Κοστούμια από χαρτί, κοστούμια που αποτέλεσαν το αντικείμενο μιας σειράς φωτογραφικών πορτρέτων της Καλιόπης Βουτσαλή, ως αρχική πρόταση, κοστούμια από χαρτόνι, χαρτοπετσέτες, φωτοτυπικό χαρτί, που συμπληρώσουν σε ρόλο επανάχρησης, κορδέλες συσκευασιών, χρυσόχαρτα και ασημόχαρτα από περιτυλίγματα γλυκισμάτων κ.α. υλικά, εκθέτει από σήμερα στη γκαλερί Παπατζίκου της Βέροιας, ο Γιάννης Παπαγιαννούλης.
Ο βεροιώτης εικαστικός αλλά και επαιδευτικός, που τα τελευταία χρόνια ζει στη Ρόδο και διδάσκει Γερμανικά σε σχολείο, μίλησε στον ΑΚΟΥ 99.6 για το συγκεκριμένο πρότζεκτ και για την έκθεσή του στη Βέροια.
Πως γίνεται ένα κοστούμι από χαρτί να δείχνει σαν ύφασμα;
Το χαρτί έχει πραγματικά απεριόριστες δυνατότητες και εγώ, μπορώ μόνο να πω, ότι έχω αγγίξει λίγο την επιφάνεια των δυνατοτήτων του.Μπορείς να το τσαλακώσεις και να έχει μια άλλη υφή από ότι όταν είναι ατσαλάκωτο. Δίνει πολλές φορές την αίσθηση του υφάσματος και κυρίως αυτό γίνεται με τις χαρτοπετσέτες, όταν τις χρησιμοποιείς ως κύριο υλικό για ένα κοστούμι. Η αλήθεια είναι πως είναι πάρα πολύ ευαίσθητο. Έπρεπε να δω ότι στις μασχάλες δεν θα πρέπει να έχω χαρτοπετσέτα ή χαρτόνι γιατί φθείρονται από τον ιδρώτα, άρα πρέπει να μένουν κενές. Μαθαίνεις με κάθε καινούριο κοστούμι επιπλέον πράγματα. συλλέγεις πληροφορίες για το επόμενο και με κάθε φωτογράφηση βλέπεις τι πρέπει να αποφύγεις.
Αυτά τα κοστούμια θα δούμε στην έκθεση;
Ναι ,είναι μια σειρά κοστουμιών. Μέχρι στιγμής έχουν υλοποιηθεί στα τέσσερα τελευταία χρόνια, τη διάρκεια δηλαδή αυτού του project, 20 κοστούμια και από αυτά εκθέτω τα εννέα.
Πόσο δουλεύεις γι αυτά;
Τίθεται ένα πλαίσιο, στο οποίο μπορώ να δουλέψω και εκεί αφιερώνω μετά όλο τον ελεύθερο χρόνο μου. Όλη η ενέργεια πηγαίνει εκεί. Όλος ο χρόνος πηγαίνει εκεί. Όλο το φετινό καλοκαίρι έφυγε με 10ωρα και 11ωρα καθημερινά για την προετοιμασία της έκθεσης. Γιατί μπορεί να είχαν γίνει τα κοστούμια, μπορεί να είχαν φωτογραφηθεί, αλλά αλλιώς είναι το κοστούμι όταν το κάνεις για μια φωτογράφηση και αλλιώς όταν θέλεις να το παρουσιάσεις σε μια έκθεση, όπου πρέπει να είναι άψογο. Οπότε το καλοκαίρι αυτό αφιερώθηκε στην προετοιμασία της έκθεσης. Η κατασκευή ενός κουστουμιού ξεκινάει από μερικές μέρες και φτάνει τους 3 μήνες. Δηλαδή, πάνω από 300 με 400 ώρες εργασίας.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα, με ποιο ερέθισμα;
Είναι μια ιδιαίτερη ιστορία. Ξεκινήσαμε έχοντας φωτογραφίες μαθητών και μαθητριών που επέλεξα από το σχολείο, κατόπιν συνεννόησης με τους γονείς, με υπεύθυνη δήλωση και οι γονείς είναι πάντα παρόντες στην φωτογράφηση, όπως πρέπει. Στην πορεία η φωτογράφος (Πόπη Βουτσαλή) μου έδωσε μια λευκή επιταγή και μου είπε κάνε ότι νομίζεις , είναι εξαιρετικό έτσι όπως το διαχειρίζεσαι. Αφορμή λοιπόν γι αυτό είναι πάντοτε τα παιδιά. Το πρόσωπο των παιδιών με καθοδηγεί και είναι η πηγή έμπνευσης για την εποχή στην οποία θα κινηθώ, τι κοστούμι θα επιλέξω, τι χρώματα θα επιλέξω και πως θα το στήσουμε για την φωτογράφηση.
