ΜΕΡΟΣ Δ
Έχουν συμβεί πολλά παράξενα και αθλιότητες ανθρωπισμού κατά τα τη διάρκεια των πολέμων . Αυτή όμως η περιπέτεια που συνέβη με το Δ Σώμα του Ελληνικού Στρατού κατά τη διάρκεια του Α παγκοσμίου πολέμου το 1916 περνάει και την πιο νοσηρή φαντασία εκείνων που ασχολούνται με τα στρατιωτικά.
Οι ολέθριες συνέπειες το εθνικού διχασμού
Πέρασαν 100 ολόκληρα χρόνια από τότε(1916-2016) που αξιωματικοί και στρατιώτες του Δ Σώματος Στρατού βρίσκονται θαμμένοι σε κάποια γωνιά της Γερμανίας. Εκεί μέσα στα χόρτα με ένα σταυρό με το όνομά τους. Καμία περιποίηση στον τάφο τους, κανένα τρισάγιο για τους ήρωες που δεν γνώριζαν από βενιζελισμό και Κωνσταντινισμό. Κείτονταν εκεί τοις κείνων αναθέμασι υπακούοντας. Είναι ένα χωριό, που τους φιλοξενεί ,το Γκαίρλιτς που βρίσκεται στην Ανατολική Γερμανία στα σύνορα με την Πολωνία. Μέχρι τότε ήταν άγνωστο στον κόσμο. Έγινε διάσημο από τότε που συνέβη το γεγονός το Σεπτέμβριο του 1916, με τον Ελληνικό στρατό να μεταφέρεται «αιχμάλωτος» και» φιλοξενούμενος¨» πήρε δημοσιότητα . Μόνο στην Ελλάδα λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν την ύπαρξή του και την περιπέτεια των Ελλήνων αξιωματικών και στρατιωτών. Η αποκάλυψη και προβολή του οφείλεται σε ένα ομογενή καθηγητή Πανεπιστημίου του Βερολίνου, τον κ. Γεράσιμο Αλεξάτο.
Η διαφωνία του Βασιλιά με το Βενιζέλο
Ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος έχει αρχίσει και οι αντίπαλες παρατάξεις μετρούν τους νεκρούς τους στα μέτωπα των συγκρούσεων. Στην Αθήνα η διαφορά των ηγετών των δυο ανώτατων θεσμικών οργάνων, του Βασιλιά Κωνσταντίνου και του πρωθυπουργού της χώρας Ελευθερίου Βενιζέλου παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και ο εθνικός Διχασμός οδηγεί τη χώρα στην καταστροφή.
Ο Βενιζέλος παραιτείται ύστερα από την απόρριψη της πρότασης του από το Βασιλιά η Ελλάδα να εισέλθει στον πόλεμο στο πλευρό των Άγγλων και των Γάλλων. Κηρύσσει επιστράτευση όμως το διάταγμα δεν υπογράφεται και ο Βενιζέλος παραιτείται και φεύγει στην Κήτη και από κει στη Θεσσαλονίκη. Υποστήριξε το κίνημα ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ και σχηματίζει νέα κυβέρνηση μαζί της Τριανδρίας με το ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη και του στρατηγού Παναγιώτη Δαγκλή.(Ονομασία του ομώνυμου συνοικισμού) Η χώρα έχει τώρα δύο κυβερνήσεις Στο διάστημα αυτό η Ελλάδα έχει κατακλυστεί από συμμαχικά στρατεύματα τα οποία πιέζουν την κυβέρνηση να δεχτεί τη συμμετοχή της Ελλάδος στον πόλεμο. Η Θεσσαλονίκη έχει γίνει κέντρο συγκέντρωσης μωσαϊκού στρατού εθνοτήτων.
Εισβολή του βουλγαρικού στρατού στην Ανατολική Μακεδονία
Την 18 Αυγούστου 1916 ο Βουλγαρικός στρατός με τη συνοδεία Γερμανών Αξιωματικών εισβάλλει αιφνιδιαστικά στην Αν Μακεδονία. Οι εντολές της Κυβέρνησης του Κωνσταντίνου από την Αθήνα είναι αποτρεπτικές για την αντίσταση του Ελληνικού Στρατού. Έτσι δια μέσου του Ρούπελ οι Βούλγαροι έγιναν κυρίαρχοι της περιοχής και τώρα απειλούν τον ελληνικό πληθυσμό με εκδιώξεις. Την υπεράσπιση των πόλεων Σερρών, Δράμας και Καβάλας έχει το Δ΄ Σώμα Στρατού όπου έχει εκεί και την έδρα του . Τότε συνέβη το εξής παράδοξο. Οι ανώτατοι αξιωματικοί Αντιστράτηγος Γενάδης Στ. είναι με άδεια ενώ άλλοι αξιωματικοί απουσιάζουν. Τον διοικητή τον αναπληρώνει ο Συνταγματάρχης Ιωάννης Χατζόπουλος με τους συναδέλφους του Συν/χες Γεώργιο Βαλέτα και Πολυχρόνη Καράκαλο. Οι αμφιταλαντευόμενες διαταγές της ελληνικής κυβέρνησης αποτρέπουν την ανάληψη δράσης. Οι βούλγαροι συνεχίζουν τους εκβιασμούς και τις απελάσεις των Ελλήνων. Ο Ελληνικός στρατός όσες φορές επιχείρησε διέξοδο προς τη Θεσσαλονίκη με σκοπό να ενωθεί με τον υπόλοιπο στρατό απέβησαν άκαρποι. Οι Γερμανοί πιέζουν τους Βουλγάρους για την αιχμαλωσία του πολιορκούμενου στρατού.
