Της Χρύσας Μπέκα, Ψυχολόγου – ψυχοθεραπεύτριας
«Ένα νεαρό ζευγάρι, περπατούσε στην παραλία μετά από μια ισχυρή καταιγίδα που κράτησε μέρες. Η θάλασσα είχε ανακατευτεί με μανία. Τα φουρτουνιασμένα κύματα και η παλίρροια είχαν γεμίσει τις ακτές με σκουπίδια και ατυχή θαλάσσια πλάσματα. Τα ερείπια της θαλάσσιας ζωής ήταν τόσο πυκνά, ώστε το ζευγάρι έβρισκε ελάχιστο χώρο για να περπατήσει. Μέδουσες, αστερίες και άλλα θαλάσσια ζώα κάλυπταν την ακτή σαν μία ζωντανή κουβέρτα που αργοπέθαινε.
Καθώς περπατούσαν, είδαν έναν γερασμένο, ηλιοκαμένο άνδρα να περπατά μέσα κι έξω απ’ το νερό. Σταμάτησαν για να παρατηρήσουν την παράξενη συμπεριφορά του. Έσκυψε και έπιασε στα χέρια του ένα από τα ζώα. Το κούνησε στα χέρια του, το άπλωσε προσεκτικά μες στο νερό και το απελευθέρωσε μέσα στη θάλασσα. Έπειτα επέστρεψε στην ακτή, μάζεψε ακόμα ένα ζώο και απαλά το επέστρεψε στο νερό.
Το ζευγάρι άρχισε να γελάει. Καθώς πλησίαζαν ρώτησαν, «Τι κάνεις εκεί, γέροντα; Δεν βλέπεις πόσο μάταιες είναι οι προσπάθειες σου; Η ακτή είναι γεμάτη με χιλιάδες πεθαμένα κι ετοιμοθάνατα πλάσματα. Αποκλείεται να πιστεύεις ότι μπορείς να κάνεις κάποια διαφορά!»
Ο άνδρας έπιασε ένα χταποδάκι που έμοιαζε σχεδόν άψυχο. Το φρόντισε με προσοχή στα χέρια του, αγνοώντας το ζευγάρι. Έσκυψε και προσεκτικά τοποθέτησε το χταπόδι στο νερό, πλένοντας την άμμο και τα φύκια που είχαν μαζευτεί πάνω του και παγίδευαν τα πλοκάμια του. Χαμηλώνοντας τα χέρια στο νερό, επέτρεψε και πάλι στο μικρό πλάσμα να νιώσει το χάδι της θάλασσας. Εκείνο άπλωσε τα πλοκάμια του, αισθανόμενο την ευχαρίστηση της επιστροφής στο οικείο περιβάλλον του. Τα χέρια του γερασμένου άνδρα αγκάλιαζαν το ζώο μέχρι που αυτό βρήκε τη δύναμη να σπρώξει τον εαυτό του μπροστά. Ο άνδρας σηκώθηκε και στάθηκε παρακολουθώντας το χταπόδι , μ’ ένα απαλό χαμόγελο στο πρόσωπό του, πιθανόν χαμόγελο ευχαρίστησης, που είδε ακόμα ένα πλάσμα να επιστρέφει σπίτι του.
Μόνο τότε γύρισε και προχώρησε πίσω στην ακτή. Σήκωσε το βλέμμα του, κοίταξε το ζευγάρι στα μάτια και είπε «Σίγουρα γι’ αυτό το πλάσμα υπήρξε διαφορά!»
George W. Burns
«Healing Stories:
Using Metaphors in Therapy»
Συχνά η ζωή μας φέρνει αντιμέτωπους με καταστάσεις που στην προσπάθειά μας να τις επιλύσουμε συναντούμε εμπόδια, τα οποία στα μάτια μας φαντάζουν ανυπέρβλητα. Πολυδιάστατα προβλήματα και ποικίλες μεταβλητές που αλληλεπιδρούν δημιουργούν την εντύπωση ότι το έργο που καλούμαστε να επιτελέσουμε είναι σύνθετο και την επιθυμία να βρούμε μια έξοδο διαφυγής από τη συγκεκριμένη συνθήκη που βιώνουμε. Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να κλείσουν τα μάτια απέναντι στις δυσκολίες και να εγκαταλείψουν κάθε προσπάθεια εύρεσης λύσης, επειδή νιώθουν αδύναμοι να αντεπεξέρθουν, είτε επειδή χρειάζεται να υπερβούν τα όρια της ασφαλούς βάσης τους και να διαχειριστούν καταστάσεις που εκτείνονται πέρα από τον έλεγχό τους.
Η ιστορία αυτή περιγράφει τη συνειδητοποίηση του γέροντα ότι έχει στα χέρια του τη δύναμη να δώσει ζωή σε ένα μόνο χταπόδι και ότι έχει την ευθύνη να προσπαθήσει να κάνει το καλύτερο δυνατό, έστω και αν δεν μπορεί να αντιστρέψει τη συνολική καταστροφή του τοπίου.
Η επιμονή του να αλλάξει ό, τι μπορεί και η υπομονή του να αποδέχεται τους περιορισμούς των δυνάμεών του μεταδίδει το μήνυμα ότι η αλλαγή είναι μια σύνθετη διαδικασία που πραγματοποιείται μέσα από μικρά βήματα. Καθένα από αυτά έχει τη δική του ξεχωριστή σπουδαιότητα. Αξίζει να διατηρούμε την ελπίδα ότι όλα είναι δυνατά και να αγωνιζόμαστε με όλες τις δυνάμεις μας προσηλωμένοι στην πραγματοποίηση των ονείρων μας.
Σίγουρα η διαδρομή δεν είναι πάντα εύκολη. Οικείες φωνές δυσπιστίας και απαισιοδοξίας μπορεί να σπείρουν μέσα μας την αμφιβολία για το αν αξίζει να συνεχίσουμε το ταξίδι της προσπάθειας, και να μας κάνουν να επιβραδύνουμε για λίγο το βηματισμό μας. Κάτι τέτοιες στιγμές ξεδιπλώνεται μπροστά μας ένα δίλλημα. Αν αξίζει να συνεχίσουμε το ταξίδι ή αν πρέπει να εγκαταλείψουμε το στόχο. Κάποιοι επιλέγουν τον εύκολο δρόμο να παραιτηθούν από μια επίπονη προσπάθεια, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι στην ουσία επιλέγουν να παραμείνουν στάσιμοι. Κάποιοι άλλοι επιλέγουν να αξιοποιούν τις δυνατότητες του «τώρα», χωρίς μεγάλες προσδοκίες και να εστιάζουν σε εκείνες τις μεταβλητές που μπορούν να αλλάξουν. Και αυτή η ίδια φιλοσοφία είναι και το πρώτο βήμα για να κάνεις τη διαφορά….
