Γράφει ο Παύλος Πυρινός
Πρώην Τοπικός Έφορος
Προσκόπων Βεροίας
Θεωρούμε επιβεβλημένο καθήκον να δημοσιεύσουμε την ανωτέρω φωτογραφία που απεικονίζει τους πρωτεργάτες ίδρυσης και οργανώσεως του Προσκοπισμού στη Βέροια.
Ο σκοπός της δημοσίευσης αυτής είναι:
1. Να θυμηθούν οι παλαιοί και να μάθουν οι νέοι ποιοι είναι οι πρωτεργάτες της προσκοπικής κίνησης στη Βέροια.
2. Να τους τιμήσουμε με διάφορες εκδηλώσεις (διαλέξεις, συναυλίες, ημερίδες, προσκοπικά παιχνίδια κ.ά.,) και
3. Κυρίως να τονίσουμε τις επιπτώσεις της προσκοπικής κίνησης στην κοινωνική, ηθική, θρησκευτική, εθνική και πατριωτική συνείδηση των προσκόπων και γενικότερα στο κοινωνικό σύνολο των κατοίκων της Βεροίας.
Πριν αναφερθούμε στους πρωτεργάτες του προσκοπισμού στη Βέροια, τιμής ένεκεν, να αναφέρουμε τους Γυμνασιάρχες Θεοχάρη Τσούτσινο και Αναστάσιο Λαζάρου (της περιόδου 1917-1919), τον ανθυπολοχαγό Βασίλη Ζαρκάδα και Ευάγγελο Παυλίνη, καθηγητή Σωματικής Αγωγής που πρωτοστάτησαν στον καταρτισμό της 36ης Ομάδας Προσκόπων Βεροίας.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΕΣ
1881-1944
Ο Εμμανουήλ Βελτσίδης, ένας από τους καλύτερους γιατρούς της Βεροίας πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στην πόλη μας ως γιατρός και στους τραυματίες Έλληνες-ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα.
Αγωνίστηκε όσο λίγοι για τη διάσωση του Ελληνισμού και της απελευθέρωσης της Μακεδονίας.
Διετέλεσε πρώτος Τοπικός Έφορος Προσκόπων Βεροίας. Στη θητεία του (1920) ο προσκοπισμός, παρόλες τις δυσκολίες, εξαιτίας των περιστάσεων, ανασυγκροτήθηκε και ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα.
Οι πρόσκοποι εξασκούντο και στη σκοποβολή με πολεμικά όπλα. Δυστυχώς στην κατοχή φονεύθηκε από τους Πουλικούς στο 6ο Δημοτικό Σχολείο Βεροίας.
1903-1960
Για τον Γεώργιο Γουδή δεν θα αναφερθώ στα βιογραφικά του ούτε στη σταδιοδρομία του ως δικηγόρου, ιδρυτού της ΧΕΟΒ (Χριστιανική Ένωση Ορθοδόξων Βεροίας) και των Κατηχητικών Σχολείων, ως Δημάρχου και Νομάρχου, ως συγγραφέα, αλλά τί πρόσφερε με την επανίδρυση και θεμελίωση του προσκοπισμού στη Βέροια.
Ο Γεώργιος Γουδής κάνει την εμφάνισή του στον προσκοπισμό το 1918, όταν πρωτοϊδρύθηκε στη Βέροια η 36η Ομάδα Προσκόπων με αρχηγό τον ανθυπολοχαγό Βασίλη Ζαρκάδα.
