Γράφει ο Χρήστος Α. Αποστολίδης*
Ιδιαίτερα αισιόδοξα παρουσιάζονται τα δεδομένα στον χώρο του τουρισμού. Τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας αναφορικά με την φετινή τουριστική σαιζόν είναι αρκούντως ενθαρρυντικά και ελπιδοφόρα. Όλα δείχνουν ότι διανύουμε μια εξαιρετική τουριστικά χρονιά και οι αφίξεις θα ξεπεράσουν αριθμητικά κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Γίνεται λόγος ακόμη και για 30 εκατομμύρια τουρίστες που αναμένονται να επισκεφτούν την χώρα μας με την ελπίδα να τονώσουν με την παρουσία τους και την αγοραστική τους δύναμη τις τοπικές οικονομίες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο τουρισμός αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας. Μίας χώρας που λούζεται στο φως του ήλιου τουλάχιστον 10 μήνες το χρόνο, που συνδυάζει αρμονικά το γαλάζιο της θάλασσας με το πράσινο του βουνού, με μια ατέλειωτη ακτογραμμή, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας καλύπτεται από προσβάσιμες στο κοινό παραλίες. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι το νοτιότερο άκρο της βαλκανικής χερσονήσου με τα χιλιάδες διάσπαρτα στο πέλαγος μικρά και μεγάλα νησιά, αποτελεί για τον τουριστικό οργανισμό TUI τον δεύτερο πιο δημοφιλή τουρισμό παγκοσμίως μετά την Ισπανία.
Απέναντι στις ομολογουμένως θετικές αυτές εξελίξεις οφείλουμε να επιδείξουμε συγκρατημένη αισιοδοξία και αυτοσυγκράτηση. Μακριά από εμάς οι ενθουσιώδεις πανηγυρισμοί και οι μεγάλες προσδοκίες. Με μια ψύχραιμη και διεισδυτική προσέγγιση, ένας αντικειμενικός παρατηρητής μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ότι το φετινό θαύμα του τουρισμού οφείλεται κατά κύριο λόγο σε εξωγενείς παράγοντες. Άλλωστε, στις ανταγωνίστριες τουριστικά χώρες της Βόρειας Αφρικής, αλλά και στην Τουρκία συντρέχουν σοβαρά ζητήματα ασφάλειας και ποικίλων εντάσεων που εκ των πραγμάτων, αυτονόητο είναι, να λειτουργούν αποτρεπτικά για τον πιθανό επισκέπτη.
Όμως αυτές οι εκκρεμότητες δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πόσο θα διαρκέσουν, πόσω μάλλον να αποκλείσει ότι οι ανταγωνιστικές χώρες θα επανέλθουν στο τουριστικό προσκήνιο στο άμεσο μέλλον, αποτελώντας εκ νέου ελκυστικό τουριστικό προορισμό για τους τουρίστες, που θα βρεθούν και πάλι με πολλαπλές επιλογές στην διάθεσή τους.
Άρα η φετινή τουριστική άνοιξη αποτελεί την τέλεια ευκαιρία να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των νέων επισκεπτών, μετατρέποντάς τους από ευκαιριακούς και τυχαίους σε μόνιμους και συνειδητοποιημένους πελάτες που γνώρισαν την Πατρίδα μας, θαύμασαν τις ομορφιές της και τις προσφερόμενες υπηρεσίες και θα την ξαναεπιλέξουν για τις διακοπές τους, συστήνοντάς την παράλληλα σε γνωστούς και φίλους. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός οφείλουμε να βελτιώσουμε τις παρεχόμενες τουριστικές υπηρεσίες και υποδομές, να αναβαθμίσουμε σε όλες τις επιμέρους παραμέτρους του το brand name Ελλάδα (Greece) και να το αποσυνδέσουμε από τον ήλιο και τη θάλασσα με τα οποία έχει ταυτιστεί διαχρονικά σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα. Το ζητούμενο είναι να ξεφύγουμε επιτέλους από τις πρακτικές του παρελθόντος στις οποίες κυριαρχούσε η λογική του μαζικού τουρισμού και της απλής διαχείρισης αυτών που μας προίκισε η φύση.
Η ποσότητα σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται την ποιότητα και φυσικά δεν αντιστοιχεί σε αναπόφευκτα οικονομικά οφέλη. Οι ατέλειωτες παραλίες και τα μαγευτικά και πολυβραβευμένα ελληνικά νησιά θα πρέπει να αποτελούν σημεία αναφοράς και προσέλκυσης ποιοτικού τουρισμού, επισκεπτών υψηλής εισοδηματικής τάξης. Γιατί αυτοί ακριβώς είναι που θα ξοδέψουν και εκτός του ξενοδοχείου τους και δεν θα περιοριστούν στο προνομιακό – φθηνό πακέτο των all inclusive παροχών που τείνει να συνιστά κυρίαρχη και βολική τάση.
Συνακόλουθα, είναι αδήριτη ανάγκη να επιμηκυνθεί επιτέλους η τουριστική περίοδος και να πάψει να οριοθετείται στα στενά χρονικά πλαίσια των μηνών Μαίου – Σεπτεμβρίου. Όσο και αν ακούγεται υπερβολικό η γεωγραφική θέση της χώρας μας σε συνδυασμό με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες, επιτρέπουν τη διεύρυνση της σαιζόν σε δωδεκάμηνη βάση στη λογική διαφορετικών θεματικών επιλογών (π.χ θάλασσα, βουνό, χειμερινά σπορ, αρχαιολογικοί χώροι, θρησκευτικά μνημεία, ιατρικές υπηρεσίες, υπηρεσίες για την τρίτη ηλικία κλπ) που όμως για να προσελκύσουν κόσμο και να γίνουν γνωστές πρέπει να δημιουργηθούν στη βάση ενός ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού, βασική παράμετρος του οποίου οφείλει να είναι η παροχή επενδυτικών και αναπτυξιακών κινήτρων από την Πολιτεία.
Δικηγόρος
Παρ’ Αρείω Πάγω
Υπ. Διδάκτωρ
Νομικής Σχολής Α.Π.Θ