Στο προσκήνιο αυτές τις ημέρες τα θέματα παιδείας για τη σημαία, τον εκκλησιασμό, τον εθνικό ύμνο, την κλήρωση των σημαιοφόρων, την αριστεία κ.ά.
Για όλα αυτά αλλά και για την ετοιμότητα των σχολείων της Ημαθίας, μίλησε χθες ο προϊστάμενος Α/θμιας Εκπ/σης κ. Διονύσης Διαμαντόπουλος στον «Άκου 99.6».
Μέσα στο κατακαλόκαιρο ξεσηκώθηκε ο πρώτος κουρνιαχτός με αιχμή την παιδεία. Πιστεύετε ότι έκατσε η σκόνη ή θα έχουμε ανεμοθύελλες με την έναρξη της χρονιάς;
Δεν ξέρω αν έχει καθίσει ακόμη η σκόνη. Να σας θυμίσω ότι πριν από μερικά χρόνια είχαμε μια αντίστοιχη σκόνη στην ατμόσφαιρα. Πάλι με επίκεντρο την ελληνική σημαία. Το ερώτημα ήταν ποιος κρατάει την ελληνική σημαία; Ο Έλληνας ή ο αλλοδαπός μαθητής, εφόσον και οι δύο είναι άριστοι. Τότε λοιπόν είχαμε συμφωνήσει όλοι ότι πρέπει να είναι ο άριστος μαθητής σημαιοφόρος, διαφωνούσαμε στο αν θα πρέπει να είναι Έλληνας ή αν μπορεί να το κάνει και ένας αλλοδαπός μαθητής. Το θέμα λύθηκε στην πορεία και έχει λήξει οριστικά πλέον. Τώρα έρχεται σε μια άλλη μορφή το δίλημμα ή το ερώτημα εάν θέλετε…
Πως λύθηκε το προηγούμενο;
Το προηγούμενο λύθηκε με μια νομική διευθέτηση, όπου δεν υπήρχε κανένας αποκλεισμός. Το μοναδικό κριτήριο ήταν η βαθμολογία του μαθητή στο μέσο όρο των μαθημάτων των τριών τριμήνων. Εκεί αν θυμάστε είχε τεθεί ένας προβληματισμός με σειρά επιχειρημάτων και από τις δύο πλευρές, όπως και τώρα… Δηλαδή ότι η σημαία είναι σύμβολο και ότι πρέπει να το κρατάει πάντα Έλληνας. Η άλλη πλευρά, έλεγε ότι το να κρατάει τη σημαία ένας αλλοδαπός δε σημαίνει ότι πάμε τη σημαία στον αλλοδαπό αλλά ότι ο αλλοδαπός έρχεται στην σημαία. Τέλος πάντων, η πρώτη σκόνη ήταν πάρα πολύ έντονη με φραστικές αντεγκλήσεις, κομματικές καθώς και άλλου επιπέδου.
Τώρα μάλλον δεν υπάρχει λόγος για όλα αυτά, αφού ο τυχερός θα κρατάει τη σημαία…
…Αφού ξεπεράσαμε το θέμα με τον άριστο μαθητή, τώρα πήγαμε σε άλλο. Δεν θέλουμε τον άριστο, θέλουμε αυτόν που θα κληρωθεί. Τον τυχερό, όπως είπατε και όπως το λέει και πάρα πολύς κόσμος. Αυτό θα εφαρμοστεί. Εμείς ως εκπαίδευση είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε την κάθε εγκύκλιο που ψηφίζεται. Από εκεί και πέρα προσωπική γνώμη έχει ο καθένας από εμάς. Όλοι παρακολουθούμε τα γεγονότα και όσοι έχουμε χρόνια στην εκπαίδευση, νομίζω ότι έχουμε δικαίωμα να πούμε την προσωπική μας γνώμη.
