Του Μάκη Δημητράκη
Αν και είμαι “γέννημα-θρέμμα” της Βέροιας, δεν είχα-μέχρι πριν λίγες ημέρες την ευκαιρία να επισκεφτώ το Γηροκομείο της πόλης μας, για το οποίο είχα ακούσει αρκετές φορές – σε ανάλογες συζητήσεις – πολύ θετικά σχόλια για το επιτελούμενο έργο κατά την τελευταία πενταετία.
Ανήμερα όμως της εορτής της Υπαπαντής – εορτή της Μητέρας σε παλιότερες εποχές – επισκέφτηκα το ίδρυμα μαζί με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Λυκείου Ελληνίδων Βέροιας που την ίδια μέρα, παρέθετε γεύμα στους τροφίμους του ιδρύματος.
Ομολογώ, ότι από την πρώτη στιγμή της άφιξης μας, εντυπωσιάσθηκα από τα όσα είδα και βίωσα τις λίγες ώρες που βρέθηκα εκεί.
Στη μεγάλη αίθουσα υποδοχής και εκδηλώσεων, μας υποδέχτηκαν οι κυρίες Μαρία Κάτσιου, πρόεδρος του ιδρύματος και Ευδοξία (Δόξα) Χατζηευστρατιάδου-Μούρτζιου (πρόεδρος) και Βαρβάρα Λεονταρή (μέλος) του “Αδελφάτου” του ίδιου ιδρύματος.
Στην τεράστια σάλα-υποδοχής με τα καινούρια έπιπλα, τις αναπαλαιωμένες αντίκες και την άριστη διακόσμηση – που όλα συνηγορούν σε ένα θαυμάσιο και ευχάριστο περιβάλλον – συναντήσαμε αρκετούς από τους τροφίμους. Ήπιαμε παρέα το καφεδάκι μας και είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε μαζί τους.
Τάξη, καθαριότητα, στοργικό περιβάλλον, περιποίηση. Είδα στα μάτια των “τροφίμων”, την ακτινοβολία της ζωής και της χαράς. Θα μπορούσα να πω, πως στις εκφράσεις τους, έβλεπες και ένιωθες ευγνωμοσύνη και ικανοποίηση.
Είχα την ευκαιρία αλλά και την τιμή να “ξεναγηθώ” σε όλους τους χώρους του ιδρύματος και να διαπιστώσω “ιδίοις όμμασι” το έργο που επιτελέστηκε αλλά και επιτελείται στο ίδρυμα.
Μετά τις δύο τελευταίες μεγάλες δωρεές των κ.κ. Σπύρου Σαββαΐδη και Αντώνη Κρετσόβαλη τα πάντα έχουν αλλάξει όπως διαπίστωσα. Οι δύο ανακαινισθείσες πτέρυγες, που φέρνουν και τα ονόματα των ευεργετών-δωρητών, δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα καλά ξενοδοχεία.
Δωμάτια 2-3 κλινών φωτεινά και ευάερα. Όλα διαθέτουν ψυγείο και τηλεόραση. Ειδικά δωμάτια για ειδικές περιπτώσεις και στους διαδρόμους τους διακοσμημένους με πίνακες και έργα ζωγραφικής, μικρά σαλονάκια. Οι κοινόχρηστοι και βοηθητικοί χώροι άριστοι.
Το προσωπικό του ιδρύματος, επιστημονικό και βοηθητικό, ευγενικό, πρόσχαρο και σίγουρα πάνω από όλα υπομονετικό.
Σε όλα τα θετικά ήρθε να προστεθεί, και η καθημερινή προσφορά των μελών των δύο συμβουλίων: Γηροκομείου και Αδελφάτου. Ανιδιοτελώς προσφέρουν πολλά, “κόβουν” χρόνο και στοργή, θαλπωρή και ενδιαφέρον από τις οικογένειες τους για να προσφέρουν στους απόμαχους και “άτυχους” της ζωής. Τους γνωρίζουν όλους με τα μικρά τους ονόματα, όπως γνωρίζουν και κάποια ιδιαίτερα προσωπικά τους προβλήματα που κουβεντιάζουν μαζί τους.
