Της Χρύσας Μπέκα, Ψυχολόγου – ψυχοθεραπεύτριας
«Έχω τόσα πολλά προβλήματα που δεν ξέρω από πού ν’ αρχίσω», είπε ο άντρας που μόλις είχε πατήσει τα σαράντα, με μια έκφραση τέτοιας δυστυχίας στο πρόσωπό του που ήταν από μόνη της αρκετή απόδειξη για τους ισχυρισμούς του.
«Τίποτε δεν πάει καλά στη ζωή μου. Συνέχεια βρίσκω τον εαυτό μου μπερδεμένο σε καταστροφικές σχέσεις, πρώτα με τον πατέρα μου, έπειτα με τη γυναίκα μου και, από το διαζύγιό μου και μετά, με τους φίλους και τις ερωμένες μου. Ξέρω πως μάλλον προσελκύω λάθος ανθρώπους, αλλά πώς μπορώ να το σταματήσω; Ενώ έχω καταλάβει το πρόβλημά μου και ο Θεός ξέρει πόσο χρόνο έχω αφιερώσει σε θεραπεία, καταλήγω να σχετίζομαι πάντα με λάθος ανθρώπους. Το ίδιο ισχύει και στη δουλειά μου. Ακόμα και τα παιδιά μου με κακομεταχειρίζονται. Ακόμα και ο σκύλος μου!»
Ο άγιος γέροντας άκουγε με προσοχή τον άντρα που συνέχιζε με την ίδια διάθεση αυτολύπησης. Κατά τη διάρκεια μιας παύσης τον ρώτησε:
«Πώς νιώθεις για το ύψος σου;»
«Το ύψος μου; Δεν το σκέφτομαι καθόλου.» Συνοφρυώθηκε και έσφιξε τα χείλια του. «Το ύψος μου;» Το σκέφτηκε λιγάκι. «Μια χαρά είναι το ύψος μου. Γιατί;»
«Γιατί όλους εμάς που δεν γεννηθήκαμε δέσμιοι της φτώχιας ή κάποιας αρρώστιας», είπε ο άγιος γέροντας, «υπάρχει ορθάνοιχτος μπροστά μας ένας ολόκληρος κόσμος επιλογών. Έχω συλλογισθεί για καιρό πάνω σ’ αυτό το θέμα και τώρα καταλαβαίνω πως το μόνο πράγμα για το οποίο δεν έχουμε επιλογή στη ζωή μας είναι το μπόι μας.
Αυτό είναι το μοναδικό πράγμα που είναι δεδομένο. Καταλήγουμε να παραπονιόμαστε για το μπόι μας και αυτό είναι όλο».
«Θα ήταν πολύ ανόητο να παραπονιέται κανείς για κάτι τέτοιο», είπε ο προσκυνητής από τη θέση υπεροχής που του έδιναν όλα αυτά τα σοβαρά προβλήματα που είχε να αντιπαραθέσει.
«Είναι πραγματικά πολύ ανόητο, αφού δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να το αλλάξουμε», χαμογέλασε ο Τζο.
«Όχι όμως πιο ανόητο από το να παραπονιόμαστε για όλα εκείνα τα προβλήματα της ζωής μας που μπορούμε να επιλέξουμε να τα αλλάξουμε».
Susan Trott
«Ένας άγιος άνθρωπος»
Είμαστε οι σεναριογράφοι της ζωής μας. Οι εμπνευστές της ιστορίας που ζούμε, η οποία είναι η συνωμοτική έκφραση των βαθύτερων πεποιθήσεων και των κρυμμένων επιδιώξεων μας. Σκηνοθετούμε το έργο με βάση όλα εκείνα που θα θέλαμε να ζήσουμε ή που φοβόμαστε ότι θα συμβούν. Είμαστε πρωταγωνιστές που συμμετέχουν ενεργά στη δράση, επιλέγοντας δώσουν νέα πνοή στην πλοκή της ιστορίας. Το «έργο» που βλέπουμε στις οθόνες του μυαλού μας είναι αποκλειστικά δική μας κατασκευή. Είμαστε συνένοχοι για όλα όσα διαδραματίζονται στη ζωή μας, επειδή συνειδητά ή ασυνείδητα επιλέξαμε να τα ζήσουμε.
Δημιουργούμε την προσωπική μας εμπειρία, καθώς αυτό που βιώνουμε είναι αντανάκλαση των δικών μας επιλογών. Αν δεν μας αρέσει η δουλειά μας, είμαστε υπεύθυνοι που επιλέγουμε να παραμείνουμε. Αν είμαστε υπέρβαροι, έχουμε την ευθύνη της σωματικής μας κατάστασης. Αν δεν είμαστε ικανοποιημένοι από τις διαπροσωπικές μας επαφές, είμαστε υπεύθυνοι που εξακολουθούμε να διατηρούμε τη δυναμική αυτών των σχέσεων. Αν είμαστε δυστυχείς, έχουμε μερίδιο ευθύνης για τις φυλακές που χτίσαμε γύρω μας. Τα συναισθήματα που νιώθουμε είναι αποτελέσματα των καταστάσεων που δημιουργούμε. Όποιες και αν είναι οι συγκυρίες, ό, τι και αν φέρει στο δρόμο μας η τύχη, οτιδήποτε και αν συμβεί που υπερβαίνει τις προσδοκίες μας και σε κάθε απρόβλεπτη ανατροπή της μοίρας, εξακολουθούμε να έχουμε την τελική ευθύνη του χειρισμού της κατάστασης.
Αυτή είναι η αλήθεια. Ωστόσο, είναι πολλοί εκείνοι που λανθασμένα επιλέγουν να αποποιηθούν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί, και πάλι, επιλέγουν να μείνουν στο ρόλο του θύματος, ανασκευάζοντας την πραγματικότητα και διατηρώντας την ψευδαίσθηση ότι το σύμπαν συνωμοτεί εναντίον τους και οι άλλοι υπονομεύουν την ευτυχία τους. Η εμμονή σε αυτό το μοτίβο σκέψης είναι αντιπαραγωγική και δεν οδηγεί σε καμία περίπτωση στην επιθυμητή αλλαγή της δυσάρεστης συνθήκης. Ο καθένας μας είναι πρωταγωνιστής της ζωής του και αναπόφευκτα δημιουργός του πεπρωμένου του. Αρκεί να αναλογιστεί πως η κινητήριος δύναμη της ζωής είναι η καθημερινές επιλογές και οι συνέπειες που τις συνοδεύουν, και να αναλάβει την αποκλειστική ευθύνη των αποφάσεων του. Άλλωστε η δυνατότητα να επιλέγουμε είναι η βάση της ελευθερίας που χαράζει νέους ορίζοντες, πάνω από τον σκοτεινό και επαναληπτικό βηματισμό της καθημερινότητας.