Πώς ορίζουμε τον άριστο;
Το σχολείο παρέχει αγωγή και μόρφωση. Με το προηγούμενο σύστημα εστιάζαμε στη μόρφωση. Τι γνώσεις έχει αποκτήσει το παιδί. Παίρναμε λοιπόν τον μέσο όρο της βαθμολογίας του και με βάση εκείνο βγάζαμε τον άριστο. Δεν ήταν εκείνος ο άριστος όμως. Όλοι ξέρουμε, πως χαρακτηρίζουν κάποιοι ως «φυτό» έναν μαθητή που όλη μέρα διαβάζει και δεν κάνει τίποτα άλλο.. Στο σχολείο θέλουμε παιδιά που θα προκόβουν μεν με τις γνώσεις αλλά θα διακρίνονται και από κάποιες αρχές και αξίες. Είπαμε ότι το σχολείο παρέχει και αγωγή. Όχι μόνο μόρφωση. Θέλουμε παιδιά με ήθος. Θέλουμε οι αυριανοί πολίτες να έχουν ευαισθησίες, να είναι δημοκρατικοί , να είναι ανεκτικοί, με ανοιχτά μυαλά, με δημιουργική σκέψη. Αυτά δεν τα μετρούσε το προηγούμενο σύστημα.
Υπάρχουν γονείς παιδιών με κάποιες δυσκολίες, μαθησιακές ή κινητικές, που προβληματίζονται με όλα αυτά…
Είναι εύλογο, αλλά εάν κάποιος μαθητής έχει δυσκολίες και καταβάλει πολύ μεγάλη προσπάθεια, μεγαλύτερη από τα υπόλοιπα παιδιά και καταφέρει να κερδίσει πάρα πολύ έδαφος και να είναι πάρα πολύ καλός και όλη του η προσπάθεια να αποτελεί παράδειγμα για τους άλλους μαθητές, αυτός δεν είναι άριστος; Εάν θέλετε το επεκτείνω και λίγο περισσότερο. Κάθε χρόνο έχουμε πάρα πολλούς διαγωνισμούς που γίνονται πέρα από τα μαθήματα, καλλιτεχνικούς, αθλητικούς διαγωνισμούς κτλ. Αν ένας μαθητής δηλαδή έχει ένα 9 στα μαθηματικά ή στην γλώσσα αλλά έχει διακριθεί πάρα πολλές φορές, δεν είναι άριστος; Δεν είναι υπόδειγμα; Δεν ενσαρκώνει τις αρχές του σχολείου και της αγωγής; Το προηγούμενο σύστημα είχε αυτή τη μονομέρεια στον ορισμό του άριστου. Θα βρίσκαμε μια πολύ καλύτερη λύση αν όλα αυτά τα προσδιορίζαμε με κριτήρια παιδαγωγικά και όχι πολιτικά, ποιος είναι ο άριστος στο σχολείο. Και το ποιος είναι άριστος,έχει να κάνει με το πώς θέλουμε το σχολείο, πως θέλουμε τον μαθητή ως αυριανό πολίτη.
Πως φαντάζεστε εσείς το ιδανικό σχολείο;
Θα έλεγα ότι το ιδανικό σχολείο θα ήταν αυτό που ετοιμάζει τον καλύτερο αυριανό πολίτη και ο καλύτερος αυριανός πολίτης είναι αυτός που είναι μορφωμένος, που αποκτά δηλαδή έναν απαραίτητο όγκο γνώσεων. Ταυτόχρονα όμως είναι και καλλιεργημένος. Δημοκρατικός, ευαίσθητος, ανεκτικός με αρχές και αξίες. Τέτοιους πολίτες νομίζω ότι θέλουμε αύριο στην κοινωνία και όχι κάποιον, μόνο διαβασμένο. Δεν έχουμε όλοι παραδείγματα από την προσωπική μας ζωή, όπου κάποιος είναι πολύ καλός επιστήμονας αλλά λέμε ότι δεν θα μπορούσε να είναι φίλος μας; Θέλουμε δηλαδή άτομα ολοκληρωμένα και όχι μόνο μορφωμένα.