Σε ιδιαίτερο χώρο είδα φωτογραφίες μεγάλων δωρητών του ιδρύματος ενώ στη μεγάλη σάλα και σε επίκαιρες θέσεις υπάρχουν τα πορτρέτα των δύο μεγάλων ιδρυτών – ευεργετών Δημητρίου και Βασιλικής Σωσσίδη.
ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ
Το 1957 μια ομάδα φιλάνθρωπων Βεροιωτάδων, ίδρυσε το Γηροκομείο Βέροιας, σαν σωματείο με την επωνυμία, “Αδελφάτο Γηροκομείο Βέροιας” , το οποίο στεγάσθηκε στην “έπαυλη Σωσσίδη” που παραχωρήθηκε στο σωματείο ενώ αργότερα το ζεύγος Σωσσίδη παραχώρησε-δώρισε την έπαυλη με νόμιμες συμβολαιογραφικές πράξεις. Ταυτόχρονα παραχωρήθηκε και ο αύλειος χώρος της έπαυλης συνολικής έκτασης 3.300 τ.μ.
Το 1958 άρχισε να λειτουργεί το Γηροκομείο στα “δωμάτια της έπαυλης” ενώ η νέα- σημερινή πτέρυγα ανεγέρθηκε το 1971. Τα τελευταία χρόνια, μετά από ενέργειες των διοικήσεων, έγινε και η μόνωση του κτιρίου με ευγενική χορηγία του ιδρύματος “Σταύρος Νιάρχος”.
Το ζεύγος Σωσσίδη
Ο Δημήτρης Σωσσίδης (Σιόσιος το παλαιότερο όνομα) καταγόταν από το Νυμφαίο της Φλώρινας με απώτερη καταγωγή τη βλαχοπολιτεία Μοσχόπολη. Τα μέλη της οικογένειας Σωσσίδη δημιούργησαν, με την ενεργητικότητα τους σε πολλά μέρη του κόσμου μια «αυτοκρατορία καπνού και σε πολλά μέρη της Ελλάδας διάφορες επιχειρήσεις. Στη ευρύτερη περιοχή του “Πανοράματος Βέροιας” έστησαν το 1904 κλωστοϋφαντουργείο και εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την επωνυμία “Βέρμιο” όπου απασχολούνταν 400 εργάτες από τη Βέροια. Στο χώρο των επιχειρήσεων τους, έκτισαν και την εκκλησία της Αγίας Τριάδας που αγιογράφησε δωρεάν ο ζωγράφος από την Κουμαριά Τούσιας Καμπανάρης ή Αναστασίου ή Αναστασόπουλος.
Η εκκλησία, επίσης, του Αγίου Αθανασίου στο Κοιμητήριο της Βέροιας είναι δωρεά του ζεύγους Σωσσίδη.
Η δωρήτρια Βασιλική, χήρα Δημήτριου Σωσσίδη, το γένος Αποστόλου και Ναούμας Σαχίνη, γεννήθηκε στη Σιάτιστα το Σεπτέμβριο του 1889. Μετά το θάνατο του συζύγου της και αφού δώρισε την έπαυλη της στο Γηροκομείο, εγκαταστάθηκε σε διαμέρισμα μέσα στην πόλη. Πέθανε τον Ιούνιο του 1972 στη Θεσσαλονίκη.
Η “έπαυλη” Σωσσίδη
Το σπίτι (έπαυλη) του ζεύγους Σωσσίδη υπήρξε αλλά και είναι ένα οίκημα υψηλής αρχιτεκτονικής, σε λόφο που δεσπόζει στη Βέροια κτισμένο με πολλές ευρωπαϊκές επιδράσεις. Κτίστηκε το 1924 από Βέλγους μηχανικούς και αρχιτέκτονες, σε οικόπεδο 3.300 τ.μ. με ιδιόκτητο δρόμο.
Η έπαυλη, κατά τη χρήση της, αναπτύσσονταν σε τρία επίπεδα με συνολικό εμβαδόν περίπου 600 τ.μ. Διέθετε έντεκα μεγάλους χώρους που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχή σαν χώροι όπου διέμεναν οι τρόφιμοι του Γηροκομείου. Διέθετε επίσης πολλούς βοηθητικούς χώρους, στεγασμένη βεράντα ενώ εξωτερικά υπήρχε (και υπάρχει) κήπος με παρτέρια ενώ παλαιότερα υπήρχε εκπληκτική βεράντα και σιντριβάνια.