Πες μας ένα παράδειγμα για να καταλάβουμε πώς υλοποιήθηκε αυτή η ιδέα;
Ένας μαθητής, ο Πάρις έτυχε να έχει, για μένα τουλάχιστον, χαρακτηριστικά αρχαιοελληνικού προφίλ. Ο Πάρις παίζει ποδόσφαιρο. Σκεπτόμενος τι κοστούμι θα μπορούσα να του σχεδιάσω κατέληξα σε έναν Μακεδονικό θώρακα. Πως θα μπορούσα να το συνδυάσω με το ποδόσφαιρο; Χρησιμοποιώντας σαν μεμονωμένα κομμάτια, για να φτιάξω τον θώρακα, τα εξάγωνα μιας ποδοσφαιρικής μπάλας. Και στις φωτογραφήσεις που έγιναν κρατάει μια μπάλα, η οποία ήταν τόσο υπέροχα φθαρμένη, που ταίριαζε με το κοστούμι. Η αφορμή δηλαδή πάντα είναι το πρόσωπο, που οδηγεί στο τελικό πρόσωπο του κοστουμιού.
Στην περσινή ομαδική έκθεση της γκαλερί, “Βεροιείς αεί ποιούσι” ,είδαμε ένα δείγμα, με μια εντυπωσιακή πανοπλία αρχαγγέλου. Πώς προέκυψε η φετινή ατομική, “...από χαρτί”;
Κατόπιν πρότασης της κ. Παπατζίκου. Είδε τα κοστούμια και θέλησε να τα παρουσιάσει. Αυτή ήταν δηλαδή η αφορμή. Έγώ ήθελα να ολοκληρωθεί η δουλειά για να την παρουσιάσω ολοκληρωμένη, με τα 20 κοστούμια, αλλά και αυτά τα εννέα δίνουν μια πολύ καλή εικόνα.
Πόσο μπορείς να την εξελίξεις αυτή την τέχνη;
Σίγουρα θα συνεχίσω να δουλεύω με χαρτί και να εξερευνώ τις δυνατότητες του, οπότε θέλω να πιστεύω ότι δεν έχει όρια. Θέλω να πιστεύω ότι είναι απεριόριστες οι δυνατότητες του. Μπορείς να το βρέξεις, μπορείς να το ζωγραφίσεις, μπορείς να το κόψεις με νυστέρι, μπορείς να το καπνίσεις, μπορείς να το λερώσεις με χώματα, με πηλό. Μπορείς να κάνεις πάρα πολλά πράγματα. Αισθάνομαι ότι έχει μέλλον αυτή η ιστορία. Θα ακολουθήσουν δηλαδή κι άλλοι κύκλοι. Όπως, κοστούμια με θέματα από τα έργα του Γκούσταφ Κλίμτ, ή κοστούμια που έχουν σαν θέμα τα κιμονό...
Πώς καταλήγεις τα χρώματα των κοστουμιών;
Αυτό έχει να κάνει με ένα ευτυχές ατύχημα. Ξεκινήσαμε τις φωτογραφήσεις στο σπίτι της Καλιόπης Βουτσαλή.Κάναμε μια πρώτη φωτογράφηση στο δικό μου σπίτι, στο οποίο έχω βαμμένο ένα τοίχο με το σκούρο κόκκινο της Πομπηίας. Το κοστούμι ήταν λευκό και έτσι είπαμε να κάνουμε τις φωτογραφήσεις στο κόκκινο δωμάτιο και να περιοριστούμε στο μαύρο, το λευκό και το κόκκινο και ενδιάμεσα κάποιες φορές είναι και κάποιο πράσινο ή το χρυσό . Έτσι η γκάμα είναι συγκεκριμένη.
Στις εξωτερικές φωτογραφήσεις «αλλάζουν” τα κοστούμια;
Σε μια ιδέα εξωτερικών φωτογραφήσεων που υπάρχει, τα κοστούμια θα έχουν πολύ μακριές ουρές και θα τυλίγονται σε τμήματα της αρχιτεκτονικής, γιατί υπάρχουν πολλοί και εξαιρετικοί χώροι στη Ρόδο. Εγκαταλελειμμένα ξενοδοχεία , ανολοκλήρωτα ξενοδοχεία, εγκαταλελλειμένα σανατόρια, παλάτια, οπότε θα μπορεί να αποτελεί κομμάτι του χώρου, το ίδιο το κοστούμι.
Επόμενη δουλειά που θα εκθέσεις;
Έχω ήδη ξεκινήσει το επόμενο project , πάλι με κοστούμια, αλλά με ανακυκλώσιμα υλικά, οπότε παράλληλα δουλεύεται κι αυτό.
* Η έκθεση του Γιάννη Παπαγιαννούλη «από… χαρτί», θα εγκαινιαστεί απόψε, βράδυ Σαββάτου 14 Οκτωβρίου στις 8.00, στη γκαλερί Παπατζίκου ( Αγ. Αντωνίου 26).
*Στη φωτο (δεξιά) ο καλλιτέχνης με την Βίκυ Παπατζίκου και τον Ηλία Φραγκουλίδη(φωτογράφηση-βίντεο)
Σοφία Γκαγκούση