Είστε έτοιμος να αντιμετωπίσετε ενδεχόμενες αντιδράσεις γονέων για τους σημαιοφόρους;
Είμαι διοικητής εκπαίδευσης τα τελευταία 7 χρόνια. Θέλω να σας πω, ότι δεν υπήρξε χρονιά που να μην είχαμε είτε τηλεφωνικές καταγγελίες, είτε γραπτές καταγγελίες γονέων που κατηγορούσαν τη διαδικασία επιλογής σημαιοφόρου ως στημένη ή οτι δεν τηρήθηκαν τα νόμιμα και διάφορα άλλα. Είχαμε πάρα πολλούς γονείς που θεωρούσαν ότι το παιδί τους αδικήθηκε σε ένα μάθημα και έτσι δεν μπήκε στην κλήρωση για να γίνει σημαιοφόρος. Το ζούμε κάθε χρόνο αυτό ξέρετε. Είναι η αδυναμία του συστήματος, αλλά ίσως περισσότερο είναι η αδυναμία των γονέων να κατανοήσουν ότι ένας μαθητής είναι άριστος και σε άλλα πράγματα… Δεν πρέπει να οδηγούν οι γονείς τα παιδιά τους σε αυτό που λέμε βαθμοθηρία. Θα σας πω και το προσωπικό μου παράδειγμα: Έχω δύο παιδιά, ο μεγαλύτερος που κάνει το διδακτορικό του στο Πολυτεχνείο, ήταν άριστος μαθητής. Δεν ήταν ποτέ σημαιοφόρος, δεν κληρώθηκε. Τον είχα πείσει προσωπικά, ότι δεν είναι αυτός ο σκοπός. Θα ήθελα να περάσει το μήνυμα αυτό στους γονείς, να μην πιέζουν τα παιδιά τους με μοναδικό σκοπό το κυνήγι του βαθμού.
Μπαίνει κάπου και το κομμάτι του κακώς εννοούμενου ανταγωνισμού;
Τώρα μου δώσατε έναυσμα να πω κάτι άλλο. Χθες άκουγα σε μια ραδιοφωνική εκπομπή που έλεγε ότι δεν πρέπει να βάζουμε τα παιδιά στον ανταγωνισμό από την ηλικία των 5 και των 6 ετών. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός, δεν υπάρχει σημαία δηλαδή στην ηλικία αυτή. Στα παιδιά της Ε’και ΣΤ’ τάξης ( 11-12 χρονών) εάν υπάρχει ανταγωνισμός με την καλή του έννοια, με την έννοια της ευγενούς άμιλλας, υπάρχει γιατί υπάρχει και η βαθμολογία και ετοιμάζεται κατά κάποιον τρόπο να μπει με την άμιλλα, σε έναν- ούτως ή άλλως- ανταγωνιστικό κόσμο.
Εκτιμάτε ότι θα μπορούσε να μην υπάρχει βαθμολογία στο δημοτικό;
Αυτό θα δικαιολογούσε κατά την προσωπική μου γνώμη την κλήρωση του σημαιοφόρου.
Δηλαδή αν θέλουμε να κληρώνεται ο σημαιοφόρος, θα έπρεπε να μην υπάρχει βαθμολογία. Από την στιγμή όμως που υπάρχει βαθμολογία, υπάρχει και αξιολόγηση στο σχολείο, γιατί το εκπαιδευτικό μας σύστημα στηρίζεται ακριβώς σε αυτό. Δηλαδή παρέχουμε στο παιδί κίνητρα, το ενισχύουμε να προοδεύσει γνωστικά και στον τομέα της αγωγής και μετά έρχεται η επιβράβευση. Το σχολείο λοιπόν εξακολουθεί να έχει αυτό το σύστημα εκπαίδευσης. Είναι η λεγόμενη συντελεστική μάθηση(συμπεριφορισμός). Και εφόσον υπάρχει, η σημαία είναι στοιχείο επιβράβευσης.