Οι πρώτοι πρόσκοποι ήταν:
1. Κύρος Κύρου
2. Αργύριος Δημητρακάκης
3. Γεώργιος Γουδής
4. Δημήτριος Κατσαμάκας
5. Δημήτριος Οικονόμου
6. Ιωάννης Δημάδης
7. Αναστάσιος Καρατζόγλου
8. Στέφανος Σακελλαρίδης
9. Γρηγόριος Οικονόμου
10. Παρμενίων Κούλης
11. Λάζαρος Κούλης
12. Ανέστης Καλλιαδέλης
13. Αρ. Τζαμπούρας
14. Αντώνιος Σαρηκωστής
Το 1930 ο φιλοπροοδευτικός Σύλλογος «Μέγας Αλέξανδρος» Βεροίας ζήτησε από τον Περιφερειακό Έφορο Μακεδονίας να αναγνωρίσει τις δύο προσκοπικές ομάδες που ίδρυσε.
Ο Τοπικός Έφορος Λαζαρίδης επισκέφθηκε τη Βέροια και «δια προσωπικής επιτοπίου μελέτης», όπως γράφει στο Γενικό Έφορο στην Αθήνα, «αναγνώρισε τας εν Βεροία ιδρυθείσας δύο προσκοπικάς ομάδας πρωτοβουλία του ως άνω Συλλόγου…».
Σύμφωνα με το παραπάνω έγγραφο, ζήτησε ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος «Μέγας Αλέξανδρος» Βεροίας να διοριστεί ως Τοπικός Έφορος Προσκόπων Βεροίας ο Γ. Γουδής, δικηγόρος, που διετέλεσε χρόνια πρόσκοπος και αρχηγός προσκόπων στη Βέροια και έχει «άπαντα τα ηθικά και τεχνικά προσόντα και υποδειχθέντα ομοφώνως παρ’ όλων των οργανώσεων και λοιπών αρχών του τόπου».
Ύστερα από όλα αυτά, ο αναπληρωτής Περιφερειακός Έφορος Θεσσαλονίκης Λαζαρίδης διόρισε (με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 32/3-2-1930 έγγραφο) προσωρινό Τοπικό Έφορο προσκόπων Βεροίας τον Γ. Γουδή.
Ο Γ. Γουδής με την υπ’ αριθμ. 1/10-2-1930 «Ημερήσια Διαταγή Τοπικού Εφόρου ίδρυσε την Τοπική Εφορεία Προσκόπων Βεροίας με δύο προσκοπικές ομάδες (Ι και ΙΙ).
Οι πρώτοι δόκιμοι πρόσκοποι που γράφτηκαν ήταν:
Στην 1η ομάδα
1. Αντωνιάδης Αλέξανδρος
2. Δαβόρας Αθανάσιος
3. Ευθυμιάδης Σ.
4. Ζανετόπουλος Γεώργιος
5. Ζανετόπουλος Χρήστος
6. Ιακωβίδης Μιχαήλ
7. Ιακωβίδης Λαζ.
8. Κίτσος Βασ.
9. Μαυρίδης Θεόδωρος
10. Νάτσικας Αλέξ.
11. Ναζλίδης Σ.
12. Παπαδόπουλος Φιλ.
13. Παπαρυσόπουλος Γεώργιος
14. Τσικής Κων/νος
15. Τσακιρόπουλος Απ.
16. Σαββόπουλος Σάββας
17. Χαραλαμπίδης Παν. του Ιάκ.
Στην 2η ομάδα
1. Γιαμάς Ιωάννης
2. Ευφημιανίδης Γ.
3. Κάππος Αντώνιος
4. Κανάκης Δημ.
5. Κανελλίδης Κων/νος
6. Μάντσης Αλέξ.
7. Νικοδημόπουλος Βασ.
8. Νικολαΐδης Γ.
9. Στυλιανίδης Σ.
10. Σακελλαρίδης Εμμ.
11. Τσακίρης Απόστολος
12. Τσιράκογλου Θωμάς
13. Χατζηδήμου Κ.
14. Σίμος Σίμου
15. Παυλίδης Γεώργιος
16. Σακελλαρίδης Α. και
17. Οικονομίδης Κων/νος
Έτσι άρχισε η ιστορία της δεύτερης προσκοπικής περιόδου (1930-1939) στη Βέροια με την επανίδρυση του προσκοπισμού και τη σύσταση Τοπικής Εφορείας με την οποία θα ασχοληθούμε στη συνέχεια.
