοκτονίας ,της 19 Μαΐου 1919. Αναφέρθηκε στο περιεχόμενο της Καμπάνας του Πόντου και τόνισε τη μεγάλη ιστορική και συναισθηματική σημασία του έργου.
Στο σύντομο χαιρετισμό που ακολούθησε ο φιλόλογος καθηγητής και Εκδότης της «Ποντιακής Εστίας» κ. Παναγιώτης Παπαδόπουλο, αναφέρθηκε στις συνθήκες έκδοσης της εργασίας του. Ευχαρίστησε για την τιμητική πρόσκληση την κ. πρόεδρο και την συνάδελφο κ. Άννα Γαβρά η οποία μεσολάβησε για την γνωριμία με το σύλλογο και είχε την επιμέλεια της εκδήλωσης. Στη συνέχεια ακολούθησε η συγκινητική ομιλία του κ. Κορυφίδη Λευτέρη. Με ένα εμπεριστατωμένο λόγο του κα εκφράσεις με βαρύνουσα έννοια για το δράμα των Ελλήνων του Πόντου άνοιξε η αυλαία για τη συγκινητική βραδιά.
Εντύπωση προκάλεσε η κατά περικοπές ανάγνωση του έργου από τους: .Άννα Γαβρά, Κορυφίδη Λευτέρη και Σαββίδου Ελένη σε συνδυασμό με την μελοποιημένη μουσική επένδυση συνοδεία της λύρας και το νταούλι.( Μητρόπουλος Γιώργος –Λύρα, Χριστοδουλόπουλος Θεόδωρος Νταούλι) Την ώρα που ακούγονται τα μελοποιημένα λόγια της Καμπάνας, γεμάτα θρήνο με τη γλυκόλαλη λύρα που προκαλεί συνειρμούς μιας άλλης εποχής επάνω στη σκηνή γυναίκες και άνδρες δίνουν το δικό τους τόνο. Με τις παραδοσιακές τους ενδυμασίες και κάποιες κοπέλες ντυμένες με τα μαύρα, με τις ανάλογες κινήσεις τους έκαναν όλη την εικόνα πιο δραματική. Όλα αυτά συνέβαιναν χωρίς να επισκιάζονταν από εντυπωσιακές προβολές (Παπαδοπούλου Μαρίνα) παραστάσεων και ήχων που συνόδευαν τις απαγγελίες ολοκλήρωναν την εικόνα πένθους.
Έκλεισε η συγκινητική εκδήλωση με τα παρατεταμένα χειροκροτήματα του πλήθους που παρακολούθησε με δέος σε αναπαράσταση το δράμα των Ποντίων.
Η ΚΑΜΠΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ είναι ένα μακροσκελές ποίημα (336) σε 15σύλλαβους στίχους που θυμίζει αρχαία ελεγεία. Εξιστορείται με ένα συναρπαστικό τρόπο η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού. Μέσα από την ποιητική έμπνευση του δημιουργού με επίκεντρο την άρνηση των ποντίων να εγκαταλείψουν τη γενέθλια γη τους, προτιμούν να πεθάνουν και να ενταφιαστούν εκεί παρά να απομακρυνθούν. Στίχοι συγκλονιστικοί και εκκωφαντικοί που θυμίζουν αρχαίες τραγωδίες του Σοφοκλή. Άνθρωποι που δε λυγίζουν από τα ανθρώπινα δεινά. Ανυψώνουν τη φωνή τους στον ουρανό και γίνονται αποτρεπτικό μήνυμα στις γενοκτονίες. Την πίστη στο Θεό δεν την εγκατέλειψαν. Μια χαρακτηριστική σκηνή από το ποίημα.
« Θεέ μ΄δείξον τη δύναμη Σ΄ Χριστέμ’ ποίσον το θάμα Σ’ ..
ποίσον με ίντα θέλτς.. μόνο σον τόπον μ’ αφς με αδά να θάφκουμαι,
σον τόπον ντ’ εγεννέθα, σο μνήμα όμπου έθαψα τη μάνα μ’ και τον κύρη μ»
Δεν μπορούν να συμφιλιωθούν με την ιδέα της εγκατάλειψης της γης τους. Επικαλούνται τον θάνατο παρά να φύγουν από τη γενέτειρά τους. Τελικά η θεϊκή εντολή, σαν ο « ο από μηχανής Θεός » που θυμίζει την αρχαία τραγωδία, δίνει τη λύση για τους νεκρούς που θα μείνουν εκεί θεματοφύλακες των ονείρων της ελληνικής φυλής και για δε τους επιζήσαντες, με την ευχή του Θεού Θα πορευθούν τον οδυνηρό δρόμο της προσφυγιάς .
Εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους όσοι έλαβαν μέρος στη ωραία Εκδήλωση και να μη παύσουν να θυμούνται τους νεκρούς μας. Μπορούμε να συχωρούμε όχι όμως να λησμονούμε.
Παίρνουν μέρος:
Ηλιάδου Δήμητρα, Ουρούτσι Κριστιάν,Ουρούτσι Λεντιάν, Παπαδοπούλου Παναγιώτα, Παπαδοπούλου Όλγα, Σαββίδης Αχιλλέας, Σαββίδου Ανδρομάχη, Σαββίδου Αρχοντία,
Σαββίδου Δ. Ελένη,Ισμαήλοβα Έμμα,Στυλίδης Χρήστος, Στυλίδου Ι. Ελευθερία,Στυλίδου Κ. Ελευθερία,Στυλίδου Ευαγγελία, Χαλιαμάντα Παρθένα.
Μητρόπουλος Γιώργος -Λύρα, Χριστοδουλόπουλος Θεόδωρος -Νταούλι, Σισμανίδης Στέφανος -Τραγούδι
Βιβλιογραφία
1. Φίλων Κτενίδης. Πολυγραφότατος συγγραφέας και γιατρός. Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το1889 αλλά στην Κρώμνη πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Είναι ο οραματιστής και πρωταγωνιστής της επανίδρυσης της Μονής της Παναγίας Σουμελά του Πόντου στην Καστανιά Βεροίας. Εξέδωσε την Ποντιακή Εστία από το 1950-1963.Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 1963 και ενταφιάστηκε στην Π.Σουμελά.
2.«Εννοιολογική προσέγγιση» της Καμπάνας του Πόντου υπό του Π. Παπαδόπουλου εκδ. Αδελφών Κυριακίδη 2012.
3.Ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος υπηρέτησε σε Γυμνάσια-Λύκεια στην Ελλάδα και στα Ελληνόπουλα στο εξωτερικό όπου ίδρυσε Ποντιακό Σύλλογο. Με τα ποντιακά ασχολείται 30 χρόνια με ομιλίες και συμμετοχή του στα διάφορα Συνέδρια.
