Μνημόσυνο για τους νεκρούς και τα θύματα του ολοκαυτώματος της ηρωικής Επτάκωμης Σάντας του Πόντου, πραγματοποιήθηκε το διήμερο 2 και 3 Σεπτεμβρίου.
Πρόκειται για το ετήσιο, καθιερωμένο μνημόσυνο που τελείται πάντοτε την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, στον Ιερό Ναό της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά, από τον Σύλλογο Σανταίων Θεσσαλονίκης.
Ένα μνημόσυνο φόρος τιμής για την ανυπότακτη Επτάκωμη Σάντα του Πόντου (επτά ενορίες), στην οποία έβρισκαν καταφυγιο και προστασία πολλοί καταπιεσμένοι και διωγμένοι από τους Τούρκους, Έλληνες και την οποία κατέστρεψαν ολοσχερώς οι τσέτες και ο τουρκικός στρατός, το Σεπτέμβρη του 1921.
Το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου , εψάλη τρισάγιο και πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Αγωνιστών και Μαρτύρων του Πόντου, που βρίσκεται στης ‘’Σαντάς τ’ οσπίτ’’ και την επόμενη ημέρα, Κυριακή 3 Σεπτέμβρη, τελέστηκε Πανηγυρική Θεία Λειτουργία και μνημόσυνο στον Ιερό Ναό Παναγίας Σουμελά, παρουσία Σανταίων απ’ όλη την , των αρχών και εκπροσώπων ποντιακών συλλόγων και σωματείων.
Μετά το τέλος του μνημόσυνου σχηματίστηκε πομπή που κατευθύνθηκε προς το Μνημείο Αγωνιστών και Μαρτύρων του Πόντου, όπου πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένοι χαιρετισμοί και καταθέσεις στεφάνων.
Στην προσφώνησή της, η πρόεδρος των Σανταίων Θεσσαλονίκης,Βικτωρια Σαββίδου, τόνισε πως το χρέος απέναντι στους ήρωες, ελεύθερους Σανταίους, υπαγορεύει την αγωνιστική συσπείρωση όλων για τη διεθνοποίηση του Ολοκαυτώματος.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η ομιλία του Χαλατζιάν Μπεντρός, εκπροσώπου της Εθνικής Αρμένικης Επιτροπής Ελλάδος, ο οποίος υπογράμμισε πως το κίνητρο του αγώνα για την αναγνώριση του Ολοκαυτώματος δεν είναι η αντεκδίκηση και το μίσος, αλλά η αλήθεια και το δίκαιο, στα οποία υποκλίνεται όλη η ανθρωπότητα.
Η τελετή ολοκληρώθηκε με άσματα του Πόντου και τον ΕθνικόΎμνο και στη συνέχεια προσφέρθηκε σε όλους ο πατροπαράδοτος ποντιακός σορβάς και άλλα εδέσματα της ποντιακής κουζίνας.
Στην εκδήλωση παρέστη ο Διοικητής της 71ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Πεζικού ‘’Ο Πόντος’’ που εδρεύει στη Νέα Σάντα Ν. Κιλκίς, Ταξίαρχος κ. Καπραβέλος, ο Αντιδήμαρχος Βέροιας Γιώργος Σοφιανίδης, ο πρόεδρος της Αδούλωτης Κυρήνειας Ελλάδας, Βασίλης Τουτζιάρης κ.α.