1912-1971
Ο αείμνηστος Δημήτριος Παπαδόπουλος, μια μεγάλη μορφή στα προσκοπικά δρώμενα της Βέροιας, είναι αυτός που επανίδρυσε και αναδιοργάνωσε τον προσκοπισμό στη Βέροια το 1945.
Ήταν από τους πιο παλαιούς προσκόπους και βαθμοφόρος στη Βέροια. Ανέλαβε Τοπικός Έφορος το 1939 και αργότερα Περιφερειακός Έφορος (1953).
Στο διάστημα της κατοχής ήταν ο ιδρυτής μυστικής προσκοπικής ομάδος που πρόσφερε πολύτιμες εθνικές και κοινωνικές υπηρεσίες.
Ήταν ηγετική φυσιογνωμία. Η προσφορά του στα προσκοπικά δρώμενα στη Βέροια ήταν ανυπολόγιστη.
Ίδρυσε παιδικά συσσίτια, κατασκηνώσεις κατά τη διάρκεια της κατοχής και μετέπειτα.
Το 1949, επικεφαλής προσκοπικής ομάδας, πήρε μέρος στην απελευθέρωση της Νάουσας και με κίνδυνο της ζωής των, έσωσαν πολλούς τραυματίες.
Ακόμη, από το 1954 έως το 1971 ήταν διευθυντής στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Βεροίας που σ’ αυτόν οφείλεται η ύπαρξή της.
Ήταν ηγετική φυσιογνωμία. Αυτό φάνηκε στην εκπαιδευτική και προσκοπική του δραστηριότητα. Τίμησε τη Βέροια και τιμήθηκε από τους Βεροιώτες.
1915-2001
Ο Ιορδάνης Κουϊκόγλου ήταν ένας εξαίρετος και πετυχημένος εκπαιδευτικός που υπηρέτησε την προσκοπική κίνηση στη Βέροια ως βαθμοφόρος πρόσκοπος, αναπληρωτής Τοπικού Εφόρου και ως Τοπικός Έφορος Προσκόπων Βεροίας για 14 χρόνια (1953-1968).
Κατόρθωσε με τα ιδιαίτερα προσόντα που είχε ως δάσκαλος και την πλήρη προσκοπική κατάρτιση να καλλιεργήσει την προσκοπική ιδέα σε εκατοντάδες ψυχές νέων Βεροιωτών, με σκοπό την αληθινή πρόοδο και ευτυχία των προσκόπων.
Τόσο αγαπούσε τον προσκοπισμό που τον βοηθούσε ηθικά και οικονομικά μέχρι το θάνατό του. Όλοι τον θυμούνται με τα καλύτερα λόγια.
Πηγές - Βοηθήματα
Αναστασίου Εμμ. Χριστοδούλου, Ιστορία της Βεροίας, Μάρτιος 1960, του ιδίου Η Συμβολή της Βεροίας εις τον Μακεδονικό Αγώνα 1902-1908
Στέφανου Ε. Ζάχου, Αναμνήσεις ενός Βεροιώτη, Βέροια 1979
Παύλου Δ. Πυρινού, Ιστορία του Προσκοπισμού στη Βέροια (1918-1950), Τομ. Α΄, Βέροια 1990, του ιδίου Βεροιώτικα Σημειώματα, Βέροια 2009, του ιδίου Βεροιώτικα και Ναουσαίϊκα Σημειώματα, Βέροια 2014
Χρονικά Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας, Αρ. Φύλλου 8 (Μάρτιος 2010)
Αντώνη Μ. Κολτσιδα, Ιστορία της Βεροίας, Τόμος Β΄, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη Α.Ε.
*Οι φωτογραφίες είναι από το φωτογραφικό Λεύκωμα ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΒΕΡΟΙΑ 1918-2010 ΕΝΩΣΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ ΒΕΡΟΙΑΣ
