Αναμένοντας την εκδίκαση υπόθεσης πελάτη μου στο ακροατήριο του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου έγινα αυτήκοος μάρτυρας της εξής προηγηθείσας υπόθεσης που με προβλημάτισε έντονα. Την θέτω λοιπόν υπόψιν σας :
Επιχειρηματίας μιας μικρομεσαίας μεταποιητικής βιοτεχνίας που απασχολούσε, λίγο πριν αυτή οριστικά κλείσει το 2012, δέκα (10) εργαζόμενους όφειλε στην Εφορία ένα ποσό της τάξεως των 150.000 Ευρώ περίπου από διάφορες αιτίες (φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ, κλπ). Είχε την ατυχή, όπως εκ των υστέρων αποδείχτηκε, έμπνευση να δρομολογήσει το 2008, οριακά πριν την έναρξη της κρίσης και ενώ τίποτα δεν προμήνυε το τι θα επακολουθήσει ιδίως μετά το 2010, μία επεκτατική επενδυτική προσπάθεια με σκοπό την αύξηση του κύκλου εργασιών του.
Έτσι δανείστηκε, υλοποίησε το επενδυτικό του πλάνο, αλλά δυστυχώς δεν ευοδώθηκαν οι προσδοκίες του και κυρίως δεν άντεξε οικονομικά να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και οδηγήθηκε αναγκαστικά σε κλείσιμο της επιχείρησης. Και που είναι το παράξενο θα μου πείτε. Τίποτε το διαφορετικό από χιλιάδες ανάλογες ιστορίες άτυχων συμπολιτών μας !
Όντας τυπικός ο εν λόγω έμπορος και θέλοντας να τακτοποιήσει τις οφειλές του προς το Δημόσιο ζήτησε καταρχήν προφορικά από την αρμόδια εφορία να δρομολογηθεί η κατάσχεση και ακολούθως ο πλειστηριασμός του κτιρίου και των εγκαταστάσεων όπου έδρευε η επιχείρησή του και η εμπορική αξία τους υπολογίζονταν περίπου στις 800.000 Ευρώ. Ουδεμία απάντηση.
Επανήλθε τάχιστα και διατύπωσε εγγράφως το αίτημά του, αποσκοπώντας μετά τον πλειστηριασμό του ακινήτου να εξοφληθούν οι προς το Δημόσιο οφειλές του μια και ως γνωστόν το Δημόσιο κατατάσσεται προνομιακά στο εκπλειστηρίασμα που θα προκύψει. Και πάλι σιωπή !
Δεύτερο γραπτό αίτημα που επίσης πρωτοκολλείται και τουλάχιστον προκαλεί μετά από μήνες και αναμονή την κατάσχεση μόνο του ακινήτου χωρίς να εκδοθεί πρόγραμμα και να οριστεί ημέρα πλειστηριασμού. Αντικειμενική αξία 550.000 Ευρώ, ποσό επίσης υπεραρκετό.
Όμως η οφειλή παραμένει και συνεχώς οι προσαυξήσεις την επιβαρύνουν. Οι υπάρχουσες ρυθμίσεις δεν τον διευκολύνουν γιατί το ποσό της μηνιαίας δόσης που προκύπτει είναι μεγάλο και δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Έτσι αναμένει ως μάννα εξ ουρανού τις πολυδιαφημιζόμενες 100 δόσεις.
Μόλις ψηφίζεται ο σχετικός νόμος σπεύδει να υπαχθεί στη ρύθμιση και πληρώνει την πρώτη δόση τον Μάιο 2015. Τον επόμενο μήνα (Ιούνιος 2015) επιβάλλονται στις 28 του μηνός τα περιβόητα capital controls. Κλείνουν οι Τράπεζες και η δεύτερη δόση εκ των πραγμάτων δεν δύναται να καταβληθεί. Όμοιο πρόβλημα τίθεται και τον επόμενο μήνα με τις Τράπεζες «μισάνοιχτες» μεν αλλά την ρευστότητα απούσα. Καταφέρνει τελικά ο άνθρωπος και στα τέλη Αυγούστου 2015 πληρώνει τις 2 σε εκκρεμότητα (λόγω ανωτέρας βίας) δόσεις της ρύθμισης. Και ω του θαύματος, τίθεται εκτός ρύθμισης γιατί δεν προέβη σε εμπρόθεσμη καταβολή τουλάχιστον 2 δόσεων, όπως απαιτεί ο νόμος.
Άμεση συνέπεια της απώλειας της ρύθμισης η επαναφορά των προσαυξήσεων που είχαν διαγραφή με αναπόφευκτη παράμετρο την διόγκωση εκ νέου του χρέους. Καταθέτει ενδικοφανή προσφυγή στη Δ.Ο.Υ εκθέτοντας τους αυταπόδεικτους λόγους της καθυστερημένης πληρωμής των εκκρεμών δόσεων και πιστεύοντας ότι η επίκληση της ανωτέρας βίας και των ανυπέρβλητων συνθηκών που δημιούργησε η επιβολή των capital controls θα πείσει τους αρμόδιους για το δίκαιο του αιτήματος.
Καμία απάντηση, παρέλευση της προθεσμίας και σιωπηρή απόρριψη. Νέο αίτημα στην Εφορία και παράκληση για μία απάντηση τουλάχιστον. Η απάντηση πράγματι αποστέλλεται, αλλά απλά διαπιστώνει και εγγράφως την μη απάντηση εντός της τασσόμενης προθεσμίας.
Εκ νέου αίτημα – παράκληση για πλειστηριασμό του ακινήτου. Η Δ.Ο.Υ απαντά ότι λόγω των λοιπών χρεών προς Τράπεζες και την ύπαρξη προσημειώσεων υποθήκης στο ακίνητο δεν προσδοκά να εισπράξει το Δημόσιο κάποιο ποσό από το εκπλειστηρίασμα. Τέλειος παραλογισμός ! Μα αφού ως γνωστόν το Δημόσιο ικανοποιείται προνομιακά από το προϊόν του πλειστηριασμού.
Μετά από όλα αυτά αντιλαμβάνεστε την αντίδραση και την έκπληξη των δικαστών με όσα άκουγαν. Κηρύχτηκε μεν ένοχος (δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς λόγω της δεδομένης οφειλής) ωστόσο του αναγνωρίστηκε ελαφρυντικό και σταθμίστηκαν όλα τα παραπάνω και οι αβελτηρίες της Διοίκησης στην επιμέτρηση της ποινής που περιορίστηκε σε φυλάκιση 5 μηνών με 3ετή αναστολή. Ο φορολογούμενος έκανε έφεση και στο Εφετείο θα διεκδικήσει μια ευμενέστερη ποινή, που λόγω της αναστολής δεν θα τον επιβαρύνει οικονομικά, πέρα από τα ελάχιστα δικαστικά έξοδα.
Τα συμπεράσματα στην κρίση σας.
*Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω
Υπ. Διδάκτωρ Νομικής Σχολής Α.Π.Θ
