Τα λαογραφικά μας  -  Νοέμβριος   * Γράφει ο δάσκαλος,  Μάκης Δημητράκης

Τα λαογραφικά μας - Νοέμβριος * Γράφει ο δάσκαλος, Μάκης Δημητράκης

 

Την ονομασία του «χρωστά» στο γεγονός ότι στο αρχαίο 10/μηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο 9ος μήνας (Nove) του χρόνου και ήταν αφιερωμένος στον Ποσειδώνα.

Στο αρχαίο αττικό ημερολόγιο αντιστοιχούσε με τον μισό Πυανεψιώνα και τον μισό Μαιμακτηριώνα, που ήταν αφιερωμένος στο θεό Δία Μαίμακτο δηλ. τον θυελλώδη γι’ αυτό και κάνανε προσφορές στη γιορτή του, για να τον εξευμενίσουν ώστε ο χειμώνας που ερχότανε να είναι μαλακός και ήπιος.

Γεμάτος έθιμα και δοξασίες ο Νοέμβρης που αρχίζουν στις 3 του μήνα, του Αγίου Γεωργίου του «Σπορτιάτη» ή «Μεθυστή» μιας κι αυτή τη μέρα σε πολλές περιοχές ανοίγουν τα καινούργια κρασιά για δοκιμή. Στις 8 του μήνα γιορτάζουμε τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Ο πρώτος κρατώντας ρομφαία γυρίζει πόλεις και χωριά γράφοντας στο «τεφτέρι» του αυτούς που θα πεθάνουν μέσα στο χρόνο. Στις 14 του μήνα του Αη-Φιλίππου όλοι αποκρεύουν γιατί την επομένη αρχίζει η νηστεία για τα Χριστούγεννα. Στις 21 Νοεμβρίου έχουμε τα Εισόδια της Θεοτόκου της «Πολυσπορίτισσας» γιατί σε αρκετά μέρη οι πιστοί πάνε στην εκκλησία, όσπρια ανακατεμένα με σιτηρά για να γίνει η σοδειά καλή. Τέλος στις 30 του μήνα του Αγίου Αντρέα και στη χάρη του πάνε στην εκκλησία σπόρους για ν’ αντριέψουν τα σπαρτά.

Ο Νοέμβρης ξεκινά πάντα την ίδια μέρα που ξεκινούν ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος με εξαίρεση τα δίσεκτα χρόνια ενώ τον ίδιο μήνα ο ήλιος περνά από τον αστερισμό του Ζυγού στον Τοξότη.

Όπως και οι άλλοι μήνες έτσι και ο Νοέμβρης απαντιέται και με άλλες ονομασίες ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, τις γιορτές και τις ασχολίες των κατοίκων. Οι πιο συνήθεις είναι Σποριάς, Μεσοσπορίτης, Σπαρτής, Σπορτάρης (σπορά), Πορτοκαλάς (σε ορισμένες περιοχές αρχίζει η συγκομιδή των πορτοκαλιών), Βροχάρης και Παχνιστής (από τις πολλές βροχές και τις πάχνες-ομίχλες που επικρατούν κάθε χρόνο τέτοια εποχή), Ανακατωμένος (από τις εναλλαγές του καιρού). Σύμφωνα με το εορτολόγιο έχουμε και τις ονομασίες Αρχαγγελίτης, Αι-Στρατής, Αι-Ταξιάρχης, Αγιομηνάς, Φιλιππιάτης και Αντριάς.

Αξιομνημόνευτη για τα μέσα του Νοέμβρη (16-17 περίπου) είναι και η ετήσια βροχή των «Λεοντιδών». Διάττοντες αστέρες που οφείλονται στα σωματίδια που αφήνει πίσω του ο κομήτης των Τεμπλ-Τατλ. Στα σωματίδια αυτά πέφτει με ταχύτητα 108.000 χιλ./ώρα η γη καθώς τρέχει. Τα σωματίδια αυτά χτυπάνε στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας σε ύψος 100 περίπου χιλιομέτρων και αναφλέγονται σχηματίζοντας μια σφαίρα που κινείται με ταχύτητα 30-60 χιλ./δευτ. Αυτή τη φωτεινή σφαίρα βλέπουμε από τη γη και ονομάζουμε μετέωρο ή διάττοντα αστέρα ή «πεφταστέρι».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έφυγε αιφνίδια από τη ζωή ο χρυσοχόος Μιχάλης Τρανίδης, 69 ετών

Έφυγε αιφνίδια από τη ζωή ο χρυσοχόος Μιχάλης...

Σαν κεραυνός έπεσε σήμερα Τετάρτη 9 Απριλίου 2025, το...

Το Σάββατο του Λαζάρου, 12 Απριλίου: Ομιλία Ευμορφίας Κουκουλιάντα, για την  πραγματική Συγχώρεση, στον Ι.Ν. Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου στην Αγία Τριάδα Ημαθίας

Το Σάββατο του Λαζάρου, 12 Απριλίου: Ομιλία Ευμορφίας...

 Το εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ι.Ν. Αγίας Ειρήνης...

Έφυγε από τη ζωή ο ιερέας Φώτιος Κοντογιάννης σε ηλικία 65 ετών

Έφυγε από τη ζωή ο ιερέας Φώτιος Κοντογιάννης σε...

Έφυγε από τη ζωή και κηδεύεται την Πέμπτη 10 Απριλίου 2025...

«’ΕΦΥΓΕ»  ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ  ΡΟΥΓΚΑΤΣΙ....

«’ΕΦΥΓΕ» ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΡΟΥΓΚΑΤΣΙ....

Γράφει ο Αντώνης ΤσιπρόπουλοςΣτα 93 του χρόνια άφησε...

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΛΑΟ Ποιότητα Ζωής και Υγιεινή

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΛΑΟ Ποιότητα Ζωής και Υγιεινή

Την  χρονιά που ξεκινάμε να  διεκδικήσουμε την...

ΕΚΕΔΙΜ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΤΩΡΑ, ΕΠΙΣΗΜΗ ΑΔΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΕΙΡΙΣΤΗ ΚΛΑΡΚ

ΕΚΕΔΙΜ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΤΩΡΑ, ΕΠΙΣΗΜΗ ΑΔΕΙΑ...

Απόκτησε τώρα, επίσημη Άδεια Εργασίας Χειριστή ΚΛΑΡΚ...

Ρητορικοί Αγώνες Επιχειρηματολογίας - Αντιλογίας στο 1ο ΓΕΛ Βέροιας

Ρητορικοί Αγώνες Επιχειρηματολογίας - Αντιλογίας στο...

Την Παρασκευή 4 Απριλίου 2025 πραγματοποιήθηκε στο 1ο ΓΕΛ...

Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας - Ολοκληρώθηκε η Δράση: «Πρασινίζουμε την Ημαθία- Μαθητές σε Δράση  για ένα Πιο Πράσινο Αύριο»

Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας -...

Ολοκληρώθηκε η δράση «Ενεργός Πολίτης: Πρασινίζουμε...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΡΘΡΩΝ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ # ΝΕΑ

Σχετικά άρθρα

Η είδηση της αιφνίδιας απώλειας του 66χρονου ηλεκτρολόγου Γιώργου Κουτσιώνη, το πρωί της Τετάρτης (29/5/2024), σκόρπισε θλίψη στην κοινωνία της Βέροιας.  Ο Γιώργος Κουτσιώνης υπήρξε άριστος επαγγελματίας και...

Θανατηφόρο τροχαίο σημειώθηκε σήμερα, πρωί Δευτέρας 1 Απριλίου, λίγο πριν τις 10.00, στην Πατρίδα Βέροιας, όταν  ΙΧ αυτοκίνητο που κινούνταν απο Βέροια προς Νάουσα , ξέφυγε απο τον έλεγχο, πέρασε στο αντίθετο...

Από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος - Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Βέροιας, ανακοινώνεται ότι επικαιροποιήθηκε από την ΕΜΥ, το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, το οποίο για την περιοχή μας,...

Ο χαρακτηριστικός ήχος και το προειδοποιητικό μήνυμα από το 112 ελήφθη πριν λίγο(απόγευμα Δευτέρας 04/9) από τους κατοίκους σε όλη την Ημαθία. Το «καμπανάκι» από την Πολιτική Προστασία χτύπησε λόγω της...