Γράφει η Σοφία Πιστοφίδου-Τσόγκα
Καθηγήτρια Φιλόλογος
Φυλλομετρώντας το Ορθόδοξο Χριστιανικό Εκκλησιαστικό βιβλίο Μηναίον Φεβρουαρίου φθάνω και στην τελευταία ημέρα του μηνός, στης οποίας το Συναξάριον, κατά την καθιερωμένη τάξη αναφέρονται οι τιμώμενοι Άγιοι.
Για την 28η Φεβρουαρίου, μεταξύ άλλων σημειώνεται:
«Τη ΚΗ΄ του αυτού μηνός… Τη αυτή ημέρα, Μνήμη των Αγίων γυναικών Κύρας και Μαράνας.»
Την αναφορά συνοδεύουν οι ορισμένοι προς τιμήν των Αγίων ποιητικοί στίχοι:
«Η Μαράνα και η Κύρα καταξιώνονται να αποκτήσουν θέση στο ύψος του Αγίου ουρανού, με τον αγώνα τους, της μαράνσεως της σαρκός.»
Ακολουθεί βίος σύντομος των Αγίων γυναικών, όπου διαβάζουμε στον πρώτο στίχο:
«Ταύταις πατρίς μεν η προ έω κειμένη Βέρροια.» Και προστίθεται: «γένος δε το της πατρίδος επίσημον, ανατροφή δε τω γένει συμβαίνουσα.»
Χαρά και συγκίνηση! Δύο άγιες γυναίκες έχουν πατρίδα τους μια πόλη Βέρροια, προς ανατολάς, «προ έω». Ποια άραγε από τις έξι ή επτά Βέρροιες που ιδρύθηκαν στα εδάφη της Εγγύς Ανατολής, να είναι η δική τους πόλη; Ασφαλώς μια από αυτές που ιδρύθηκαν από τους Σελευκίδες διαδόχους του Μ. Αλεξάνδρου στα εδάφη της Μ. Ασίας, Συρίας, Μεσοποταμίας.
Η πολιτική του Μ. Αλεξάνδρου ήταν να ιδρύονται στα πιο νευραλγικά σημεία της επικρατείας του νέες ελληνικές πόλεις, και να δίδεται έτσι η ευκαιρία στους Έλληνες της Μακεδονίας και των άλλων περιοχών να εγκαθίστανται μόνιμα στις ξένες χώρες και να δημιουργούνται παντού εστίες του Ελληνικού Πολιτισμού. Αυτήν την πολιτική ακολούθησαν και οι διάδοχοι του βασιλείου του, που το μοίρασαν και ίδρυσαν τα Ελληνιστικά βασίλεια.
Τα ονόματα των νέων πόλεων και περιοχών επέλεγαν οι βασιλείς από το όνομά τους και συγγενικών προσώπων, αλλά κυρίως έδιναν ονόματα των μακεδονικών πατρίδων τους, από νοσταλγία, αλλά και για να δηλώσουν με υπερηφάνεια την μακεδονική καταγωγή της δυναστείας τους.
Αλεξάνδρειες, Σελεύκειες, Αντιόχειες, Λαοδίκειες, Βέροιες, Έμεσα, Ευρωπός, Στρατονίκεια, Πιερία, Μυγδονία, Κυρρηστική, και πολλά άλλα ονόματα, αλλαγμένα βέβαια σήμερα, υπενθύμιζαν την έντονη ελληνική παρουσία.
Δύο Αγίες της πίστεώς μας γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έζησαν και αγιάστηκαν με την αμώμητη πίστη στον Κύριό μας τον Χριστό, στην μακρινή Βέρροια της Ανατολής, από «γένος επίσημον» και «ανατροφή» αρμόζουσα στο γένος τους.
Και τα ονόματα αυτών ελληνικά! Κ ύ ρ α, όπως τονίζεται, σημαίνει την σεβαστή κυρά, την οικοδέσποινα, που άλλωστε ταιριάζει και στο «επίσημον» γένος της πατρίδος της.
Και στον Πόντο η προσφώνηση « κ ύ ρ α » έχει την ίδια σημασία και απευθύνεται με σεβασμό σε συγγενικά πρόσωπα του συζύγου, ανδράδελφες κυρίως, ή και σε ηλικιωμένες, σεβάσμιες, τιμώμενες γυναίκες.
Αλλά και το όνομα της Αγίας Μ α ρ ά ν α ς παραπέμπει στην ελληνική λέξη «μαραίνω» όπως και δηλώνεται στον ποιητικό στίχο με την λέξη «μαρασμώ», ίσως. «Σαρκός μαρασμώ, κυριεύειν του πόλου». Ως όνομα βέβαια, δεν είναι γνωστό ή συνηθισμένο στα μέρη μας.
Βερροιώτισσες Αγίες. Αρχοντική καταγωγή και ανατροφή συνδυασμένες με τον ζήλο για πνευματική ανάταση και αναζήτηση του υψηλού στον ολοκάθαρο ουρανό, «πόλο», οδηγούν στην απόρριψη των επιγείων αγαθών. Και «υπεριδούσαι» τα λαμπρά γήινα αποκτήματα, με νηστεία, προσευχή, υπομονετική καρτερία, σιωπή και άγια προσκυνήματα κερδίζουν την αγιωσύνη του ουρανού.
Κοσμήματα των οικογενειών τους, κοσμήματα του γένους των γυναικών, κοσμήματα της Χριστιανικής Ορθοδόξου Πίστεως, «ανέδραμον» προς τον Κύριο.
Ας προσευχηθούμε στις μακρινές συμπατριώτισσές μας, συγγένισσές μας ίσως, Αγίες Κύρα και Μαράνα, να πρεσβεύουν στον Κύριό μας τον Χριστό, να μας προστατεύει και να μας ενδυναμώνει, και να μας παρηγορεί στις δύσκολες καταστάσεις της τιμημένης Πατρίδος μας και του Έθνους μας.
