Στο studio του «Άκου 99.6» και τον «Λαό», φιλοξενήθηκαν ο πρόεδρος της «Πρωτοβουλίας για το Παιδί» Τέλης Σιδηρόπουλος, ο Γερμανός κοινωνικός λειτουργός David Koytek που εργάζεται στο Rossenhein του Μονάχου στη διεθνή οργάνωση Caritas, η οποία ασχολείται με την πρόνοια και την αυτόνομη διαβίωση νέων άνω των 16 ετών, καθώς και η κοινωνική λειτουργός και διευθύντρια του Σπιτιού της Πρωτοβουλίας στη Βεργίνα Λίζα Καραβασίλη, η οποία έκανε και τη διερμηνεία της συνέντευξης. Ο σύλλογος της Πρωτοβουλίας εδώ και δύο χρόνια έχει αναπτύξει μια συνεργασία με τη γερμανική δομή για ανταλλαγή εμπειριών πάνω στο θέμα της παιδικής κακοποίησης. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας ο David Koytek βρέθηκε στη Βέροια και παράλληλα στο Μόναχο βρίσκεται η παιδοψυχίατρος του συλλόγου Μαρία Δραμιλαράκη.
Πολλά κοινά σημεία αλλά και πολλές διαφορές υπάρχουν μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας στον τρόπο λειτουργίας αλλά και στον τρόπο αντιμετώπισης περιστατικών. Στη Γερμανία υπάρχει μια υπηρεσία που ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με την παρακολούθηση των οικογενειών που έχουν πρόβλημα, κάτι που στην Ελλάδα δεν γίνεται με τον τρόπο αυτό, ενώ στην Γερμανία υπάρχουν και πολλές υπηρεσίες που ασχολούνται με αυτό το θέμα οπότε είναι πιο εύκολο να εντοπιστούν περισσότερα περιστατικά. Επίσης υπάρχει και μια συστηματική εκπαίδευση των μαθητών στα σχολεία για το πρόβλημα της κακοποίησης και της έγκαιρης αντιμετώπισης του.
Μιλώντας για την δουλειά στην «Πρωτοβουλία» συγκριτικά με τη δική του υπηρεσία, ο David Koytek δήλωσε τον σεβασμό του για αυτό που γίνεται εδώ , αφού στη Γερμανία είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπιστεί μια κατάσταση, τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και υπηρεσιακά, ενώ στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές αρμοδιότητες σε λίγους ανθρώπους που καλούνται να ανταπεξέλθουν στους ίδιους στόχους. Προφανώς για αυτό, στην χώρα μας έχει αναπτυχθεί τόσο πολύ το κομμάτι του εθελοντισμού. Μάλιστα όπως τόνισε αυτό που κάνουν οι αντίστοιχοι κοινωνικοί λειτουργοί της Γερμανίας, για αυτούς είναι επάγγελμα ενώ στην Ελλάδα είναι… η ζωή τους. Ζουν για τη δουλειά τους ακόμη και με την έννοια της προσωπικής προσφοράς – εθελοντισμού.
Η Caritas είναι μια μεγάλη οργάνωση, η οποία βοηθάει στο κομμάτι της κοινωνικής προσφοράς, στην κοινωνική πρόνοια. Επεκτείνεται στην φροντίδα των ηλικιωμένων, στην υγεία, στην βοήθεια των νέων και στην εξειδίκευση της εκπαίδευσης για καθηγητές θεολόγους. Η δομή του φιλοξενούμενου Ντάβιντ, είναι στο κομμάτι της βοήθειας των εφήβων. Η πρόνοια επιτηρεί το Κάριτας, για να βοηθήσουν παιδιά και εφήβους που έχουν στο σπίτι τους προβλήματα. Στη δική του δομή είναι παιδιά-έφηβοι που φιλοξενούνται εξαιτίας οικογενειακών προβλημάτων που είχαν στο σπίτι τους , όπως η βία, η κακοποίηση και διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μέσα στην οικογένεια και να προκύπτουν από ψυχικές ασθένειες των γονιών τους , όπως ο αλκοολισμός , η χρήση ναρκωτικών ουσιών κτλ. Στο σπίτι που δουλεύει ο Ντάβιντ, έχουν παιδιά ηλικίας από 14 έως 18 χρονών. Στόχος, είναι να τα εκπαιδεύσουν ώστε να μπορούν να σταθούν μόνα τους, στα πόδια τους. Είναι 5 υπεύθυνοι και οι περισσότεροι είναι κοινωνικοί λειτουργοί και ειδικοί παιδαγωγοί που επιβλέπουν την εκπαίδευση τους, την υγεία τους, ή κάποιες θεραπείες που μπορεί να χρειάζονται και αναλαμβάνουν την ψυχολογική και μαθησιακή τους στήριξη .Και υπάρχει κι ένας ψυχολόγος που στηρίζει τα παιδιά.
Υπάρχουν στοιχεία με τα αποτελέσματα μιας τέτοιας δουλειάς; Ρωτήσαμε και μα ς απάντησαν:
‘’Δεν γίνεται να αξιολογηθεί αν κάποιος έχει δουλέψει με επιτυχία ή όχι. Το αποτέλεσμα φαίνεται μετά από καιρό. Ο πιο υψηλός στόχος είναι να γυρίσει το παιδί στο σπίτι. Συμβαίνει πολλές φορές και επιβλέπουν κάποιους νέους που έχουν φύγει από τη δομή, γιατί δημιούργησαν τη δική τους ζωή. Προφανώς σε βάθος χρόνου θα φανούν τα αποτελέσματα. Κάποιοι έφηβοι στη Γερμανία που έχουν κάποια επαφή με τη δομή, βλέπουν ότι πάνε καλά. Υπάρχουν όμως και πιθανότητες κάποιοι να… χάθηκαν.’’
Αντιστρέφοντας κανείς όμως την ερώτηση «Ποια είναι τα αποτελέσματα;» θα αναρωτηθεί τι θα συνέβαινε σε αυτά τα παιδιά αν δεν είχε μπει στη ζωή τους η προστασία από τον οργανισμό. «Θέλει παρακολούθηση και μάλιστα πολλά χρόνια, μιας που η ζωή των ανθρώπων είναι ρευστή, για να μπορέσει κανείς να πει ότι ένα παιδί σώθηκε ή δεν σώθηκε. Σίγουρα έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα», ανέφερε ο κ. Σιδηρόπουλος
Όπως επισημάνθηκε εξάλλου, η νοοτροπία στη Γερμανία θέλει τον έφηβο να αποφασίζει μόνος του, συνειδητά για τις επιλογές τους. Καμιά φορά, επειδή υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που μπορεί να μην συνεργάζονται καλά , ίσως να χρειάζεται να βγει ο νέος έξω από τη δομή για να αξιολογήσει και να αποκτήσει κάποιες εμπειρίες και αξίες, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει.
Η πρόνοια στην Ελλάδα και στη Γερμανία
Το ίδιο ερώτημα συνδέεται και με μια ακόμη ερώτηση. Πόσες ευκαιρίες δίνονται σε ένα παιδί που φιλοξενείται;
«Εδώ εμείς στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Πρωτοβουλία, δίνουμε πολύ περισσότερες ευκαιρίες από αυτές που προβλέπει ο εσωτερικός κανονισμός, επειδή αυτή είναι η ψυχοσύνθεση και η φιλοσοφία μας ως λαός. Υπάρχει ένας οργανισμός εσωτερικός και στην Ελλάδα και στην Γερμανία. Αν ένα παιδί παραβεί αυτά που προβλέπει ο εσωτερικός οργανισμός θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες. Επειδή είναι ανύπαρκτο το σύστημα προστασίας στην Ελλάδα, αν εμείς δώσουμε 5 ευκαιρίες σε ένα παιδί και στην έκτη τον αποβάλλουμε, ξέρουμε πως το παιδί θα το καταπιεί το χωνί του δρόμου. Ξέρουμε δηλαδή, ότι αν φύγει από την υπηρεσία, οι πιθανότητες να καταστραφεί είναι συντριπτικά μεγαλύτερες. Στην Γερμανία δεν συμβαίνει αυτό το πράγμα για αυτό και είναι πιο αυστηροί στην τήρηση των κανονισμών. Ένα παιδί μπορεί πολύ πιο εύκολα να αποβληθεί. Στην Ελλάδα βλέπουμε ότι για παράδειγμα αν και λέμε πως δεν φιλοξενούμε παραβατικά παιδιά, ένα παιδί μπορεί να κλέψει κι όμως να μην αποβληθεί, αλλά θα το νουθετήσουμε και θα συνεχίσει να φιλοξενείται, γιατί ξέρουμε ότι θα χαθεί αν φύγει. Η κοινωνία της Γερμανίας είναι υπεύθυνη. Ένα παιδί δεν θα συντηρηθεί μέχρι τα 40 του χρόνια από την οικογένεια του. Μετά τα 18 του χρόνια πρέπει να ανοίξει τα φτερά του για να πετάξει. Η οργάνωση της κοινωνίας γενικότερα προσαρμόζει αναλόγως τα συστήματα πρόνοιας», υπογράμμισε ο Τέλης Σιδηρόπουλος.
Όσο για το οικονομικό πρόβλημα εκεί είναι λυμένο, δηλαδή υπάρχει ένας φόρος του Γερμανικού Κράτους που υποβάλλεται στους πολίτες συγκεκριμένα για την πρόνοια με αποτέλεσμα το σύστημα να είναι χρηματοδοτημένο 100% και δεν έχουν αυτή τη φοβερή αγωνία που έχουμε στη χώρα μας, για το αν θα επιβιώσουμε την επόμενη ημέρα.
Αυτόνομη διαβίωση νέων
Σε λίγο καιρό θα δημιουργηθεί στην Πρωτοβουλία, η Αυτόνομη Διαβίωση Νέων, μαζί με τον Δήμο , στο πλαίσιο του προγράμματος αστικής ανάπτυξης, μέσω ΕΣΠΑ, και σιγά – σιγά θα αρχίσουν να κερδίζονται όλοι οι τομείς που χρειάζεται ο Φορέας για να ολοκληρωθεί υλικοτεχνικά. Παράλληλα στις 1 και 2 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί μια Διεθνής Διημερίδα στη Βέροια με θέμα την κακοποίηση των παιδιών, στην οποία θα έρθουν Γερμανοί και Αμερικανοί και σημαντικοί παράγοντες του χώρου από την Ελλάδα. «Για πρώτη φορά θα μιλήσουμε πολύ καθαρά για την σεξουαλική παρενόχληση που δυστυχώς έχουμε το προνόμιο να έχουμε αρκετή εμπειρία. Θα είναι μια ημερίδα, η οποία θα είναι πολύ σημαντική για την Κεντρική Μακεδονία». πρόσθεσε τέλος ο πρόεδρος του Συλλόγου.
Σοφία Γκαγκούση