Όσον αφορά στον εκκλησιασμό , την έπαρση σημαίας και τον εθνικό ύμνο, τελικά τι καταργείται και τι παραμένει;
Η αλήθεια είναι ότι δεν καταργείται ο εκκλησιασμός. Απλώς το προηγούμενο προεδρικό διάταγμα όριζε τις ημέρες ή τις γιορτές που πρέπει να γίνεται ο εκκλησιασμός και άφηνε το περιθώριο στο σχολείο να επιλέξει μόνο του. Το σημερινό προεδρικό διάταγμα όμως αφήνει το θέμα του εκκλησιασμού στην διακριτική ευχέρεια του συλλόγου διδασκόντων. Οι σύλλογοι δηλαδή θα συνεδριάζουν και θα αποφασίζουν πότε και μια ευκαιρία, τα παιδιά θα εκκλησιάζονται. Δεν απαγορεύεται λοιπόν, απλώς μπαίνει σε άλλο θεσμικό πλαίσιο. Προσωπική μου γνώμη είναι ότι θα συνεχιστεί αυτό που υπήρχε παλιά. Εκκλησιασμός κάποιες Παρασκευές, κάποιες τοπικές γιορτές ή την παραμονή εθνικών εορτών.
Για την έπαρση της σημαίας, το προηγούμενο προεδρικό διάταγμα όριζε σαφώς ότι η έπαρση γίνεται την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα, με τον Εθνικό Ύμνο. Το σημερινό Προεδρικό διάταγμα, δεν κάνει καμία αναφορά. Αλλά ότι δεν αναφέρεται, δεν σημαίνει πως απαγορεύεται. Προσωπικά, εκτιμώ ότι θα υπάρξει κάποια διευκρινιστική από το Υπουργείο που θα λύνει το θέμα. Πέστε για παράδειγμα, ότι ένα σχολείο τον Σεπτέμβριο κάνει έπαρση σημαίας και γίνει μια καταγγελία, μπορεί να πει κανείς γιατί το κάνει; Απαγορεύεται από πουθενά; Το ότι δεν αναφέρεται κάτι σε έναν νόμο, δε σημαίνει ότι απαγορεύεται κιόλας…
Σε ετοιμότητα για το πρώτο κουδούνι, στις 11 Σεπτεμβρίου;
Τα σχολεία ανοίγουν κανονικά 11 Σεπτεμβρίου. Δεν έχει αλλάξει κάτι. Η έναρξη και η λήξη του σχολικού έτους είναι σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα η ίδια. Κανονικά 11 Σεπτεμβρίου, Δευτέρα. Είμαστε σε ετοιμότητα, αν και υπηρεσιακά είχαμε την επιλογή διευθυντών το προηγούμενο διάστημα και είχαμε απορροφηθεί με αυτό, αλλά έχουμε στείλει το μαθησιακό μας δυναμικό στο υπουργείο, την καταγραφή των προβλημάτων , τον αριθμό των δασκάλων που έχουμε στην διάθεση μας και αυτά που θα χρειαστούμε για να συμπληρώσουμε το σχολικό πρόγραμμα. Τέλος Αυγούστου και σε κάθε περίπτωση πριν την έναρξη των μαθημάτων, θα είμαστε έτοιμοι από κάθε άποψη. Τουλάχιστον οργανωτικά. Αν το υπουργείο, μας διορίσει νωρίς, όπως μας έχουν πει, τους εκπαιδευτικούς, κυρίως της ειδικής αγωγής που χρειαζόμαστε και κάθε χρόνο υπάρχει πρόβλημα και καθυστέρηση, τότε θα είμαστε έτοιμοι σε πολύ πιο γρήγορο χρονικό διάστημα από την έναρξη των σχολικών μαθημάτων.
Η πρόσληψη εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής είναι απαραίτητη, είναι λεπτό ζήτημα όπως ξέρετε και τα παιδιά αυτά έχουν ανάγκη από την πρώτη μέρα τον εκπαιδευτικό τους. Θέλω να πιστεύω ότι φέτος θα διοριστούν πολύ πιο γρήγορα…
Σοφία Γκαγκούση