Γράφει η Νανά Παπαϊωάννου
φιλόλογος - λογοτέχνις
« αυτός τε γαρ Έλλην γένος ειμί τ’ωρχαίον και αντ’ ελευθέρης δεδουλωμένην ουκ αν εθέλοιμι οράν την Ελλάδα» Αλέξανδρος Α’ , βασιλιάς της Μακεδονίας (495-450 π.Χ)
Παραμονή της μάχης των Πλαταιών (479 π.Χ). Μέσα στο ζοφερό σκοτάδι, μια ανθρώπινη φιγούρα περνά, με μεγάλες προφυλάξεις, από το στρατόπεδο των Περσών στην αντίπερα πλευρά, όπου είναι στρατοπεδευμένες οι σύμμαχες ελληνικές δυνάμεις ξηράς, 30.000 περίπου, στο σύνολό τους (Σπαρτιάτες, Αθηναίοι, Πλαταιείς, Αιγινήτες, Μεγαρείς και Κορίνθιοι). Οι φρουροί του ελληνικού στρατοπέδου τον ακινητοποιούν, θεωρώντας τον κατάσκοπο των εχθρών.
Ζητά να δει τους Έλληνες στρατηγούς, μιλώντας τους στην ελληνική γλώσσα. Έχει να τους πει πολύ σπουδαία μυστικά, που αφορούν την επικείμενη επίθεση των Περσών εναντίον των Ελλήνων. Τον περνούν από εξονυχιστικό έλεγχο και στη συνέχεια τον φέρνουν στην σκηνή, όπου γίνεται το συμβούλιο των στρατηγών. Του υποβάλλουν απανωτές ερωτήσεις, του εκφράζουν τη δυσπιστία τους, ως προς τον καλοπροαίρετο σκοπό του, να τους επισκεφτεί, μέσα στα άγρια μεσάνυχτα. Κι έχουν τον λόγο τους, αφού ο ίδιος, ως απεσταλμένος του Πέρση στρατηγού Μαρδόνιου, λίγους μήνες πριν, είχε φέρει προτάσεις στους Αθηναίους για συμμαχία, που τις απέρριψαν ασυζητητί.
Κι όταν συνεχίζουν να δυσπιστούν, εκφράζοντας τις αμφιβολίες τους, ξεσπά με τη στεντόρεια φωνή του, ο Αλέξανδρος Α’, ο τότε βασιλιάς της Μακεδονίας:
«αυτός τε γαρ Έλλην γένος ειμί τ’ωρχαίον και αντ’ελευθέρης δεδουλωμένην ουκ αν εθέλοιμι οράν την Ελλάδα => γιατί εγώ κατάγομαι από παλιά ελληνική γενιά και σε καμιά περίπτωση δεν θα’ θελα να δω την Ελλάδα σκλαβωμένη, παρά μόνον ελεύθερη.»
Πείστηκαν οι Έλληνες στρατηγοί, τόσο από την ειλικρίνεια των λόγων του, όσο και από την έκφραση του προσώπου του, που κάθε άλλο παρά έκφραση προδότη έδειχνε. Γιατί ο προδότης, όσο και καλό προσωπείο να φορέσει, δεν μπορεί ν’ αποκρύψει το σκοτεινό περίβλημα της θωριάς του.
Άλλωστε γνώριζαν την περιπέτειά του, το πώς δηλαδή βρέθηκε στο στρατόπεδο των Περσών με άλλους συμπατριώτες του, καθώς και με άλλους Έλληνες, τους οποίους είχε πάρει, δια της βίας, ο Ξέρξης, ως ομήρους και τους υποχρέωνε να πολεμούν στο πλευρό του (ο Μαρδόνιος την άνοιξη του 492 π.Χ εκστρατεύοντας κατά της Ελλάδος,
με πολυάριθμο στρατό και στόλο είχε επιβάλλει την περσική κυριαρχία στη Θράκη και στο κράτος της Μακεδονίας).
Δεν του πήγαινε του Μακεδόνα βασιλιά να επιτρέψει στον αλαζόνα Πέρση στρατηγό Μαρδόνιο, τον οποίο άφησε ο Ξέρξης αντικαταστάτη του, μετά την πανωλεθρία του στόλου του, στη ναυμαχία της Σαλαμίνας(480 π.Χ), να κατατροπώσει τον ενωμένο Ελληνικό στρατό ξηράς, με την αιφνίδια επίθεσή, που θα επιχειρούσε την επομένη. Θεωρούσε ύψιστο καθήκον του, αυτές τις κρίσιμες στιγμές, να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, θυσιάζοντας και την ζωή του, ακόμη. ( Μητρός τε και πατρός τε απάντων τιμιώτερον εστίν η Πατρίς). Γιατί άρρηκτοι δεσμοί τον συνέδεαν με τους Έλληνες της Νότιας Ελλάδας, το «όμαιμον, το ομόγλωσσον, το ομόθρησκον». Άλλωστε οι νικηφόρες μάχες που προηγήθηκαν ενάντια στους Πέρσες κατακτητές, υπέρ βωμών και εστιών και υπέρ της ελευθερίας της Πατρώας γης, καταξίωναν στη συνείδησή του την ανωτερότητα της φυλής του, ως προς τα ιδανικά που τη χαρακτήριζαν, με όλες τις πολιτιστικές διαστάσεις.
Πόση διαφορά ανάμεσα στο Τότε και το Σήμερα! Πόσο κατώτεροι των περιστάσεων και των μεγάλων ιστορικών στιγμών οι σύγχρονοι ηγέτες και ταγοί σε κάθε επίπεδο!
Οι μεγάλες αποφάσεις, που αφορούν τη μελλοντική ιστορική πορεία της Πατρίδας μας και την κοινωνικοπολιτική της υπόσταση, μέσα στον γεωγραφικό χώρο των Βαλκανίων αλλά και στο παγκόσμιο «γίγνεσθαι», λαμβάνονται, αβασάνιστα. Σκόπιμα ή όχι, λείπει η ευθύνη, απέναντι στις μελλοντικές γενιές, απαξιώνονται, χωρίς τον πρέποντα σεβασμό, οι αμέτρητοι, ανά τους αιώνες, νεκροί, που πότισαν με το αίμα τους το χώμα που πατάμε, για την ελευθερία, για τα ιερά και τα όσια. Λοιδορείται, δυστυχώς, το υψηλό αίσθημα της φιλοπατρίας και της αυτοθυσίας.
Ας μην λησμονούν, όμως, πως η Ιστορία καταγράφει, με ανεξίτηλη μελάνη, πρόσωπα και γεγονότα. Αναδεικνύει τα μεγάλα πολιτικά και εκκλησιαστικά αναστήματα, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, σε κρίσιμες ώρες, για τη σωτηρία της Πατρίδας και «πετά», στα αζήτητα, τους εκάστοτε μειοδότες και ψοφοδεείς(δειλούς).