Θεωρώ πως η έπαυλη αποτελεί ένα κομμάτι της ιστορίας της Βέροιας αφού το 1941, μετά την εισβολή των Γερμανών, το οίκημα επιτάχθηκε και αποτέλεσε την έδρα της γερμανικής διοίκησης (comandature) όπως μαρτυρά και πινακίδα που υπάρχει στην πρόσοψη του κτιρίου.
Στις μέρες μας η αναπαλαίωση της έπαυλης κρίνεται απαραίτητη. Η τωρινή διοίκηση αποκατάστησε την ξυλοσκεπή και τις υδρορροές για να αποφευχθεί η κατάρρευση του οικήματος. Θα πρέπει όμως να ενδιαφερθούν άμεσα οι φορείς της πόλης για την πλήρη αποκατάσταση και αξιοποίηση της.
Παραπλεύρως της έπαυλης το ζεύγος Σωσσίδη “έκτισε” και ναΰδριο αφιερωμένο στην Ύψωση του Τίμιου Σταυρού. Το τελευταίο καιρό αποκαταστάθηκαν οι φθορές του από τον χρόνο και στις μέρες μας αγιογραφείται και το εσωτερικό του ναού έτσι που να ικανοποιούνται πλήρως και οι θρησκευτικές ανάγκες των “τροφίμων”.
Η Διοίκηση του Γηροκομείου
Τη διοίκηση του Γηροκομείου, για την εύρυθμη λειτουργία του, ασκεί Διοικητικό Συμβούλιο που την τελευταία πενταετία αποτελούν οι: Μαρία Κάτσιου (πρόεδρος) και τα μέλη Ιωάννης Μούρτζιος, Ελένη Γουτσίκα, Γεώργιος Μπιλέκας, Χρήστος Δρούγκας, Αγγελική Σιδηροπούλου και Σοφία Κυροπούλου.
Παράλληλα με την Διοίκηση του Γηροκομείου υπάρχει επικουρικά, το “Αδελφάτο του Ιδρύματος” που ανάμεσα σε όλα τα άλλα που έχει να κάνει φροντίζει και την ανεύρεση πόρων για τη λειτουργία του ιδρύματος. Τα μέλη του Αδελφάτου την τελευταία πενταετία είναι: Ευδοξία (Δόξα) Μούρτζιου (πρόεδρος), Βαρβάρα Λεοντάρη, Μαγδαληνή Γιαννακάκη, Γιαννούλα Παπαδοπούλου, Αναστασία Σαββαίδου, Αναστασία Υγροπούλου, Δέσποινα Ζυγουλιάνα και Ελένη Μπιλαδέρη.
Επίτιμος Πρόεδρος του Γηροκομείου είναι, σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας, ο εκάστοτε Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.
Αναχώρησα από το Γηροκομείο μας, πλήρως ικανοποιημένος και νιώθοντας ευγνωμοσύνη απέναντι σε όλους αυτούς που με τον οποιοδήποτε τρόπο εμπλέκονται στην εύρυθμη λειτουργία ενός ιδρύματος στολίδι της Βέροιας που σήμερα τιτλοφορείται “Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων-Σωσσίδειο Γηροκομείο Βέροιας”.
Συγχαρητήρια σε όλους όσοι συμβάλουν στη δημιουργία ενός χώρου καλοσύνης και ανθρωπιάς. Σε όλους για το θεάρεστο έργο που επιτελούν.
Κλείνοντας θα ήθελα και να ευχαριστήσω τη Δόξα και τον Γιάννη Μούρτζιο και τον διευθυντή του ιδρύματος Βασίλειο Ματραντζή για τον πολύτιμο χρόνο που μου αφιέρωσαν για το “οδοιπορικό” αυτό και να διαβεβαιώσω – αν μου επιτρέπεται – ότι όσοι συμπολίτες μου προσφέρουν στο Γηροκομείο μας, με οποιονδήποτε τρόπο, να είναι σίγουροι ότι η προσφορά τους “πιάνει τόπο”.
