«Οἱ τῶν ἠθῶν διορθωταί … οἱ παιδευταί τοῦ βίου, λαμπροί λαμπρῶς εὐφημείσθωσαν».
Ἑορτή τῶν τριῶν μεγάλων διδασκάλων, ἑορτή τῶν τριῶν ἱεραρχῶν καί ἑορτή τῆς παιδείας καί τῶν γραμμάτων, σήμερα καί ἐμεῖς τιμοῦμε τίς μεγάλες καί ἱερές αὐτές μορφές, τόν Μέγα Βασίλειο, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο καί τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, πού συνδύασαν στή ζωή τους, στόν λόγο καί στά ἔργα τους τό βαθύτερο νόημα τῆς παιδείας.
Καί ποιό εἶναι αὐτό; Εἶναι ἡ καλλιέργεια τῆς γνώσεως ἀλλά συγχρόνως καί ἡ καλλιέργεια τοῦ ἤθους, τοῦ χαρακτήρα καί τῆς προσωπικότητός μας. Γιατί ἡ γνώση δέν ἀρκεῖ γιά τήν πρόοδο τοῦ ἀνθρώπου, δέν ἀρκεῖ γιά νά ζεῖ ἁρμονικά καί εἰρηνικά μέ τούς συνανθρώπους του. Καί χωρίς τήν ἁρμονική συνύπαρξη τῶν ἀνθρώπων μέσα στήν κοινωνία καί μέσα στόν κόσμο καμία πρόοδος δέν εἶναι ἐφικτή.
Τό βλέπουμε, δυστυχῶς, στίς ἡμέρες μας. Ὅλα ὅσα συμβαίνουν γύρω μας καί ἔχουν ὡς ἀποτέλεσμα χιλιάδες παιδιά τῆς ἡλικίας σας, νά εἶναι θύματα πολέμων καί συγκρούσεων, νά κινδυνεύουν γιά τή ζωή τους, νά εἶναι διωγμένα ἀπό τά σπίτια τους, πρόσφυγες σέ ξένες χῶρες, νά γίνονται ἀντικείμενα ἐκμεταλλεύσεως καί κακοποιήσεως, δέν ὀφείλονται στό γεγονός ὅτι λείπει ἡ γνώση ἀπό τούς ἀνθρώπους. Ὀφείλονται στό γεγονός ὅτι λείπει τό ἦθος, ὅτι λείπει ὁ σεβασμός τοῦ ἑνός ἀνθρώπου πρός τόν ἄλλο, ὅτι λείπει ὁ σεβασμός στήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπους ὡς ξεχωριστῆς ὑπάρξεως πού ἔχει δικαιώματα καί ἐλευθερίες.
Κι ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν τή δεύτερη καί σημαντική συνιστῶσα τῆς παιδείας δίπλα στή γνώση. Συνιστῶσα πού εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά ἔχει ἀξία καί σημασία καί ἡ πρώτη, ἡ γνώση.
Οἱ τιμώμενοι, λοιπόν, σήμερα τρεῖς Ἱεράρχες, οἱ προστάτες τῆς παιδείας, δέν μᾶς καθοδηγοῦν μόνο στήν κατάκτηση τῆς γνώσεως ἀλλά καί τοῦ ἤθους καί τῆς ἀρετῆς. Ἐκεῖνοι δέν ὑπῆρξαν μόνο ταλαντοῦχοι μαθητές καί χαρισματικοί διδάσκαλοι. ῾Υπῆρξαν ἄνθρωποι τῆς ἀρετῆς καί τῆς κοινωνικῆς δράσεως. Ἄνθρωποι τῆς ἀγάπης καί τῆς προσφορᾶς, τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς ἀλληλεγγύης. Καί αὐτά δίδασκαν μέ τόν λόγο καί τό παράδειγμά τους. Αὐτά διδάσκουν καί σήμερα. Καί τά διδάσκουν καί σέ σᾶς, παιδιά μου.
Τά διδάσκουν σέ ὅσους ἀπό σᾶς θέλουν νά ἀκολουθήσουν τίς συμβουλές τους καί τό παράδειγμά τους, καί μαζί μέ τήν καλλιέργεια τοῦ νοῦ μέ τή γνώση, θέλουν νά καλλιεργήσουν τόν χαρακτήρα καί τήν ψυχή τους στήν ἀρετή. Σέ ὅσους ἀπό σᾶς θέλουν νά ἔχουν τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρες «ἠθῶν διορθωτές» καί «παιδευτές τοῦ βίου». Σέ ὅσους ἀπό σᾶς θέλουν νά τούς ἔχουν ὁδηγούς στήν πορεία τῆς ζωῆς τους.
Εἶμαι βέβαιος, ἀγαπητά μου παιδιά, ὅτι ὅλοι καί ὅλες θά θελήσετε νά ἀκολουθήσετε τό παράδειγμα τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, θά θελήσετε νά τούς ἔχετε ὁδηγούς καί φωτεινούς ὁδοδεῖκτες στή ζωή σας. Γι᾽ αὐτό καί σᾶς εὔχομαι, μέ τήν εὐκαιρία τῆς σημερινῆς ἑορτῆς τους, ἡ χάρη καί ἡ εὐλογία τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν νά σᾶς σκεπάζει καί νά σᾶς προστατεύει στή ζωή σας καί νά φωτίζει τόν δρόμο σας γιά τήν κατάκτηση τῆς γνώσεως καί τῆς ἀρετῆς.
Μέ ἐγκάρδιες πατρικές εὐχές
† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων