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1916 ο Γερμανός στρατάρχης φον Χίντεμπουρκ διατάζει το Βούλγαρο στρατηγό Γκέκωφ να προβεί στην κατάληψη της Καβάλας. Και τότε αρχίζει το παζάρεμα. Ο Διοικητής του Σώματος ύστερα από σύσκεψη με τους συνεργάτες κατέληξαν σε συμφωνία με τους Γερμανούς. Βασικός όρος.» Δεν θα παραδοθεί ο στρατός αλλά δέχεται να φιλοξενηθεί στη Γερμανία. Σε λίγες μέρες επιβιβάζονται σε αμαξοστοιχίες οι στρατιώτες με τους αξιωματικούς τους ένστολοι μαζί με τον οπλισμό τους, τα πυροβόλα και όσα έχει ένας μάχιμος στρατός. Ύστερα από κάποιες μέρες φτάνουν στο σιδηροδρομικό σταθμό του Γκαίρλιτς της Γερμανίας. Η είδηση έγινε γνωστή στην περιοχή και ο κόσμος περίεργος τρέχει να δει τους Έλληνες στρατιώτες με τα καρφωτά άρβυλα να παρελαύνουν ¨θορυβωδώς με τα όπλα και τις ξιφολόγχες τους. Ένα παράξενο θέαμα. Να προηγείται η μουσική μπάντα και να παιανίζει στην εμπόλεμη Γερμανία. Να ακολουθούν τα μουλάρια ,τα πυροβόλα και τα νοσοκομειακά. Μια πελώρια αψίδα στην είσοδο του στρατοπέδου έγραφε. ΧΑΙΡΕΤΕ. Υπολογίζεται ότι 8500 στρατιώτες και 600 αξιωματικοί συγκροτούσαν το Δ΄ Σώμα Στρατού. Ήταν η 5η,6η και 7η Μεραρίες. Και εκεί θεωρήθηκαν όλοι φιλοξενούμενοι του Κάιζερ. Το Δεκέμβριο του 1916 είχαν καταγραφεί και οριστεί όλες οι λεπτομέρειες για τη διαβίωση των στρατιωτών στη ξένη χώρα. Εντυπωσιακή ήταν η επίσκεψη πολλών Γερμανών ακόμα και επιστημόνων που ήρθαν να γνωρίσουν και να παρακολουθήσουν η ζωή των στρατιωτών. Ανάπτυξαν κοινωνικές σχέσεις των στρατιωτών. Θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες ακόμη και γάμοι προέκυψαν. Κάποιοι έπιασαν και δουλειά στα εργοστάσια. Πολλοί θα γυρίσουν στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο ενώ κάποιοι θα καταδικαστούν σε θάνατο ¨εσχάτης προδοσίας.. Μεταξύ αυτών θα επιστρέψει και ο Βασίλης Ρώτας ,ο ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Άλλοι θα πεθάνουν εκεί. «Πρόσφατα ανακαλύφθηκε ο τάφος του Ιωάννη Χατζόπουλου που πέθανε από εγκεφαλικό και ετάφη τον Απρίλιο του 1918 και οι τάφοι 6 Ελλήνων Αξιωματικών οι οποίοι αποκαταστάθηκαν με φροντίδα της Ελληνικής Πρεσβείας του Βερολίνου.»
Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ ο Πόντος φλέγεται. Ποιος θα ακούσει τις παρακλήσεις και τις διαμαρτυρίες των Ελλήνων που εξοντώνεται?
Βιβλιογραφία
1 Οι Έλληνες του Γκαίρλιτς του Γερ. Αλεξάτου Εκδ. των Αδελφών Κυριακίδη.
2 Εν Γκαίρλιτς 31-12-1917. των Γερ.Αλεξάτου,Στρ. Δορδανά και Μανώλη Κανδυλάκη από τις Εκδ.Κυριακίδη
3Νεοελληνική ιστορία 1204-1940 του Απ. Βακαλόπουλου εκδ.των Αδ/φών Κυριακίδη
συνεχίζεται
